Herindeling Pekela of toch niet; SVP geeft 28 februari doorslag

GEMEENTE PEKELA – Gisteravond 7 februari, was de info raadsvergadering waar men vragen en opmerkingen kon maken naar aanleiding van het door Berenschot opgestelde rapport over de gemeentelijke herindeling tussen de gemeenten Pekela, Stadskanaal en Veendam. Doordat Berenschot te laat was werd de vergadering een halfuur opgeschort, wat hen kwam te staan op een terechtwijzing van de fractievoorzitter van de SP Pim Siegers en ook de voorzitter burgemeester Jaap Kuin was op zijn zachts gezegd “not amused”.

Samenvatting vragen en opmerkingen partijen

SP – Pim Siegers: 
Is een groot voorstander van een zelfstandig gemeente Pekela en ziet daarom niets in het opgaan in een groter geheel. Ziet alleen maar nadelen. Vond hier en daar dat het rapport teveel aannames had en verkeerde conclusies trok. Hij nodigde Berenschot uit om met hem het dorp in te gaan om te merken hoe zeer een gemeentelijke herindeling leeft onder de bevolking. Wil wel eens weten welke argumenten er zijn om niet te gaan herindelen, omdat juist daarover niets in het rapport staat.
SVP – Lex Kuper:
Betwijfelt dat een herindeling financieel neutraal zal kunnen verlopen. Maakt zich zorgen wat de financiële consequenties zijn als de ambtelijke fusie moet worden ontbonden. Men denkt dat met de huidige ambtelijke organisatie Veendam Pekela alle problemen voor nu en in toekomst opgelost kunnen worden. Officieel hebben ze hun keuze nog niet gemaakt, maar gelet op de uitspraken een dag eerder in de raad van Veendam maakt het SVP niet enthousiast op te gaan in een gemeente samen met hen.
PvdA – Henk Busemann: 
Trekt sterk in twijfel of de Pekelder bevolking geïnteresseerd is in dit onderwerp. Zij kunnen zich in grote lijnen vinden in het rapport. Samengaan is op elkaar kunnen vertrouwen en hij vraagt zich af hoe Veendam en Stadskanaal daar precies over denken. Gelet op nieuwe en zwaardere taken die op de gemeente afkomen vindt de PvdA het een logische stap om aan schaalvergroting te doen, hoewel men ook hun zorgen heeft over de financiën, en ook sturing op beleid als kleinste gemeente van de drie.
CDA – Dick Berghuis: 
Zegt dat de Pekelder wil weten of men er beter van wordt. Ze ondersteunen partijen die kritiek op het rapport hebben niet. Het gaat er om dat je meer rationeel en minder emotioneel bent, aldus Berghuis. CDA wil graag met spoed uitvoering gaan geven aan het rapport, daarbij aangevend dat ze nog steeds een groot voorstander zijn om van Oost-Groningen een landsdeel te maken om daardoor nog krachtiger als bestuur en organisatie te kunnen optreden.
GL – Elly Knevelman:  
Zonder verdere uitbreiding van de ambtelijke samenwerking zal dit de gemeente Pekela kwetsbaar maken voor hun nieuw uit te voeren taken. Oude Pekela en Nieuwe Pekela moeten in de nieuwe gemeente zich wel kunnen blijven ontwikkelen. Wel vraagt zij zich af hoe het staat met de gelijkwaardige inbreng in zo’n heringedeelde gemeente.
VVD –Jolanda Fridrichs: 
Had enkel de opmerking: “De VVD kan zich helemaal vinden in het rapport en haar conclusies”.
CU – W. Meilof: 
Zegt het een goed, duidelijk en overtuigend rapport te vinden. “Belangrijk is om bestuurskracht te behouden en het behoud van de economische ruimte in de toekomst”.

Partijen waren het er over eens dat een opsplitsing van Oude en Nieuwe Pekela geen optie is.

Alvorens Berenschot ingaat op vragen memoreert wethouder Hennie Hemmes dat er enkele financiële hobbels moeten worden geslecht, o.m. uitvoering rapport Westerlee en ontvlechting van de Kompanjie. Hoe groot deze zijn, wist hij niet.

