MUSSEL – In Mussel werd zaterdagochtend uitgebreid stilgestaan bij een historische mijlpaal: precies 80 jaar geleden werd het dorp bevrijd van de Duitse bezetting. Tussen vlaggen, bloemen en herdenkingsmomenten stond vooral één ding centraal: de verhalen van toen – opnieuw verteld, opgeschreven en doorgegeven.
Eén van de mensen die daar actief aan heeft bijgedragen is Siep Schoenmaker. Hij benadrukt hoe belangrijk het is om de geschiedenis levend te houden. ‘We roepen al jaren: dit nooit meer,’ vertelt hij. ‘Maar dat lukt alleen als we de verhalen blijven vertellen. Juist nu, als je ziet wat er in de wereld gebeurt, wordt opnieuw duidelijk: vrijheid is niet vanzelfsprekend.’
(Tekst gaat verder onder video)
Vergeten held: Edskes
Tijdens de herdenking stond Schoenmaker stil bij het graf van Edskes, een relatief onbekende verzetsheld uit de regio. ‘Toen de oorlog uitbrak, zat hij in dienst en vocht hij mee. Later kwam hij bij de marechaussee en kreeg hij het bevel om onderduikers naar kamp Amersfoort te brengen,’ legt Schoenmaker uit. ‘Maar hij wist vermoedelijk wat hen daar te wachten stond. En toen heeft hij iets dappers gedaan: hij weigerde. Hij deserteerde. Dat is verzet in pure vorm.’
Het verhaal van Edskes is er één van velen die in Mussel opnieuw worden opgetekend. ‘Soms actief, met wapens. Soms passief, maar met net zoveel moed. Die daden mogen niet vergeten worden.’
Een volle kerk
Dat de verhalen aanspreken bleek wel uit de opkomst. ‘De kerk zat bomvol,’ vertelt Schoenmaker zichtbaar geraakt. ‘Zelfs buiten stonden mensen. Dat doet mij enorm veel. En wat me vooral raakte, was dat er zóveel jonge mensen bij waren. Dat geeft hoop.’
Hecht dorp
Waarom juist Mussel zich zo inzet voor deze herdenking? ‘We zijn een klein dorp, maar wel een hechte gemeenschap,’ zegt Siep. ‘En hier zijn in de oorlog dingen gebeurd die impact hadden. Maar die verhalen sneeuwen langzaam onder, verdwijnen uit het collectief geheugen. Dit jubileum was hét moment om ze opnieuw naar boven te halen en levend te houden.’
Voor Schoenmaker is de missie duidelijk: ‘Ik ben een kind van na de oorlog. En dat wil ik graag zo houden. Maar daarvoor moeten we iets doen – allemaal. Vrijheid is niet gratis.’
Luister online
