Direct naar de inhoud.

Brandweer Haren wint vaardigheidstoetsen

Foto: M. Dol – RTV1

STADSKANAAL – Zaterdag 21 april vonden de brandweervaardigheidstoetsen (voorheen brandweerwedstrijden) plaats in Stadskanaal.

Bij een ongeluk is een bestelbus tegen een hoogwerker aangebotst. De auto vloog in brand. De hoogwerker, met persoon bovenin, is tegen de roldeur aangeschoven. De hoogwerker wilde na de klap niet meer naar beneden.

Door diezelfde klap tegen de roldeur is de persoon die aan de andere kant van de deur op een steiger stond te werken naar beneden gevallen en in een treinwagon terechtgekomen.

Het brandweerkorps van Haren wist de eerste prijs in de wacht te slepen met slechts 1 punt meer dan de nummer 2, Scheemda. Het korps van Uithuizen wist de derde plek te bemachtigen. Deze top drie gaat door naar de gewestelijke wedstrijden op 28 april in Nieuwehorne.

 

Datum 23 april 2018 Marc Dol

Project X Haren: botsing van twee werelden

HAREN – In opdracht van de gezagsdriehoek van Haren heeft een onafhankelijke commissie onder leiding van Job Cohen de afgelopen maanden gewerkt aan drie deelrapporten waarin het optreden van de overheid, de rol van de media en de maatschappelijke facetten rondom de rellen in Haren uitgebreid zijn onderzocht. Vandaag presenteerde de commissie haar eindrapportage in vier delen:
• Twee werelden, You Only Live Once, hoofdrapport
• Er is geen feest, de overheidsreactie op project X Haren, deelrapport 1
• De weg naar Haren, de rol van jongeren, sociale media, massamedia en autoriteiten bij de mobilisatie voor Project X Haren, deelrapport 2
• Hoe Dionysos in Haren verscheen, maatschappelijke facetten van Project X Haren, deelrapport 3

Conclusies
De gebeurtenissen rondom het via Facebook gekaapte verjaardagsfeestje in Haren op 21 september 2012 laten een conflict tussen twee werelden zien: een wereld die om speelruimte vraagt tegenover een wereld die veiligheid eist. Het vraagt van de overheid heldere kaders voor veiligheid, duidelijke communicatie, de effectuering daarvan en vervolgens ruimte binnen die kaders.

Project X  Haren 21 sept. 2012.  (foto: OOGTV)
Project X Haren 21 sept. 2012. (foto: OOGTV)

In Haren is die helderheid niet gevonden. Er is veel mis gegaan. De autoriteiten hebben van meet af aan geen greep gehad op de gebeurtenissen en hadden geen heldere strategie. De burgemeester heeft geen effectief gebruik weten te maken van de instrumenten die hij tot zijn beschikking heeft: bevoegdheden en communicatie. De organisatie van de politie liet veel te wensen over, zoals de politie ook zelf al heeft vastgesteld. Briefings schoten tekort, medewerkers wisten onvoldoende wat van hen verwacht werd, op cruciale functies waren er dubbelfuncties, de communicatie tussen leidinggevenden op straat en besluitvormers verliep slecht, de omslag in sfeer op straat is niet tijdig onderkend waardoor te laat is overgeschakeld naar het worst case scenario, de opkomsttijden van de ME waren te lang. Te laat en te beperkt is gebruik gemaakt van de landelijke expertise voor het scannen en beoordelen van ontwikkelingen op internet.

Een kleine gemeente en gebrek aan ervaring hoe te handelen in onzekere en onbekende omstandigheden speelden eveneens een rol. Door de gebeurtenissen werd het gevoel van veiligheid van de bewoners en ondernemers ernstig aangetast.

Sociale media waren een snelle en zelfstandige mobiliserende kracht. Massamedia volgden wat zich in de aanloop naar “het feestje” afspeelde, maar sommige werden op de avond zelf van rapporteur tot medespeler.

