STADSKANAAL – Het is afgelopen dinsdag 14 april gelukt om de negentig jaar oude dieselmotor van de Jatrie weer aan de loop te krijgen. Het schip ligt momenteel afgemeerd bij de scheepswerf Droogdok Groningen aan de Finse Haven. Volgens eigen inschatting had de Brons motor bijna 25 jaar stilgestaan.
In januari dit jaar gingen de vrijwilligers Jacob Schoonhoven en Koos Woudberg, geassisteerd door Mike van Goor (stagiair van het Noorderpoort) aan de slag om de unieke twee cilinder (D-type) een zgn. bakjesknapper weer aan de praat te krijgen. Vader en zoon Oortwijn uit Veendam, kenners van dit type motor, gaven adviezen. Jacob Schoonhoven; “We wisten niet wat ons te wachten stond. We zijn heel voorzichtig gestart met het demonteren, schoonmaken en terugplaatsen van verschillende onderdelen”. Koos Woudberg: “Een dieselmotor start op een mengsel van brandstof en luchtdruk. We kenden de kritische grens van de druk niet en ook niet de hoeveelheid brandstof”.
Een eerste startpoging, onder supervisie van de heren Oortwijn, leverde geen resultaat. Nadat weer enkele andere onderdelen een onderhoudsbeurt hadden gekregen, volgde een tweede poging. Wederom geen succes. Maar duidelijk werd wel dat twee kleppen en de klepgeleiders i.c. klephuizen niet goed meer waren. Een bedrijf in Waterhuizen kon deze onderdelen reviseren. Helaas lukte de daaropvolgende derde startpoging ook niet. Weer bleek de ervaring van vader en zoon Oortwijn van belang. Tijdens deze startpogingen kwamen ze nog twee defecten op het spoor. Deze defecten werden met assistentie van scheepsmachinist Jelle Bartelds aangepakt. Het toeval wilde dat Jan Bos, voorzitter van het Brons motorenmuseum, vlak bij de werf aan het werk was. Bos was bereid om even te komen assisteren bij de vierde poging en met succes. De motor kwam pruttelend en walmend tot leven en na enkele spannende minuten kwam de oude vertrouwde regelmatige cadans terug. Jacob, Koos en Jelle in koor; ”Een machtig mooi geluid, het klonk ons als muziek in de oren”.
Jaap Duit, voorzitter van de stichting Jatrie, heeft zeer veel waardering voor de inzet en aanpak van met name Jacob, Koos en Jelle. “Ze hebben geschiedenis geschreven. Door hun is een aloude scheepswet veranderd. Sinds deze week geldt de spreuk: viermaal is scheepsrecht”. De motor zal de komende tijd aan een duurproef onderworpen worden en de waterkoeling moet nog verder gereviseerd worden. De terugkeer naar Stadskanaal, op eigen kracht, is afhankelijk van deze test en de beschikbaarheid van een schipper die bevoegd is om de Jatrie te besturen. De afgelopen maanden zijn meer restauratiewerkzaamheden zo goed als voltooid. De nieuwe stuurhut is klaar en kan na terugkomst in Stadskanaal geplaatst worden. Een voormalige sportvloer uit de Kameleon in Musselkanaal wordt de nieuwe scheepsvloer. Deze is zo goed als klaar. Jan Mulder en Joop Zuidema hebben voor de Jatrie tijdens MusSailkanaal (30 juli t/m 2 augustus) een prominente ligplaats ingeruimd. Joop Zuidema; ” De kans is groot dat de steilsteven Jatrie gebouwd in 1930 tijdens deze reünie van de LBVHB een prominente rol gaat vervullen en dat is prachtig nieuws”.
Luister online
