Eindrapport onderzoek mogelijke herindeling klaar

In juli 2015 is besloten tot het opstellen van een gezamenlijke strategische agenda (SA3). In december 2015 en januari 2016 hebben de gemeenteraden besloten dat op basis van SA3 aanvullend onderzoek nodig is naar een mogelijke herindeling van deze drie gemeenten.

Onderzoek
In juli 2016 zijn de gemeenten Pekela, Stadskanaal en Veendam gestart met het vervolgonderzoek naar een mogelijke herindeling. Het onderzoek is uitgevoerd door Berenschot en BugelHajema. Met het eindrapport van Berenschot en BugelHajema, hebben de gemeenteraden een scherper beeld op de voor- en nadelen van een mogelijke herindeling.

Conclusies
Berenschot en BugelHajema hebben onderzoek gedaan naar:

– Draagvlak: hoe denken de inwoners en maatschappelijke organisaties over het samengaan van de drie gemeenten?
– Economisch perspectief: Wat zijn de kansen voor onze regio voor het versterken van de regionale economie en werkgelegenheid?
– Financiën: Hoe staan de drie gemeenten er op dit moment financieel voor en zijn er misschien belangrijke financiële aandachtspunten voor de nieuwe gemeente?
– Zelfstandige taakuitvoering: De gemeenten hebben een aantal taken belegd bij samenwerkingspartners. Heeft de nieuwe gemeente de mogelijkheid om meer taken weer — zelf te doen in plaats van uit te besteden?

Ze zijn hiervoor in gesprek gegaan met inwoners, raadsleden, bestuurders, maatschappelijke organisaties, ondernemers en deskundigen. Ook is er een uitgebreid financieel onderzoek gedaan. Hieronder de conclusies van het rapport kort samengevat.

Draagvlak
– Het draagvlak is niet in alle gemeenten even groot.
– Maatschappelijke organisaties en ondernemers bekijken een mogelijke herindeling zakelijk en zien meer voor- dan nadelen.

Economisch perspectief
– Ondernemers en experts zijn kritisch over hoe de huidige drie gemeenten kunnen bijdragen aan ontwikkeling en groei.
– Ondernemersnetwerken zijn versnipperd en concurrentie tussen de gemeenten (over bijvoorbeeld de vestiging van bedrijven) blijft een aandachtspunt.
– De kwaliteit en snelheid van de dienstverlening en het meedenken met bedrijven blijven achter bij wat nodig is.
– Veel ondernemers benoemen het belang van meer trots op het gebied, meer zelfbewustzijn én meer bouwen aan een goed imago en een positief verhaal.
– Een herindeling op zichzelf biedt geen toegevoegde waarde voor economie en het aantal banen, maar indirect wordt netwerkvorming en verbinding versterkt.
– Als belangrijkste risico zien sommigen het verlies van de directe lijnen naar bestuur en ambtelijke contactpersonen.

Zelfstandige taakuitvoering
– Na een herindeling ontstaat een krachtige gemeente die beter in staat is de ambities, opgaven en uitdagingen (waaronder werkgelegenheid, economie, leefbaarheid en voorzieningenniveau van de kernen) aan te gaan.
– Er zijn taken (vooral nieuwe) die een heringedeelde gemeente zelfstandig kan uitvoeren.
– Samenwerken blijft ook voor een nieuwe gemeente belangrijk en nodig.
– Door de herindelingen in de provincie Groningen ontstaan steeds grotere gemeenten. De positie van een nieuwe (heringedeelde) gemeente is binnen de provincie sterker dan de drie huidige gemeenten als deze zelfstandig blijven.

Financiën
– Er zijn geen financiële argumenten die een herindeling in de weg staan.
– De lasten voor de inwoners in alle drie de gemeenten gaan veranderen bij een herindeling.

Advies Berenschot en BugelHajema
Berenschot en BugelHajema adviseren op basis van het onderzoek om een nieuwe gemeente (herindeling) te vormen uit de huidige gemeenten Pekela, Stadskanaal en Veendam. Zij concluderen dat de maatschappelijke vraagstukken in de regio groot zijn. Om deze vraagstukken in de toekomst het hoofd te kunnen bieden is herindeling de beste oplossing.

Besluitvorming
Op dinsdag 28 februari 2017 vergaderen de drie gemeenteraden afzonderlijk van elkaar over het rapport. Daarbij wordt een besluit genomen over het wel of niet herindelen.

(Gemeente Stadskanaal)