Lokale omroepen doen veel voor weinig

DEN HAAG – De meeste Nederlandse gemeentes hebben een Publieke Lokale Omroep die op verschillende platformen (internet/social media, radio, televisie) actief is. Maar met een zeer beperkt budget is het maken van een ‘lokaal toereikend media-aanbod’ best nog een hele klus.

Als het om ‘potentieel’ bereik gaat, is er geen vuiltje aan de lucht bij de lokale omroep. Bijna alle Nederlanders (93 procent) wonen in een gemeente met een publieke lokale omroep. Ruim 90 procent van de Nederlandse gemeenten heeft een lokale omroep, een percentage dat sinds 2000 alleen maar gestegen is (toen was het 84 procent).

Streekomroepen
Het aantal lokale omroepen neemt af omdat bij gemeentelijke herindelingen ook de omroepen fuseren. In 2000 waren er nog 324 lokale omroepen, in 2017 was dat gedaald tot 256. Verder is er in ruim 40 procent van de Nederlandse gemeenten inmiddels een streekomroep actief die een uitzendlicentie heeft voor meerdere gemeenten. Gemiddeld zendt een streekomroep in drie gemeentes uit.

Bekostiging
Budgetten verschillen enorm en daardoor verschilt ook de afhankelijkheid van vrijwilligers en de mate van professionaliteit. Omroepen in grote gemeenten die extra financiering krijgen en ook reclamegeld binnenhalen, kunnen journalistiek wel degelijk een rol spelen. Maar omroepen in kleine gemeenten die uitsluitend afhankelijk zijn van de gemeentelijke bijdrage moeten roeien met erg korte riemen.

Met een norm van € 1,14 per huishouden heeft een gemeente van 25.000 inwoners (160 gemeenten zijn kleiner dan dat) een budget € 13.000. Daar moet alles van betaald worden: huisvesting, apparatuur, Buma-rechten, schoonmaken, zendmasten, personeel, koffie en thee, internet, de boekhouder en dan moet er ook nieuws gemaakt worden.

Bron: Piet Bakker – Het stimuleringsfonds voor de journalistiek (SVDJ.nl). Het hele verslag kun je hier verder lezen.

Radio Westerwolde blijft de baas in Pekela

Veel media aanwezig bij raadsvergadering Pekela

OUDE PEKELA – (video) De gemeenteraad van Pekela moest dinsdagavond 19 december haar voorkeur uitspreken voor een lokale omroep. Er kon gekozen worden om door te gaan met het vertrouwde Radio Westerwolde (RWW), dat al sinds jaar en dag de streekomroep is van Pekela, Bellingwedde en Vlagtwedde, of in zee gaan met nieuwkomer RTV1, de streekomroep van de gemeenten Veendam en Stadskanaal. RTV1 is daarnaast ook samenwerkingspartner van RTV Borger-Odoorn.

Beide omroepen voldeden aan de voorwaarden maar de gemeenteraad van Pekela koos uiteindelijk toch opnieuw voor Radio Westerwolde. Volgens de raad kwam dat mede doordat populaire programma’s zoals de Radio Bingo erg geliefd zijn in Pekela. De SP was bovendien bang dat RTV1 teveel Veendam en Stadskanaal zou uitstralen. FractieVZ Pim Siegers vroeg zich af hoe de omroep zich zou gedragen bij herindelingsgesprekken. “Zoals bekend wil onze partij niet herindelen”, aldus Siegers.

Behoudend

Er was ook kritiek richting radio Westerwolde, de omroep zou te weinig nieuws uit Pekela genereren en had slechts 2 x een raadsvergadering uitgezonden in de afgelopen jaren. RWW kon dat beamen maar vertelde de raad dat dit kwam omdat de vorige burgemeester dit zo wilde. Uiteindelijk koos alleen de VVD voor de omroep uit de Veenkoloniën. Alle andere partijen kozen voor behoudendheid en wilden niet aan contractbreuk doen. Bovendien, aldus een raadslid, kun je radio Westerwolde hier prima ontvangen en zijn velen bekend met de radiofrequentie. Wel hoopt de gemeenteraad van Pekela dat RTV1 aandacht aan Pekela wil blijven besteden. RTV1 voorzitter Mooijman antwoordde al eerder dat dit niet meer vanzelfsprekend is.