De enige juiste beslissing
Berenschot leidde hun verhaal in om aan te geven wat men had beoogd met hun rapport. Met name de toename van de complexiteit van vraagstukken waar de gemeente mee wordt geconfronteerd en de samenhang daarin tussen de 3 gemeenten heeft bij hen geleid tot de conclusie dat een gemeentelijke herindeling het enige juiste zou zijn. De grote van een gemeente bepaald niet altijd een toename van het strategisch vermogen maar de randvoorwaarden zullen wel toenemen. Financieel zullen er geen grote voordelen te behalen zijn bij een herindeling maar de kwaliteit neemt wel toe. Vraagstukken als werkgelegenheid, economie en leefbaarheid zullen samen beter aangepakt kunnen worden als de gemeenten alle drie herindelen. Je zult gezamenlijk veel krachtiger kunnen gaan investeren, het gebied beter ontsluiten en dat geeft daardoor meer economische activiteit. Individueel kan dit ook, maar dan zal je moeten concurreren met de direct omliggende gemeenten.

Als gemeenteraad moet je kaders stellen aan ondernemers. Je hebt met 1 ondernemersnetwerk te maken en met 1 bestuur dat dit ondersteunt.

SP sputtert een beetje tegen bij het “gratis” advies van Berenschot om op basis van het rapport, de vervolgstap zou moeten zijn een gemeentelijke herindeling. Siegers vindt dit stemmingmakerij. Berenschot vindt het een logische conclusie. Conclusies zijn getrokken op basis van feiten. Onder meer heeft men geconstateerd dat tijdens hun vooronderzoek, waarbij alle betrokkenen hun zegje mochten doen, dat de gemeente willekeurig burgers uit Pekela heeft uitgenodigd om deel te nemen aan een zogeheten burgertop enquête, waar vervolgens maar een heel klein aantal reageerde. Berenschot besloot daarom af te zien om dit mee te nemen in hun rapport.

Draagvlak
Overwegingen om niet te gaan herindelen is er bijvoorbeeld als er tussen de gemeenten qua oriëntatie weinig tot niets wordt gedeeld dan wel te weinig draagvlak wordt geconstateerd. Draagvlak blijft belangrijk en hoewel er in Pekela qua bewoners iets meer belangstelling was moet gezegd worden op basis van de feiten dat slechts een klein percentage de moeite nam om te komen naar de bijeenkomsten dan wel daar hun stem te laten horen. Berenschot werpt verre van hen dat ze aan het proces sturing heeft gegeven, zoals de SP suggereerde. Men heeft in overleg met hun opdrachtgevers gehandeld.

Indien er de situatie zou voordoen dat Veendam of Pekela niet gaan herindelen zal dit automatisch betekenen dat de kosten voor de niet heringedeelde gemeente geheel voor eigen rekening komt en niet door het rijk zal worden gecompenseerd. Voor de gemeentelijke herindeling is een budget beschikbaar van 12 miljoen euro en de verwachting is dat dit nodig zal zijn om alle kosten te dekken. In hoeverre de hobbels genoemd door de wethouder daaruit kunnen komen kan niet worden beoordeeld.

Bij een herindeling komt er een nieuwe ambtelijke organisatie. Voor zover bekend wil Stadskanaal niet toetreden in de huidige fusie, de kompanjie, Veendam en Pekela.

Raadsverkiezingen
In 2018 vinden er nieuwe raadsverkiezingen plaats en in 2020 voor de nieuwe gemeente. De gekozen raad in 2018 zal zich (tenzij de gemeente kiest tegen herindeling) vooral moeten bezig houden met een herindelingsontwerp, werken aan de nieuwe gemeente en het maken van afspraken en vooral niet nog even snel de reserves op gaan gebruiken. De provincie zal daar op toezien.

De voorzitter bedankt Berenschot voor hun nadere toelichting en wenste de raad met deze nieuwe kennis veel wijsheid toe. Op 28 februari zullen alle betreffende gemeenten in een gelijktijdige raadsvergadering definitief besluiten of een herindeling wel of niet gaat gebeuren.

Afgaande op de vragen en op- en aanmerkingen van partijen kunnen we het volgende concluderen. Dat er van de 14 zetels, 7 voorstemmers zijn en 4 tegen. Samen Voor Pekela met 3 zetels in de raad heeft zich nog niet uitgesproken. Daarbij moet worden aangetekend dat in de fractie van deze partij niet gelijk wordt gedacht. Ze zijn daarover nog in discussie.

Voor herindeling zijn: PvdA 2; CDA 2; VVD 1; GL 1 en CU 1.
En tegen: SP 4.

Het lijkt erop dat de enige plaatselijke partij in Pekela de doorslag moet geven, wel of niet herindelen. Een flinke klus en grote verantwoording voor Samen voor Pekela.