Direct naar de inhoud.

De bevrijding van Stadskanaal en omstreken

Bron: SHC Stadskanaal

STADSKANAAL – Het is 11 april 1945 als Musselkanaal bevrijd wordt en is daarmee het eerste dorp van de provincie Groningen dat, door de 1e Poolse pantserdivisie onder leiding van generaal Maczek, van de Duitse bezetting bevrijd wordt. De inwoners van de bevrijdde gebieden keken meestal wel een beetje vreemd op als ze merkten dat de bevrijders Pools waren. Ze waren in de veronderstelling dat de bevrijde soldaten Canadezen zouden zijn.

IJzeren klap

De plaatselijke verzetsgroep kwamen op die bewuste dag in actie om de IJzeren Klap te bewaken. Hierdoor was deze bewuste brug de enige die niet opgeblazen werd door de Duitsers. Toen de Duitse soldaten Musselkanaal eenmaal ontvlucht waren en richting Stadskanaal en Onstwedde trokken ging verzetsman Klaas Jan Smit naar de Polen om te melden dat de soldaten de IJzeren klap over konden steken om zo over het kanaal te komen.

Ondertussen werden de NSB’ers met behulp van enige soldaten opgepakt en vastgezet in de bioscoop. Hierna vertrokken de Polen weer uit Musselkanaal en trokken richting de Vosseberg en Stadskanaal. Vlakbij Mussel kwamen ze in een hevig vuurgevecht met de Duitse vijand. Hierbij werd een Poolse tank door een panserfaust opgeblazen, één Poolse soldaat kwam hierbij om het leven.

De voorhoede van de 1e Poolse pantserdivisie trok hierna richting Stadskanaal waar ze die avond zich, samen met vrijwilligers van de Binnenlandse Strijdkrachten, verschansten bij villa Ter Marse en de watertoren. Daar verbleven ze de rest van de nacht.

12 april

De volgende dag, donderdag 12 april, trokken de Poolse bevrijders in de vroege ochtend naar Stadskanaal. Daar voegden ze zich bij de soldaten die vanuit Gasselternijveenschemond waren getrokken en hun nu opwachten bij de opgeblazen Gele Klap. Samen sloten ze de Duitsers in en bevrijdden Stadskanaal.

Fietsen en strobalen

De overgebleven Duitse soldaten hadden zich teruggetrokken richting Onstwedde. Onderweg hadden ze enkele fietsen gestolen om zich zo nog sneller terug te kunnen trekken.

De Poolse soldaten volgden in rap tempo maar kwamen na een tijdje tot stilstand doordat de Duitsers springstof onder de brug bij de haven hadden geplaatst. De inwoners van Onstwedde schoten de bevrijders te hulp door honderden strobalen in het kanaal te gooien. Over deze balen werden rijplaten gelegd waardoor de opmars voortgezet kon worden. Deze overgang kreeg door de Polen de toepasselijke naam ‘No Smoking’ (niet roken).

Tange-Alteveer

Vrijdag 13 april trokken de Duitse eenheden van Marinefestungs- bataillon 359 Alteveer binnen. Het dorp was tot kort daarvoor een soort niemandsland geweest. De Duitsers waren vertrokken maar de Polen kwamen maar niet. En op die bewuste dag gebeurde waar de inwoners al die tijd al bang voor waren geweest; de Duitsers kwamen terug en groeven zich in. Diezelfde ochtend kwam een Poolse tank voor verkenning naar Alteveer. Daar werd hij al snel onder vuur genomen door de Duitse soldaten. De Polen reageerden direct door granaten richting het dorp af te vuren. De slag om Tante-Alteveer was begonnen. Er ontstond grote paniek, twee inwoners werden gedood en meerdere mensen raakten gewond. Na enkele uren van chaos begon om 2 uur ’s middags dan toch de opmars van de Polen. Er ontstonden vuurgevechten waarbij de Poolse soldaat Bernard Grabowski doodgeschoten.

De Poolse eenheden schoten een schuur in brand waar op dat moment Duitse marine soldaten zaten. De Duitsers vluchtten de schuur uit en liepen recht in de kogelregen van de Polen. Hierna was de strijd snel beslist. Negen Duitsers sneuvelden en de overige soldaten gaven zich over. Er werden maar liefst 108 soldaten krijgsgevangen genomen. Daarmee was ook Tange-Alteveer bevrijd.

Mei 1945

Enkele weken later op 5 mei 1945 capituleerden de Duitse eenheden in Nederland. De oorlog was daarmee voorbij. Vier dagen later op 9 mei werd de bevrijding in Stadskanaal groots gevierd met optochten en praalwagens. Het was een bijna eindeloze stoet van mensen die naar een groot veld liep, waar het zwart zag van de mensen. Er waren vlaggen, trommels en er klonk veel muziek.

 

 

Bron: OVCG

 

 

 

.

Datum 13 april 2020 Hielke Bosch

Automobilist mist brug en eindigt in water

Foto: M. Dol – RTV1

MUSSELKANAAL – Een automobilist is maandagavond aan de A-weg in Musselkanaal te water geraakt. Door een onbekende oorzaak ging de auto in een bocht rechtdoor, raakte een slagboom van een brug om vervolgens in het water tot stilstand gekomen.

De bestuurder is door ter plaatse gekomen ambulancepersoneel gecontroleerd, maar hoefde niet mee naar het ziekenhuis. Bergingsbedrijf Willem Keizer heeft de auto uit het water gehaald en geborgen.
Datum 28 januari 2020 Marc Dol

Karakteristieke bruggen te zien in het SHC

De oude IJzeren Klap in Musselkanaal (collectie Streekhistorisch Centrum)

STADSKANAAL – Op zondagmiddag 1 december vertoont Bert Roossien weer een keuze uit de oude foto’s van het Streekhistorisch Centrum. Deze dag staan de bruggen in het landschap centraal.

