REGIO – Politiek Nederland staat op z’n kop nadat PVV-leider Geert Wilders vanochtend besloot de stekker uit de coalitie met VVD, BBB en NSC te trekken. Ook in de regio worden de gebeurtenissen in Den Haag op de voet gevolgd.
Door: Hielke Bosch & Rutger Breider
Wilders wil een sneller en strenger asielbeleid met een tien puntenplan, maar zijn coalitiegenoten willen hiervoor het hoofdlijnenakkoord niet openbreken. Wilders zegt hierom ‘niet langer de verantwoordelijkheid te kunnen dragen’ en stapt uit de coalitie.
Ton van Kesteren is fractievoorzitter voor de PVV in de provincie Groningen en Eerste Kamerlid. Dinsdagochtend is hij op weg naar Den Haag voor de stemmingen van de Eerste Kamer. Hij noemt de val van de coalitie niet verrassend en snapt waarom voorman Wilders dit gedaan heeft. ‘De PVV heeft altijd goed samengewerkt, met geven en nemen. Zo hoort het ook in een coalitie’, stelt de Groningse PVV’er. ‘Maar er is tegenwerking vanuit de andere partijen. En als je altijd wordt tegengewerkt, is het ook een keer klaar, anders zit je voor Piet Snot in een coalitie.’
PVV-leider Geert Wilders presenteerde ruim een week geleden in een persconferentie tien punten om de asielinstroom zwaarder te beperken. Hierin stonden plannen als het sluiten van azc’s en statushouders uit asielzoekerscentra zetten om ruimte te maken. Experts stelden gelijk grote kanttekeningen bij de uitvoerbaarheid van deze plannen. Van Kesteren ziet dit anders en voorzag een positief effect voor de problemen in Ter Apel en ook voor de rest van de regio. ‘Jammer dat deze punten nu getorpedeerd zijn. Daar is de regio ook niet mee geholpen.’
‘Doet recht aan PVV-kiezers’
Ook Jan Nieboer, fractiemedewerker van PVV Drenthe, zag de coalitieval al van mijlenver aankomen. ‘De PVV heeft een aantal hele duidelijke standpunten en heeft heel veel moeten toegeven in de coalitie. De asielstroom is niet tot amper opgedroogd. Dit is het moment om te zeggen: waar zijn de politieke standpunten die we als PVV hebben verwoord bij de vorming van de coalitie? Onze geloofwaardigheid ging er anders aan. De PVV sneeuwde in dit kabinet onder door met name de NSC. Ik denk dat deze stap recht doet aan de PVV-kiezers.’
Nieboer verwacht niet direct verkiezingen voor de Tweede Kamer. ‘Zoals ik het nu zie, zeker nu we weten dat NSC tot het minimum is, kan ik mij voorstellen dat ze een lijmpoging doen. Ook de BBB heeft daar belang bij. Als dat niet lukt gaan we naar nieuwe verkiezingen en ik denk dat de PVV zich dan geen zorgen hoeft te maken.’
‘Typisch Wilders’
‘Dit is typisch Wilders’, concludeert VVD-raadslid Hans Klopstra uit Stadskanaal. ‘Als hij moeilijke dingen moet gaan besluiten, dan komt er een agendapunt over asiel. Via die weg probeert hij aan andere beslispunten te ontsnappen.’ Klopstra noemt het onverantwoord van Wilders. ‘Je laat hiermee je kiezers in de steek. Hij wil rechts beleid, dat zal hij voorlopig niet meer krijgen.’
Als raadslid en advocaat kijkt hij op twee manieren naar het tien punten-plan van Wilders. Allereerst politiek: ‘ Deze punten waren volgens mij gewoon afgesproken in de coalitie, maar als je in Nederland iets wilt bereiken moet je daar wel wettelijke grond voor hebben. En als mevrouw Faber (asielminister Marjolein Faber red.) niks indient, en alleen maar roept, dan kun je er niet over besluiten.’
Dan die wettelijke grondslag, volgens jurist Klopstra zitten er wel degelijk flinke haken en ogen aan de plannen, bijvoorbeeld het mensen wegsturen bij de grens. Dat mag volgens de Knoalster advocaat niet zomaar. ‘Dat is vastgelegd in het Dublin-akkoord, daarin staat dat als iemand een asielaanvraag doet, je deze moet behandelen.’
