REGIO – Met nog een klein jaar te gaan tot de gemeenteraadsverkiezingen vragen partijen en gemeenten zich af hoe ze, na de historisch lage opkomst in 2022, de kiezer weer naar de stembus krijgen. Vooral jongeren zouden niet geïnteresseerd zijn in de lokale politiek. Maar klopt dat wel?
Nee, zeggen verschillende jongeren die juist wél politiek betrokken zijn. Het idee dat jongeren ongeïnteresseerd zijn, vinden zij een te makkelijk excuus van de politiek. ‘We hebben ideeën, maar betrek ons er dan ook bij’, klinkt het.
Drammen om terugkoppeling
Isabella Nassy en Mergime Ferizi (beide 18) zijn daar levende voorbeelden van. Als jongerenambassadeurs van de gemeente Stadskanaal spreken zij regelmatig de gemeenteraad toe over thema’s die jongeren bezighouden. Maar de respons blijft vaak uit, merken ze. ‘Na een gesprek met een fractie of de raad moet je echt blijven drammen voor een terugkoppeling’, vertelt Nassy. ‘Soms moet je het er gewoon uit trekken.’
(Tekst gaat verder onder foto)
Zonde, vinden de ambassadeurs. Maar ook tekenend voor de manier waarop de politiek met jongeren omgaat. ‘Er moet veel beter en duidelijker gecommuniceerd worden’, vult Ferizi aan. ‘Zeggen dat jongeren niet geïnteresseerd zijn en het daarmee afdoen, is te gemakkelijk.’ Ze pleiten daarom voor heldere taal en meer jongerenparticipatie om de drempel te verlagen. Ferizi: ‘Moeilijke taal lijkt misschien heel professioneel, maar je duwt mensen, en zeker onze doelgroep, er alleen maar verder mee weg.’
Inspraakavond en adviesbureau
Kiet Winter (22) weet als geen ander hoe stroef de communicatie tussen overheid en jongeren soms verloopt. Hij is voorzitter van het Noordelijk Jongerenberaad en doet onderzoek naar hoe jongerenparticipatie verbeterd kan worden.
‘Binnen de overheid wordt er enorm ad hoc gedacht,’ stelt hij. Winter ziet een vast patroon als burgers om een mening wordt gevraagd. ‘Er wordt een inspraakavond georganiseerd, een mooi bureau uit bijvoorbeeld Amsterdam schrijft een rapport, er komt een advies… en dan? Niemand weet wat ermee gebeurt. Het moet veel directer. Ga met jongeren in gesprek. Laat zien wat je met hun ideeën doet.’
(Tekst gaat verder onder foto)
‘Voelen ons als shit behandeld’
Uit onderzoek van de Erasmus Universiteit Rotterdam (2023) bleek dat slechts 30% van de jongeren interesse heeft in de Nederlandse politiek. Maar opvallend is dat 53% wél belangstelling toont voor specifieke onderwerpen, zoals criminaliteit, klimaatverandering, terrorisme en armoede.
Een herkenbaar beeld, vindt Winter. ‘Jongeren zijn absoluut betrokken bij hun leefwereld, maar velen wantrouwen de overheid. En terecht. Kijk hoeveel jongeren met studieschuld zitten of geen woning kunnen vinden. We voelen ons vaak als shit behandeld.’
Jongerenbeleid
Om het tij te keren is communicatie het sleutelwoord, vindt ook Stephan van der Linden uit Ommelanderwijk, voorzitter van de Jongerenadviesraad Groningen (JAR). Volgens hem zijn gemeenten bij uitstek geschikt om die verbinding tussen overheid en jongeren te leggen. ‘Elke gemeente heeft zijn eigen uitdagingen in jongerenbeleid,’ zegt hij. ‘Het is cruciaal om jongeren actief op te zoeken, ze mee te nemen in besluitvorming en helder te communiceren. Veel beleid gaat óver jongeren, maar ze weten dat vaak niet eens.’
Nedersaksenlijn
De jongerenambassadeurs van Stadskanaal geven de Nedersaksenlijn als voorbeeld, een onderwerp dat recent veel in het nieuws was. ‘Er wordt gezegd: fantastisch, straks kunnen we met de trein naar Groningen om te studeren. Maar waar kunnen we wonen?’, vraagt Ferizi zich af. ‘Zelfs wij, die al betrokken zijn bij de politiek, weten het niet. Dat zegt genoeg.’
Ambassadeur Nassy vult aan: ‘Ik weet niet wat Stadskanaal wil doen om mij hier te houden. Ze zeggen dat ze jongeren willen behouden, maar ik zie dat niet. Waarschijnlijk doen ze van alles, maar degene die ze willen bereiken, bereiken ze niet.’
‘Ga langs!’
Toch doen deze vier bevlogen jongeren, ieder op hun eigen manier, hun uiterste best om hun generatiegenoten wél te bereiken. De Knoalster jongerenambassadeurs brengen hun signalen onder de aandacht van de gemeenteraad. Kiet Winter klopt samen met zijn jongerenberaad op iedere politieke deur en gaat op het online platform SpotTV video’s maken over jongerenparticipatie. Tegelijkertijd laat de JAR van Van der Linden laat duidelijk weten: jongeren willen niet alleen aan tafel zitten om ja te knikken, maar ook écht meedenken en meebeslissen.
De boodschap van deze betrokken jongeren richting de gemeenteraadsverkiezingen is dan ook glashelder: ga met ons in gesprek, betrek ons bij plannen en besluiten.
‘Ga langs,’ roept Winter op. ‘Bij jongerenverenigingen, sportclubs, scholen. Vertel wie je bent, wat je doet, en waar je ons mee kunt helpen. Zoek ons op! Ik geloof dat de politiek jongeren belangrijk vindt. Maar laat dat ook zíen. Niet een briefje sturen vanuit het gemeentehuis. Dat zegt ons niks. Laat zien dat je er bent. Alleen zo kun je het vertrouwen terugwinnen.’
Luister online
