BORGER – ‘Wij wisten dat het kwam. Maar ooit misschien. Nog heel ver weg.’ Met deze woorden uit zijn eigen gedicht beschrijft Gert Lubberts het moment dat hij hoorde dat zorglocatie Boerderij in Borger volgend jaar de deuren sluit. Zijn vrouw Janna woont er sinds 2021.
Een harde, pijnlijke boodschap voor Lubberts, die zijn vrouw daar elke dag bezoekt. Voor hem voelt het alsof hij niet alleen een zorglocatie, maar ook een thuis verliest.
De diagnose alzheimer
Ruim tien jaar geleden kreeg Janna de diagnose alzheimer.. Een klap die het leven van het echtpaar volledig veranderde. ‘Ik vergat ook weleens mijn sleutels, maar met Janna wist ik: dit is anders. Het ziekenhuis bevestigde dat en vanaf dat moment wisten we dat ons leven er nooit meer hetzelfde uit zou zien,’ vertelt Lubberts met gebroken stem.
Toch besloten ze niet bij de pakken neer te zitten. ‘We vierden het leven zolang het kon,’ vertelt hij. ‘We gingen naar het Alzheimer Research Centrum in Amsterdam, want we wilden niet wachten tot het erger werd.’
Maar uiteindelijk werd het zwaar. Janna verloor haar taal, de afasie sloeg toe. Zelfs de kleinste dingen werden een uitdaging. ‘Ze wist niet meer hoe ze haar neus moest snuiten of een pilletje moest slikken. Toen ze ook fysiek achteruitging, werd het onvermijdelijk. Ze moest verhuizen naar een zorginstelling.’
‘Ze herkent me niet meer’
Lubberts pakt een foto van Janna uit zijn jaszak. Op de foto zit ze lachend op een stoel, met een zwart shirt vol bloemen en haar schouderlange, donkergrijze haar. Ze lacht. ‘Ze zit hier zo onschuldig,’ zegt hij zachtjes. ‘Hier straalde ze nog veel uit.’
Zijn blik versombert even. ‘Nu herkent ze me niet meer als Gert. Ze kent me alleen nog als een vertrouwd iemand.’ De kleinschalige zorg die Janna in Borger krijgt, is voor hem van onschatbare waarde. ‘Hier ben je geen nummer, kent iedereen elkaar en noemt elkaar bij de voornaam. Het is hier warm en intiem. Het is bijna uniek.’
‘Pijnlijke beslissing’
In de Boerderij, die volgend jaar juli dichtgaat, wonen acht mensen. Dat de locatie sluit, doet Jolanda Tadema van Icare pijn. ‘Het is hier prachtig, maar de zorg die we moeten bieden, wordt steeds complexer. Het gebouw is simpelweg niet geschikt voor de toekomst. Zelfs een bed kan niet in de lift. We kunnen hier niet de zorg leveren die de bewoners straks nodig hebben.’
Gert Lubberts luistert naar haar woorden, maar schudt zijn hoofd. ‘Ik denk dat alles kan, als je maar creatief bent. Het is gewoon doodzonde dat het weg moet. Dit is een kostbare plek.’
Zijn pijn wordt alleen maar groter als hij denkt aan de impact van de sluiting op zijn vrouw Janna en de andere bewoners. ‘Verhuizen is ingrijpend voor iedereen, maar voor mensen met dementie is het traumatisch. Oude bomen moet je niet verplanten.’
(Tekst gaat verder onder de foto)
De vraag wie Janna vroeger was, raakt Lubberts zichtbaar diep. Zijn ogen vullen zich met tranen terwijl hij naar de foto van zijn vrouw kijkt. ‘Janna was een vrolijk mens, ze hield van wandelen. Ze was peuterleidster, altijd geduldig en liefdevol met de kinderen,’ zegt hij met zachte stem. ‘Ik was dominant, maar zij hield haar eigen standpunt altijd stevig vast. Als Janna nee zei, was het ook echt nee.’
Hij lacht even, alsof hij teruggaat in de tijd. ‘We stonden ooit in Zuid-Duitsland, het was koud en vreselijk weer. Toen zei ik: ‘Laten we uit eten gaan’. Maar Janna, zoals alleen zij dat kon, zei resoluut nee. Ze was zuinig, altijd. En ze was geweldig.’
Betrokkenheid in Borger is groot
De sluiting van de Boerderij raakt niet alleen Lubberts, maar heel Borger, zegt Lubberts. ‘De betrokkenheid van de buurt is hier zoveel groter dan gemiddeld,’ vertelt hij. Lubberts herinnert zich een avond waarop het licht uitviel in Borger-Noord. ‘Binnen no-time stonden mensen hier met zaklampen. Ze wilden zeker weten dat hier, bij de Boerderij, nog licht was. Dat zegt zoveel over de plek die dit huis inneemt in de buurt.’
Het verdriet en de boosheid over de sluiting wordt in het dorp gedeeld. Toch blijft Icare bij het eigen standpunt: ‘De Boerderij is een prachtige locatie, maar niet meer geschikt voor de toekomst. De zorg wordt te complex, en het is onmogelijk om het gebouw aan te passen,’ zegt Tadema.
Voor Lubberts blijft de pijn van het besluit overweldigend. ‘We hebben ooit de bejaardenhuizen afgebroken en iedereen kreeg er later spijt van. Nu doen we hetzelfde met deze kleinschalige zorg. Het voelt alsof we opnieuw iets weggooien dat we nooit meer terugkrijgen.’
‘Ik ben nog steeds verliefd op haar’
Gert Lubberts
Hoewel Lubberts beseft dat de kans klein is, blijft hij vechten voor het behoud van de zorglocatie. Hij heeft namens de families en vrijwilligers een brief geschreven aan andere zorginstellingen, in de hoop dat iemand de locatie wil overnemen. ‘Ik weet dat het misschien niet gaat lukken, maar ik moet het proberen. Anders neem ik het mezelf later kwalijk.’
Tadema prijst zijn inzet, maar blijft realistisch. ‘Het gebouw heeft beperkingen. Ook een andere zorgaanbieder zal tegen dezelfde problemen aanlopen.’
Lubberts blijft hoop houden, maar zoekt ondertussen nog niet naar een nieuwe plek voor Janna. ‘Ik parkeer dat voor nu even, tot na de jaarwisseling. Ik wil dat ze hier blijft, in Borger, dicht bij familie en vrienden. Dat is wat haar het meest goed zou doen.’ Zijn glimlach vervaagt en de emoties nemen de overhand. “Wat moet je zeggen? Ik ben verliefd op haar. Nog steeds.’
