Het Taalhuis is een herkenbare plek in de gemeente waar iedereen terecht kan die moeite heeft met lezen, schrijven of het omgaan met de computer. Naast het Taalhuis in Borger zijn ook Taalhuizen ingericht in de MFA’s in Nieuw-Buinen en Valthermond.

In Borger-Odoorn heeft 11 tot 14 procent van de inwoners tussen 18 en 65 jaar moeite met lezen en schrijven. Deze mensen kunnen vaak moeilijk aan een baan komen, leven ongezonder en zijn ongelukkiger dan mensen die wel goed kunnen lezen en schrijven. In Borger-Odoorn is dit percentage hoger dan het gemiddelde van 9 % in Drenthe. Landelijke schattingen luidden dat het om 1,3 miljoen inwoners gaat, maar volgens de Algemene Rekenkamer betreft het ruim 2,5 miljoen mensen.

In het dagelijks leven lopen zij tegen veel problemen aan. Formulieren invullen, een treinkaartje regelen, automaten bedienen, informatie zoeken via internet, ondertiteling lezen etc..

“Iedereen de kans geven om mee te doen. Dat is de taak van de politiek. Mensen die om welke reden dan ook op achterstand zijn gekomen, maar zich hier niet op eigen kracht uit kunnen redden, hebben een duwtje in de rug nodig van de maatschappij.” Zegt wethouder Albert Trip.

“Dat begint in ons onderwijs, eigenlijk zelfs al daarvoor. We moeten voorkomen dat er kinderen zijn die al met een achterstand aan de basisschool beginnen. Voor de gemeente is de voorschool, voor kinderen van tweeëneenhalf tot vier jaar, een middel waar we vol op inzetten. Samen met onderwijs, peuterspeelzaalwerk en kinderopvang willen we peuters uit een minder talige omgeving iets extra’s geven. Door lerend spelen hopen we dat ook deze kinderen vanaf de eerste dag in groep 1 op hetzelfde niveau als hun vriendjes en vriendinnetjes kunnen meedoen.”

Samen met de partners in de Brede School biedt de gemeente de schoolgaande jeugd allerlei mogelijkheden om op diverse manieren taalvaardig te worden. De Bibliotheek op School is daar bijvoorbeeld een mooi hulpmiddel in. Maar ook De Verteltas, die met veel succes bij De Poolster in Nieuw-Buinen wordt gebruikt. Ook zijn alle jongeren in de gemeente automatisch jeugdlid van de openbare bibliotheek. Dan zijn die jongens en meisjes op zeker moment klaar met school, en kunnen ze allemaal aan hun maatschappelijke carrière beginnen. Helaas blijkt dan toch dat niet iedereen voldoende is toegerust. Er is onder andere zorg over voortijdige schoolverlaters.

Wethouder Trip dacht altijd dat laaggeletterdheid een tijdelijk maatschappelijk probleem was. Omdat er geen nieuwe laaggeletterden meer zouden bijkomen. Maar hij realiseerde zich niet dat je ook je leesvaardigheden kunt verliezen wanneer je er niet genoeg mee doet.

Ook besefte hij onvoldoende dat de wereld steeds ingewikkelder wordt, steeds taliger ook, waarbij bijvoorbeeld het parkeren van de auto, of het reizen met bus en trein, nauwelijks meer kan zonder goed te kunnen lezen.

“Dankzij hun creativiteit – het verzinnen van smoesjes bijvoorbeeld – redden de mensen zich vaak wel. En ze kunnen een eind komen. Ik hoorde vorige week nog van een man die jarenlang voorzitter was van de Ondernemingsraad, de OR. Hij kon dit doen omdat zijn vrouw hem altijd de stukken had voorgelezen. Maar wat een enorme wilskracht vraagt dit, en zoveel extra moeite.” Zegt Trip.

“Vandaag wordt een mooie stap gezet om laaggeletterden nog beter te helpen volwaardig mee te doen in onze complexe maatschappij. Deze mensen zijn vaak enorm creatief en beschikken ook over veel wilskracht. We hopen echter dat ze die eigenschappen straks beter kunnen gebruiken dan alleen verbloemen dat lezen, schrijven, rekenen, computeren, veel moeite kost.“

Het taalhuis, dat vandaag officieel is geopend, moet de verbindende schakels zijn tussen laaggeletterden, met hun specifieke vragen en noden, en de formele en non-formele “hulpverleners”. Dit woord klinkt dramatischer dan het is, want het gaat om zaken als een geschikte cursus, een betrokken taalmaatje, een goede testmethode, een leuke groep lotgenoten.

Ingrid Jeuring, de nieuwe taalpuntcoördinator, gaat vanaf 1 november officieel in functie. Zij zal onder andere gebruik gaan maken van de diensten van taalvrijwilligers, of taalmaatjes.

De taalhuizen, drie in onze gemeente, in Borger, Valthermond en Nieuw-Buinen, zijn het resultaat van de samenwerking van verschillende partijen. Door de bibliotheek, het Drenthe College, Welzijnsgroep Andes/Tinten, de Brede School, de Sociale Teams, de Stichting Lezen en Schrijven, en de gemeente is een samenwerkingsovereenkomst getekend waarin ze zich verantwoordelijk maken om het aantal laaggeletterden in Borger-Odoorn met 10% te verminderen in de komende 4 jaren.