Samenwerking

De gemeente Pekela gaat haar voorkeur naar het Commissariaat voor de Media sturen. Die moet de concessie officieel toekennen. Maar dat is slechts een formaliteit. De komende vijf jaren blijft radio Westerwolde, samen met haar samenwerkingspartners uit Oldambt (omroep GO) en Delfzijl (Havenstad FM) verantwoordelijk voor de nieuwsgaring bij de Pekelders.

Een verslag

Nieuw kabinet moet extra investeren in toekomst lokale omroep

Meer geld voor lokale omroep – (F: NLPO)

DEN HAAG – Lokale publieke omroepen zullen niet overleven als een nieuw kabinet niet snel met met meer geld over de brug komt. Dat is de boodschap die 260 lokale publieke omroeporganisaties vandaag (dinsdag 12 september) overbrengen aan leden van de Tweede Kamer. 30 miljoen euro extra investering is er nodig om aan de wettelijke taak te voldoen.

Kwetsbaar

De positie van vrijwel alle lokale publieke omroepen is op dit moment uiterst kwetsbaar. Het Commissariaat voor de Media concludeerde in 2016 al dat eenderde van de lokale publieke omroepen in zware financiële problemen zit. De sector werkt daarom aan een ingrijpend traject om de kwaliteit en continuïteit van alle lokale publieke omroepen te verbeteren en de efficiency te vergroten. Maar de sterke motivatie voor een levensvatbare lokale omroep vertaalt zich niet automatisch in voldoende middelen om hem in te richten. Meer financiële armslag is dringend noodzakelijk. Zo’n driekwart van alle lokale publieke omroepen ontvangt op dit moment minder dan 25.000 euro per jaar. Ter vergelijking: één dag regionale televisie kost gemiddeld ongeveer 29.000 euro. De stichting NLPO, die de belangen van de Nederlandse Lokale Publieke Omroepen behartigt, roept de overheid daarom op om tenminste 30 miljoen euro per jaar extra beschikbaar te stellen.

Vaste lasten

NLPO directeur Marc Visch: “Met de huidige vergoeding kunnen de meeste lokale omroepen niet eens de vaste lasten als huisvesting, auteursrechten en minimale apparatuur betalen. Terwijl we met zijn allen qua techniek en kwaliteit steeds meer van de lokale omroep zijn gaan vragen. Gemeenten voeren bijvoorbeeld meer en meer taken uit die de levenssfeer van inwoners rechtstreeks raken. Daarmee wordt de controlerende en agenderende functie van de lokale publieke omroepen alleen maar belangrijker.”

Burgerjournalistiek

De oproep van de lokale omroepen staat niet op zichzelf. Publieke en commerciële regionale media verdwijnen of concentreren zich noodgedwongen op nieuws uit de stedelijke regio’s. Hyperlokale en burgerinitiatieven missen een journalistieke basisinfrastructuur voor onderscheiden meningen in het kader van hoor en wederhoor. Lokale omroepen daarentegen bieden een betrouwbaar en professioneel netwerk voor burgerjournalistiek avant la lettre. Er werken zo’n 500 professionele journalisten, redacteuren en technisch personeel en meer dan 20.000 intern opgeleide vrijwilligers iedere dag weer aan een onafhankelijke en kritische nieuwsvoorziening over bestuurlijke en maatschappelijke onderwerpen — ook wanneer deze niet langer in het middelpunt van de belangstelling staan. Ze volgen de politieke agenda en attenderen burgers op vraagstukken die van lokaal belang zijn.

Een reportage:

Luister online

Kijk live

Tip de redactie