Jongeren waren gefascineerd door het idee dat zij in Haren “iets bijzonders” tot stand konden brengen, iets eenmaligs waar je echt bij moest zijn: YOLO, You Only Live Once! Dat gevoel, en niet het vooruitzicht van rellen en geweld, dreef het merendeel van hen naar Haren. Hooligans speelden geen rol van betekenis. Verreweg de meeste jongeren kwamen uit de noordelijke provincies; wie denkt dat het een landelijk feestje was, heeft het mis. Velen gingen niet, vaak na indringende gesprekken met hun ouders. Alcohol speelde, zoals zo vaak, een essentiële rol bij het uit de hand lopen van de gebeurtenissen.

Aanbevelingen
De grote steden in het westen van het land hebben de nodige ervaring met grootschalige openbare orde-problemen. Haren laat zien dat ze overal kunnen voorkomen. Daarom moet de Nationale Politie bezien hoe deze ervaring in het hele land kan worden opgebouwd. Ook kleine gemeenten met een beperkt ambtelijk apparaat moeten hiervoor beter toegerust worden.

In Haren speelde het gebruik van GRIP3 de organisatie en het optreden parten. Afgezien daarvan, mogen geprotocolleerde samenwerkingsvormen tussen hulpdiensten niet rigide zijn, ze moeten geen keurslijf, maar een nuttig hulpmiddel vormen.

De invoering van Nationale Politie vraagt om hernieuwde doordenking van het functioneren van de driehoek.

Openbaar Ministerie en politie hebben een groot aantal ordeverstoorders snel voor de rechter gebracht en daarmee uitstekend werk verricht. Maar het snelrecht functioneerde niet altijd goed; bezien moet worden wanneer het wel en niet gehanteerd moet worden.

De overheid moet gebruik maken van suggesties en expertise van burgers. Dat geldt al helemaal voor jongeren, met hun expertise op het gebied van sociale media.

Sociale media vragen om monitoring vanuit de overheid om evenementen zoals Project X op het spoor te komen en te duiden, maar ook om interventies om zulke evenementen in goede banen te leiden.

Via sociale media wordt van alles publiek wat eerder privaat was. Gebruikers moeten daar beter op gewezen worden, bij voorkeur door de aanbieders. Deze vervaging kan juridische gevolgen hebben; opruiende taal in een café kan een ander effect hebben dan dezelfde taal via Facebook.

Massamedia waren in Haren meer dan toeschouwer en rapporteur; sommige werden ook speler. Dat leidde terecht tot introspectie en debat, ook in het openbaar. Dat valt toe te juichen; zo kunnen massamedia verantwoording afleggen.

De inmiddels in Nederland aanwezige feestcultuur gaat gepaard met veel alcohol. Zonder alcoholmatiging zullen rellen als in Haren, al dan niet in deze omvang, op een andere plaats, in een andere constellatie, blijven optreden, ook als het openbaar gezag voortreffelijk optreedt.

Met de kennis van nu: hoe verder na Haren
Welke lessen kunnen bestuurders nu trekken uit datgene wat zich in Haren afgespeeld heeft?

Situaties als in Haren vragen om een duidelijke keuze. Ofwel het bestuur is van mening dat er een grote kans op gevaarlijke situaties bestaat en geeft daarom prioriteit aan het bewaken van de openbare orde en veiligheid. Safety first. Het bestuur neemt zodanig maatregelen dat het veiligheidsrisico minimaal is en tolereert alleen feestelijke of andere initiatieven als het veiligheidsbeleid daar enige ruimte voor laat. Samen te vatten in een formule als Nee, tenzij…

Ofwel het bestuur is van mening dat de gevaren niet al te groot zijn en kiest voor een andere
prioriteit. Men biedt ruimte voor feest of evenement op voorwaarde dat er wel een minimum aan
veiligheidsmaatregelen is. Go with the flow. Men omarmt het eigen initiatief maar houdt wel politie of andere middelen achter de hand voor het geval er toch iets misgaat. Samen te vatten in een formule als Ja, mits…

Voor beide strategische keuzen geldt dat ze alleen succes hebben als er wordt voldaan aan een
drietal voorwaarden. Ten eerste moet de gekozen strategie volstrekt helder zijn en worden uitgewerkt in een plan met specifieke maatregelen waarbij duidelijk is welke partij wat moet doen. Dit plan moet in een vroeg stadium en op eenduidige wijze aan het publiek worden gecommuniceerd. Ten tweede is het zaak dat men de voorgenomen maatregelen daadwerkelijk realiseert zodat het publiek ziet dat de overheid haar werk ernstig neemt. Ten derde moet er worden voorzien in een manier waarop men van het ene scenario op het andere overschakelt wanneer de situatie zulks vereist.