‘Wat een toestand’
Annemiek de Groot was vorig jaar nog aanhanger van de NSC, terwijl ze in de politiek van Borger-Odoorn voor de lokale partij Leefbaar Borger-Odoorn zit. ‘Wat een toestand’, zucht ze als ze gebeld wordt. ‘Dit is iets wat Nederland totaal niet nodig heeft. Het is beschamend gewoon.’ Ze vindt het onbegrijpelijk en weet dan ook niet wat de kiezers nu nog moeten verwachten. ‘Iedereen hoopte het, maar stiekem had ik zoiets van: doe je ding en laat het er niet op aankomen. Dit moment vind ik wel verrassend.’
Ook kijkt ze kritisch naar het handelen van haar eigen partij. ‘NSC en BBB zijn op dit moment erg wankel. Ik denk dat ze het met z’n allen niet hebben waargemaakt. Er waren bij ons veel onderlinge verhoudingen en tranen. Dat zien mensen niet graag.’
Ook zij constateert dat alle problemen op migratie gegooid worden nu. ‘Mensen willen een groep de schuld geven, want dat is handig. Kijk maar naar jaren geleden’, refereert ze naar de Tweede Wereldoorlog. ‘Geef een bepaalde groep de schuld en mensen gaan er allemaal in geloven.’
Heisa in Den Haag
GroenLinks-statenlid uit Stadskanaal, Nadja Siersema, stond voor de klas toen ze via een appje hoorde over de coalitieval. ‘Ik was hierover verbaasd, omdat het veel heisa is in Den Haag, maar dit gedram wordt normaal nooit doorgezet. Nu dus wel’, aldus Siersema.
Net als VVD’er Klopstra is ook Siersema van mening dat Wilders hiermee zijn kiezers in de steek laat. ‘Dit is geen verantwoordelijkheid willen dragen. Keuzes durft de PVV dus niet te maken, ze laten alles erbij zitten. Hier heeft niemand wat aan.’
Het GroenLinks-statenlid hoopt dat er zo snel mogelijk verkiezingen volgen. ‘Zodat er weer partijen aan de macht komen die er wel voor de burgers zijn en dat dan ook de moeilijke dingen worden opgelost: armoede, woningbouw, natuurherstel, stikstof en klimaat.’
Jongeren: ‘Laat Groningse dossiers niet liggen’
Ook de jongeren laten na de val van zich horen. De Jongerenadviesraad Groningen (JAR) roept op tot actie. ‘Laat de belangrijke dossiers voor Groningen niet opnieuw liggen’, is hun boodschap.
‘Nu het kabinet gevallen is, bestaat het risico dat belangrijke vraagstukken verder worden vooruitgeschoven. Terwijl Groningen nog steeds kampt met grote uitdagingen zoals de versterkingsopgave, de intentie voor het voorzetten van gaswinning in kleinere velden, en de verdere uitwerking van het programma Nij Begun’, vervolgt de JAR.
Volgens JAR-voorzitter Stephan van der Linden uit Ommelanderwijk kun je Groningen niet laten wachten op nieuwe verkiezingen. ‘Ook in de komende maanden moet er volledige aandacht blijven voor de regio.’
Van der Linden heeft samen met een groot aantal jongeren uit de regio komende donderdag een gesprek gepland staan met premier Schoof. De grote vraag is of dit gesprek nog door zal gaan.
Gevolgen voor Nedersaksenlijn?
De vraag rijst ook welke gevolgen de coalitie- en waarschijnlijk zelfs kabinetsval gaat hebben voor de regio. Een tijdje geleden besloot de coalitie geld vrij te maken voor de Nedersaksenlijn, de treinverbinding van Groningen naar Enschede via Stadskanaal. Gaat de realisatie nu opnieuw vertraging oplopen? ‘Het is afwachten wat er nu gaat gebeuren’, zegt Roel Barkhof namens de stichting Nedersaksenlijn tegen RTV Noord. ‘Ik wil niet speculeren, want alles kan over een uur weer anders zijn.’
Zorgen dat de val van de coalitie gevolgen heeft voor de aanleg van de lijn heeft Barkhof voorlopig niet. ‘Ga er maar vanuit dat wij er bovenop zitten. We hebben altijd goed contact gehad met PVV-staatssecretaris Chris Jansen, maar die verlaat mogelijk het kabinet. Als er een nieuwe staatssecretaris komt, willen we daar op een zo kort mogelijke termijn mee in gesprek. Gelukkig hebben we met alle politieke fracties goede contacten, dus nee, ik heb op dit moment geen reden om me concreet zorgen te maken.’
Luister online
