STADSKANAAL – In het kader van de Week van Lezen en Schrijven organiseren het Taalhuis Stadskanaal en welzijnsorganisatie Welstad op woensdagmiddag een taalwandeling door het dorp. De wandeling is een open uitnodiging voor iedereen die te maken heeft met, of meer wil leren over laaggeletterdheid.
Stel je voor: je hebt moeite met het aflezen van de klok, navigeren is altijd weer een crime en ook binnen het digitale landschap op je smartphone raak je de weg snel kwijt. Het zijn slechts een aantal voorbeelden uit het dagelijks leven van iemand die kampt met laaggeletterdheid. In Nederland hebben maar liefst 2,5 miljoen mensen moeite met lezen en schrijven. Dit heeft ingrijpende gevolgen, zoals beperkte digitale vaardigheden, die onder andere invloed hebben op kansen op de arbeidsmarkt.
In de Veenkoloniën liegen de cijfers er niet om. Volgens Geletterdheid In Zicht heeft 16% van de inwoners van de gemeente Stadskanaal moeite met lezen en schrijven. Dit is hoger dan het landelijk gemiddelde van 12%. In Veendam ligt dit aantal zelfs op 19%, terwijl Borger-Odoorn met 11% net onder het landelijke gemiddelde zit.
Schaamte
Niels Mulder, coördinator van het Taalhuis Stadskanaal, zet zich in voor deze vaak onzichtbare groep. Bij het Taalhuis helpen vrijwilligers laaggeletterden bij het verbeteren van hun lees-, schrijf- en rekenvaardigheden. Daarnaast ondersteunen ze hen in het ontwikkelen van digitale vaardigheden.
‘Het grootste probleem bij laaggeletterdheid is de schaamte die ermee gepaard gaat’, vertelt Mulder. Hij doelt hiermee vooral op mensen van wie Nederlands de moedertaal is, ook wel NT1’ers genoemd. ‘Het is logisch dat mensen die Nederlands als tweede taal leren, moeite hebben met de taal. Maar wanneer het je moedertaal is, gaat laaggeletterdheid vaak samen met veel schaamte.’
Vooroordelen
Er bestaan veel vooroordelen rondom laaggeletterdheid, benadrukt Mulder. ‘Mensen denken vaak dat het te maken heeft met een gebrek aan intelligentie, maar dat is een misvatting. Vaak ligt de oorzaak in ongelukkige omstandigheden tijdens de jeugd, waardoor mensen niet goed hebben leren lezen of schrijven.’
Mulder noemt het voorbeeld van een oudere vrouw die via haar huisarts bij het Taalhuis kwam. ‘Ze kon geen klok lezen en verdwaalde in het ziekenhuis omdat ze de borden niet kon ontcijferen. Voor sommigen is dit de harde realiteit.’
Taalwandeling
Om mensen bewuster te laten worden van de laaggeletterdheid in Nederland, organiseert stichting Lezen en Schrijven ieder jaar de Week van Lezen en Schrijven.
In Stadskanaal wordt er in het kader van deze week een speciale taalwandeling georganiseerd. Tijdens de wandeling kunnen deelnemers, aan de hand van verschillende opdrachten, oefenen met de taal. Daarnaast nodigt de wandeling uit om nieuwe mensen te ontmoeten en mooie plekken in Stadskanaal te ontdekken.