Dat alles vergt een overheid die goed zicht op de maatschappelijke dynamiek heeft, die in staat is
haar bevoegdheden op het gebied van veiligheid en openbare orde in te zetten, die de samenwerking met burgers en professionals zoekt en voldoende flexibiliteit heeft om haar beleid aan te passen als de realiteit daarom vraagt.

Samenstelling Commissie ‘Project X’ Haren
• voorzitter: mr. M.J. (Job) Cohen, oud-burgemeester Amsterdam, oud-fractievoorzitter van de PvdA in de Tweede Kamer
• prof. dr. G.J.M. (Gabriël) van den Brink, hoogleraar Maatschappelijke Bestuurskunde aan de Universiteit van Tilburg
• dr. O.M.J. (Otto) Adang, lector Openbare orde en Gevaarbeheersing aan de Politieacademie
• prof. dr. J.A.G.M. (Jan) van Dijk, hoogleraar Communicatiewetenschap en Nieuwe media aan de Universiteit Twente
• T. (Thomas) Boeschoten, student Nieuwe Media & Digitale Cultuur aan de Universiteit Utrecht
• ambtelijk secretaris: mw drs. I.T. (Ilona) Kalksma

Datum 2 juni 2013 Bert Jan Brinkman

Project X Haren. De veroordelingen

KARIN SMALBIL – Begin oktober. In de rechtbank van Groningen is vandaag de eerste snelrechtzitting gehouden in de zaak rondom het vorige maand totaal uit de hand gelopen Facebook-feestje in Haren. Er stonden vijf ProjectX-verdachten in de beklaagdenbank. De eerste zitting leverde vier veroordelingen en één vrijspraak op. Het Openbaar Ministerie (OM) deed in alle zaken een vergeefse poging om de raddraaiers een boete te laten storten in een speciaal op te richten fonds voor gedupeerden. Daarover heerst volgens het oordeel van de rechtbank echter nog teveel onduidelijkheid.

door Koen van Lannik

De eerste die zich in Zittingszaal 14 vertoonde was een 34-jarige Stadjer. Hij verklaarde wel eens met eigen ogen te willen zien wat er in Haren stond te gebeuren. En kreeg waar voor zijn geld. Belandde in een soort van ‘kleine wereldoorlog’ vol vernielingen, geweld, brandstichtingen, plunderingen, gewonde politiemensen, een zwaar mishandelde Harenaar en miljoenen euro’s aan schade. De inwoners van het lommerrijke Haren bleven in de nacht van 21 op 22 september in angst en verbijstering achter. Terwijl hun dorp in een slagveld veranderde en wereldnieuws werd.

foto: Groningen Dichtbij

De man zou aan de onlusten hebben meegedaan en anderen hebben opgeroepen spullen naar ME en politie te gooien. Bakstenen? Daar had de Stadjer zeker niet mee gesmeten. Blikjes bier? Ja, dat dan weer wel. Misschien twee of drie. De rest had hij zelf geconsumeerd. Niet zoveel overigens. Het waren er slechts een stuk of vijftien. Bij zijn aanhouding had hij sigaretten, scheermesjes en batterijen in zijn bezit. Die had hij op straat gevonden. Waarschijnlijk afkomstig uit de geplunderde AH.

De eis tegen de relschopper luidde zes weken cel, waarvan drie voorwaardelijk, plus een boete van 500 euro die hij in het Schadefonds zou moeten storten. De eis werd voor het grootste deel door de rechtbank gehonoreerd. De man kon meteen naar huis omdat het onvoorwaardelijke deel gelijk stond aan het aantal dagen dat hij in voorarrest had doorgebracht. De geëiste storting werd niet overgenomen. En bij die ene keer zou het niet blijven.

