VEENDAM – Groningers zijn te weinig bekend met de eigen geschiedenis. Dat vindt Tim Smit uit Veendam. Vol passie vertelt hij over Carl von Rabenhaupt en Bommen Berend en wat zich in 1672 allemaal heeft afgespeeld in onze provincie rondom Gronings Ontzet. In zijn ogen moeten we het verhaal van Groningen veel beter vertellen.
Smit zat aan het eind van zijn studie Vastgoed en Makelaardij toen zijn interesse gewekt werd. ‘Ik vond al jaren dat Gronings Ontzet een beetje suf gevierd werd. Laat ik kijken of ik dat eens op mijn manier kan doen, dacht ik.’ Smit barst van de ideeën in 2017 en besluit dat hij 350 jaar Gronings Ontzet in 2022 groots wil vieren. Hij komt ook in gesprek met de stichting Volksvermaken Groningen, maar daar stokt het. ‘Volgens hen moet het gevierd worden zoals altijd met een peerdenspul, taptoe, kermis en wat vuurwerk, maar ik zie het helemaal anders voor mij.’
Smit wil dat de Stad ‘stampt’ tijdens Gronings Ontzet. ‘Maak er een soort The Passion achtig gebeuren van. Waarin we het hele verhaal naspelen dwars door de Stad.’ Smit zou graag zien dat het Ommeland daarbij betrokken wordt. ‘Geef iemand uit het dorp een ambassadeursrol zodat we het verhaal doorvertellen en trots zijn op wat wij Groningers toen hebben gedaan. In 1972 hebben we het ook gevierd door het na te spelen. Dat zou ieder jaar moeten gebeuren. Anders kennen we dit verhaal straks niet meer.’ Dat is waar de Veendammer bang voor is.
Vergelijking met de aardbevingsproblematiek
Smit ziet een parallel met de aardbevingsproblematiek. ‘In 1672 lieten wij ons landje niet inpikken. Nu wil iedereen ons gas hebben waardoor wij met de problemen komen te zitten. Net als toen moeten we veel meer voor ons zelf opkomen. Leuk dat we met tienduizend man lopen met fakkels, maar we zeggen eigenlijk niets. Je moet gewoon om het provinciehuis gaan staan met die fakkels en tegen René Paas zeggen dat hij nu eindelijk eens ècht moet opkomen voor Groningen. Het Rijk heeft fouten gemaakt, maar de provincie net zo goed,’ aldus Smit.
‘Dat zou ieder jaar moeten gebeuren. Anders kennen we dit verhaal straks niet meer’
Tim Smit over waarom we Gronings Ontzet ieder jaar moeten naspelen
Doordat het verhaal bij zo weinig Groningers echt bekend is gaat Smit ook langs scholen om het te vertellen. Getooid als Carl van Rabenhaubt vertelt hij over hoe Groningen standhield tegen Bernard von Galen oftewel Bommen Berend. ‘Een van de kinderen maak ik dan mijn officier en nadat ik het verhaal heb verteld moeten de andere kinderen in groepjes opdrachten uitvoeren waarbij mijn officier dan langsgaat om te kijken of alles goed gaat. Heel interactief dus.’
Replica van een mortier
En sinds kort neemt Smit ook nog eens een replica van een mortier, gebruikt door Bommen Berend, mee naar zijn lessen. ‘Het is echt mijn kroonjuweel. Een wapenrestaurateur uit Wildervank tipte mij dat er een mortier die Bommen Berend gebruikte, bij Dwingeloo stond. Ik ben in de auto gestapt en er heen gereden. Daar stonden ze.’
Smit vraagt van wie ze zijn en komt bij het Drents Landschap uit. Smit vraagt of hij het mortier mag lenen om er een replica van te maken. Hij krijgt goedkeuring. ‘Toen heb ik allemaal fondsen aangeschreven en aan crowdfunding gedaan. Uiteindelijk heb ik 10.000 euro opgehaald en heeft een Smederij in Vorden het mortier nagemaakt. Hij staat nu bij de burcht in Wedde.’
Tijdens de viering van het Gronings Ontzet komend weekend staat Smit er mee op de Grote Markt. ‘De organisator van de historisch wandeltocht van Coevorden naar de Stad vroeg of ik hen wilde ontvangen op de Grote Markt. Dat doe ik graag. Ik moet alleen nog even kijken hoe ik het mortier heelhuids daar krijg, hahaha.’
Ringen van musketkogels uit 1672
Ondanks dat Smit het niet voor elkaar heeft gekregen om 350 jaar Gronings ontzet grootser dan groots te vieren kwam hij wel nog met iets speciaals. Samen met Emiel Swierstra en LiAtelier aan de Vismarkt maakt hij vijf bijzondere ringen van musketkogels. ‘Die heb ik ooit voor mijn verjaardag gekregen en komen uit 1672.’ De ringen worden voor het symbolische bedrag van 1672 verkocht. ‘De eerste is inmiddels verkocht aan een Duitse mevrouw. Van de opbrengst gaan we mooie dingen doen om het verhaal van Groningen te vertellen.’ Want daar gaat het voor Smit uiteindelijk allemaal om.
Luister online
