ODOORN – Hij valt nog amper te bespelen, het historische kerkorgel van de Nederlands Hervormde Kerk in Odoorn. Na 125 jaar trouwe dienst moet het instrument worden gerestaureerd. “Afgelopen zondag heb ik voor het eerst wasknijpers moeten gebruiken om toetsen vast te zetten”, schetst organist Wim Boer de staat van het orgel.
Als je van een afstandje naar het metershoge orgel kijkt, krijg je niet direct het idee dat er iets mis is. Maar schuif je de gordijntjes aan de onderzijde van het orgel opzij, dan komen er twee stempels te voorschijn. Deze moeten voorkomen dat het orgel voorover helt.
Onbespeelbaar gevaar
“De situatie is gevaarlijk en het orgel kan eigenlijk niet meer bespeeld worden”, zegt Jan Henk Akkerman van Stichting Oringer Kerk en Cultuur. “Dit instrument komt uit 1899 en in de laatste vijftig jaar is het niet meer gerestaureerd. Nu is ook nog de stabiliteit in gevaar, moet hij ondersteund worden door bouwstempels. Daar moeten we iets mee doen. Het orgel slaakt een noodkreet uit.”
Wim Boer speelt regelmatig op het orgel, maar dat is de laatste jaren steeds moeilijker geworden. “Sommige toetsen blijven hangen. Daarnaast zijn er pijpen bovenin die het niet meer doen. Dat is een ramp. Er zit zoveel stof in. In 125 jaar tijd is hij nooit van binnen helemaal schoongemaakt.”
Orgelpijpen ter adoptie
Sinds 2016 is het orgel eigendom van Het Drentse Landschap. De organisatie is al jaren voorbereidingen aan het treffen voor een restauratie. Maar dat is een duur grapje, zo’n 320.000 euro. Voor de Stichting Oringer Kerk en Cultuur is dat bedrag niet op te brengen. De provincie Drenthe, gemeente Borger-Odoorn en Het Drentse Landschap hebben aangeboden een deel te betalen, maar de stichting moet zelf 100.000 euro bijdragen.
“Daarom zijn we een ludieke actie begonnen. Je kunt nu zelf een orgelpijp adopteren. Dat gaat om de pijpen die zichtbaar zijn, zodat je na adoptie ook echt kunt zeggen dat dat jouw orgelpijp is”, legt Akkerman de actie uit. Een kleine pijp kost vijftig euro, een grote honderd en de tien grootste orgelpijpen kosten 250 euro per stuk.
Na adoptie krijg je een certificaat je naam erop en de orgelpijp die hebt geadopteerd. De actie loopt tot eind oktober.