De 21-jarige man uit Zwolle die als tweede werd berecht, was al eens door de kinderrechter veroordeeld. Voor zware mishandeling. Hij toonde zich uiterst verbaasd dat hij in het beklaagdenbankje stond. Dacht dat ie in Groningen was en wilde alleen maar weg. Omdat het in Haren één grote ellende was. In zijn geval vond de rechtbank openlijke geweldpleging en belediging bewezen. Tegen hem werd dertig dagen geëist, waarvan veertien voorwaardelijk. Ook hij mocht zich weer vrij man noemen. Beide mannen waren de enigen die nog in de cel zaten.

Een 40-jarige Stadjer was de derde in de rij. Hij gaf toe wel in Haren te zijn geweest, maar wist er niet veel meer van. Hij kon pas weer helder denken toen hij in zijn cel wakker werd en tot de ontdekking kwam dat hij bloedde. Waarschijnlijk omdat hij een klap op zijn hoofd had gekregen.

In zijn zaak kwamen ook de eerste individuele vorderingen aan de orde. Twee agenten vroegen ieder 350 euro smartengeld. De advocaat van de Groninger verdedigde zijn cliënt door te stellen dat hij, als een soort van bermtoerist, met een kratje in het gras was gaan zitten. Om af te wachten wat er zou gebeuren. Over de agenten die geld van zijn cliënt wilden zien omdat hij hen had lastiggevallen, zei de raadsman: ‘Agenten die zich opgeven voor de ME moeten tegen een stootje kunnen.’

De Groninger werd veroordeeld tot een werkstraf van zestig uur. Daarnaast dient hij 350 euro aan één van de agenten te betalen. De vordering van de tweede politieman werd verworpen. Hij was op het moment van de arrestatie nog niet ter plekke.

Verdachte nummer vier, een 26-jarige man uit Marum, zou op een auto met inzittenden hebben geslagen. Zelf zei hij niet veel meer te hebben gedaan dan twee hysterische meisjes een helpende hand bieden. Tegen hem werd een taakstraf van 80 uur geëist. En voor de vierde keer op rij deed het OM een poging om geld in het Schadefonds gestort te krijgen. Met het inmiddels bekende resultaat. In deze zaak kwam het overigens tot vrijspraak omdat er in het flinterdunne strafdossier allerlei verklaringen ontbraken en de schuld van de Marumer niet overtuigend bewezen kon worden.

De laatste die zich in Zittingszaal 14 aan de Ossenmarkt in Groningen kwam melden kon er op geen enkele manier onderuit dat hij tijdens de rellen voorop had gestaan. De 18-jarige inwoner van het Friese Kortehemmen gooide met een dranghek en deed dat voor het oog van draaiende camera’s. Hij gaf ruiterlijk toe dat hij zich door de meute had laten ophitsen. Was als vanzelf ‘in de stemming’ geraakt om rotzooi te trappen. De man besloot zichzelf te melden en die ‘sportieve geste’ werd in de strafmaat meegenomen. De eis luidde veertig uur werkstraf en die kreeg hij ook opgelegd.

UPDATE DINSDAG 9 OKTOBER

In de Groninger rechtbank is vandaag weer een aantal relschoppers veroordeeld voor hun aandeel in de rellen rond het Facebookfeest in Haren. Er werden taakstraffen tot tachtig uur uitgedeeld. Twee verdachten zijn vrijgesproken en één zaak is aangehouden. Het Schadefonds is ook vandaag geen cent rijker geworden. Zoals verwacht werden de door het OM geëiste boetes ook nu door de rechtbank afgewezen.

De verdachten, zij moeten hun straf in Haren volbrengen, komen uit heel Nederland. Een van hen zelfs uit Baarle Nassau. Een 19-jarige inwoner van Ten Boer kreeg de zwaarste straf opgelegd. Hij had zestien biertjes en een halve fles rum op toen hij met een fiets, een vlaggenstok en een bloempot gooide. De rechtbank veroordeelde hem tot tachtig uur dienstverlening.

Er moeten nog heel wat verdachten voor de rechter verschijnen. Maandag staat er een zitting achter gesloten deuren op de rol waar een aantal minderjarigen ter verantwoording wordt geroepen.

www.karinsmalbil.com

 

 

 

 

Datum 29 oktober 2012 Bert Jan Brinkman


-advertenties-

NIJM Webdesign Stadskanaal