Bruggen heb je in alle soorten en maten. Van een simpel vlondertje tot imposante tui-bruggen die honderden meters overspannen. Ook in de Kanaalstreek en Westerwolde zijn er talloze bijzondere bruggen te vinden. Hier en daar staan nog oude brugwachterswoningen – die langs het Stadskanaal eigendom waren van de stad Groningen-  met op de voorgevel een bord met de tarieven. Wanneer een schip de brug naderde, blies de schipper op een scheepshoorn; de brugwachter opende de brug en met behulp van een klomp aan een touwtje haalde hij het verschuldigde bruggeld binnen. Bruggen waren net als sluizen belangrijke oriëntatiepunten in de kilometers lange veenkoloniale kanaaldorpen. Soms fungeerden ze tevens als ontmoetingsplaats/hangplek voor jong en oud (denk maar aan de ‘krinkiespeiers’). In de presentatie zal een en ander aan de hand van oude opnames worden toegelicht.

Reserveren kan via 0599-612649 tijdens kantoortijden of per mail: info@streekhistorischcentrum.nl. De lezing begint om 14.30 uur, de zaal gaat open om 14.00 uur. De entree, inclusief koffie, bedraagt € 4,50  en € 1,50 voor donateurs op vertoon van hun pas. – Voor meer informatie: 0599-612649 (Bert Roossien)

Datum 26 november 2019 Bert Jan Brinkman

Fotoquiz in Streekhistorisch Centrum

Musselkanaal, A-weg, voormalig hotel-bioscoop “IJzeren Klap” en Klapster Markthal, collectie Streekhistorisch Centrum
STADSKANAAL – Zondag 3 maart presenteert Bert Roossien in het Streekhistorisch Centrum te Stadskanaal een beeldquiz met meerkeuzevragen.

Bezoekers kunnen hun kennis van de omgeving testen aan de hand van 50 beeldvragen. Dat kunnen oude opnames zijn maar ook recente kiekjes van bekende en minder bekende plaatsen in Oost-Groningen en het aangrenzende Drenthe. Voor degene met de meeste goede antwoorden is er een leuke prijs beschikbaar.

De beeldquiz begint om 14.30 uur. De zaal is open vanaf 14.00 uur. Na de pauze krijgt u van ons de antwoorden. De entree bedraagt €3,00 euro. Donateurs van het Streekhistorisch Centrum hebben vrij entree op vertoon van hun pas.

Datum: zondag 3 maart 2019
Tijd: aanvang 14.30 uur; zaal open vanaf 14.00 uur

Voor meer informatie of reserveren: 0599-612649 info@streekhistorischcentrum.nl

Datum 20 februari 2019 Redactie

Herstelplan voor kademuur Musselkanaal

Wethouder G. Brongers

MUSSELKANAAL – De veelbesproken en wankele kademuur die zich bevindt nabij de IJzeren Klap bij de entree van Musselkanaal wordt mogelijk vervangen door een veiliger en stabieler damwand van beton.

Althans dat willen burgemeester en wethouders van de gemeente Stadskanaal. “Door deze aanpak wordt de situatie veiliger”, zegt wethouder Goziena Brongers (CDA). “De steiger die er nu ligt, willen we ook vervangen. Het project kost 107.000 euro”. De gemeenteraad moet nog akkoord gaan met deze investering.

Bron: DvhN

Datum 11 mei 2017 Bert Jan Brinkman

Bert Roossien toont beelden van Musselkanaal

 

De IJzeren Klap
De IJzeren Klap

MUSSELANAAL – Op zondagmiddag 4 oktober gaat het activiteitenseizoen van het Streekhistorisch Centrum weer van start. Historicus Bert Roossien geeft de aftrap met een fotopresentatie waarin deze keer Musselkanaal centraal staat. De foto’s die getoond worden zijn afkomstig uit archief van het Streekhistorisch Centrum.

Tijdens de diapresentatie wordt ingegaan op de opkomst van de handel en economie in Musselkanaal. Als eerste kwamen er winkels en bedrijfjes rondom de sluizen, het vierde en vijfde verlaat. In het laatste kwart van de negentiende eeuw maakte het dorp een spectaculaire bevolkingsgroei mee en vestigden zich er talloze ambachtslieden, neringdoenden en ondernemers. Musselkanaal telde rond 1900 drie scheepswerven. In 1880 begon Jan Branbergen hier met het bakken van hardbroden en legde daarmee de grondslag voor zijn koekjesfabriek. In 1924 werd Musselkanaal bereikbaar per trein. Uiteraard zijn er beelden te zien van de voormalige koekjesfabriek van Branbergen en hotel-bioscoop de IJzeren Klap. Maar ook opnamen van tal van winkelpanden en oude straatbeelden komen deze middag aan bod.

De voorstelling begint om 14.30 uur en de entree bedraagt € 3,00. Reserveren wordt aanbevolen: bij grote drukte is het mogelijk dat de voorstelling 2x wordt vertoond zonder pauze. Voor meer informatie of reserveren: 0599-612649 /info@streekhistorischcentrum.nl. Het complete programma, dat loopt tot zondag 24 april, is te vinden op streekhistorischcentrum.nl.

Bij de foto: het kloppend hart van Musselkanaal: de IJzeren Klap. Collectie Streekhistorisch Centrum Stadskanaal

Datum 25 september 2015 Bert Jan Brinkman


-advertenties-

NIJM Webdesign Stadskanaal