Veranderingen in de jeugdzorg worden gezamenlijk opgepakt

GRONINGEN – De 23 Groninger gemeenten en de jeugdzorg instellingen in de provincie hebben de handen ineen geslagen en pakken de aanstaande verandering in het stelsel voor de jeugdzorg gezamenlijk op. In dit kader hebben zij een model ontwikkeld voor de inrichting van de jeugdzorg na de invoering van de nieuwe Jeugdwet op 1 januari 2015. Daarnaast hebben ze met elkaar afgestemd hoe zij ervoor gaan zorgen dat kinderen, jongeren en ouders met jeugdzorg dit ook na ingang van de nieuwe Jeugdwet blijven ontvangen, en hoe de frictiekosten voor de instellingen ten gevolge van de veranderingen beperkt blijven. De plannen zijn vastgelegd in een Regionaal Transitiearrangement. Hiermee is een belangrijke stap voorwaarts gezet in de decentralisatie van de jeugdzorg naar de gemeenten. De Tweede Kamer heeft op 17 oktober jl. het wetsvoorstel hiervoor aangenomen.

In het kader van de nieuwe Jeugdwet is Nederland opgedeeld in 41 jeugdzorg-
regio’s. De provincie Groningen is één van deze regio’s. Elke regio moet vóór 31 oktober 2013 een Regionaal Transitiearrangement (RTA) aanleveren aan het Rijk.

Geleidelijke overgang en transformatieagenda
Basis van het RTA Groningen is de keus om uit te gaan van een geleidelijk scenario. Dit betekent dat er niet vanaf 1 januari 2015 voor 100% volgens de nieuwe werkwijze wordt gewerkt, maar dat er een overgangsperiode komt, die loopt tot uiterlijk 1 januari 2018. Deze ruimte is nodig om de verandering in het jeugdzorgstelsel zorgvuldig te laten plaatsvinden. Om wel de vaart erin te houden stellen gemeenten en instellingen samen een transformatieagenda op. Hier staat in wanneer wordt besloten over welke stap, en wanneer deze stappen vervolgens inhoudelijk geregeld moeten zijn.

Grote zorgen over financiën
In het RTA staat een onderverdeling van het budget in 2015, 2016 en 2017 en welke percentages zijn bedoeld voor de directe zorg, de vernieuwing van de zorg (transformatie) en de uitvoeringskosten voor de gemeente. De gemeenten en instellingen hebben daarbij wel grote zorgen over de financiën.

De decentralisatie van de jeugdzorg is gericht op het verbeteren van de jeugdzorg, maar gaat ook gepaard met een bezuiniging. Eerder is aangegeven dat het zou gaan om een bezuiniging van gemiddeld 3,5%, maar uit de meicirculaire van het Rijk blijkt dat dit voor Groningen op bijna 10% neerkomt. In bedragen: op basis van het huidige jeugdzorggebruik heeft de regio € 159 mln. euro nodig. Met een korting van 3,5% komt dit bedrag uit op € 153 mln. euro. Maar in de meicirculaire staat een bedrag van € 144 mln. euro. Dit tekort kan grote consequenties hebben voor de instellingen en in het verlengde daarvoor voor cliënten.

Deze zorgen worden gedeeld met het Rijk in een brief aan de Transitiecommissie Stelselwijziging Jeugd. Dit is de commissie die het Rijk, het IPO en de VNG hebben ingesteld om de voortgang van de decentralisatie van de jeugdzorg te monitoren. Het RTA van Groningen wordt op 31 oktober a.s. met de Transitiecommissie besproken. Het financiële probleem speelt in vrijwel alle regio’s. Het Rijk heeft aangekondigd hier in december op terug te komen. In afwachting daarvan is het RTA van Groningen gebaseerd op de cijfers van het huidige jeugdzorggebruik.

Onder voorbehoud besluitvorming colleges en raden
Het arrangement is opgesteld door de stuurgroep Transformatie Jeugdzorg Groningen, in overleg met het Kernteam Zorginstellingen. De Stuurgroep bestaat uit wethouders die de gemeenten vertegenwoordigen en in het Kernteam zitten bestuurlijke vertegenwoordigers van de instellingen. De colleges van B&W van de 23 Groninger gemeenten bespreken deze week het Regionaal Transitiearrangement. Vervolgens wordt het arrangement aan de gemeenteraden voorgelegd. Tegelijkertijd wordt het – onder voorbehoud van besluitvorming door de raden – aan het Rijk gestuurd.

Nieuwe Jeugdwet
Met de nieuwe Jeugdwet worden gemeenten per 1 januari 2015 zowel bestuurlijk als financieel verantwoordelijk voor de uitvoering van alle hulp, zorg en ondersteuning voor kinderen, jongeren en hun opvoeders. Doel van de wet is om de ondersteuning aan gezinnen en jongeren beter te organiseren, meer te doen aan voorkomen van problemen en snelle inzet van zorg op maat als het nodig is. De decentralisatie betekent dat de volgende geldstromen straks allemaal naar de gemeente gaan: gesloten jeugdzorg (rijk), geïndiceerde jeugdzorg (provincie), zorg voor jeugd met een licht verstandelijke beperking en de persoonsgebonden budgetten jeugd-LBV en -GGZ (AWBZ-zorgkantoor) en jeugd-GGZ (ZVV- zorgverzekeraar). Dit gaat gepaard met een bezuiniging van resp. 4% op het budget van provinciale jeugdzorg en 25% op het budget van jeugdzorg uit de AWBZ. De wet is op 17 oktober jl. aangenomen door de Tweede Kamer en wordt eind dit jaar behandeld in de Eerste Kamer. Op 1 januari 2014 moet de nieuwe wet worden gepubliceerd.

Drie bijeenkomsten CDA Stadskanaal in aanloop naar gemeenteraadsverkiezingen

CDA-fractievoorzitter in de gemeente Stadskanaal Roelof Plieger

STADSKANAAL/MUSSELKANAAL/ONSTWEDDE – In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar houdt het CDA in de gemeente Stadskanaal drie openbare bijeenkomsten. Iedereen kan hier terecht om met politici van deze partij van gedachten te wisselen over de koers van de partij en maatschappelijke onderwerpen.

Het CDA wil met deze bijeenkomsten zowel burgers, het verenigingsleven als belangenorganisaties de gelegenheid geven invloed uit te oefenen op beleid en keuzes. ,,Wij staan open voor meningen uit onze gemeente om onze visie te blijven ontwikkelen’’, zegt fractievoorzitter Roelof Plieger. ,,Hiermee kunnen inwoners van onze gemeente en maatschappelijke organisaties hun invloed uitoefenen.’’

Onderwerpen
Burgers en organisaties kunnen zelf gespreksonderwerpen aandragen tijdens het interactieve deel van de bijeenkomsten. Plieger benadrukt dat de omstandigheden momenteel niet zo zijn, dat er ‘verlanglijstjes ingeleverd kunnen worden’: ,,We staan de komende jaren met elkaar voor lastige keuzes. In dat licht willen wij prioriteiten inventariseren.’’ Een van de onderwerpen die tijdens de bijeenkomsten aan de kan komen, is de gemeentelijke herindeling. ,,Het gaat er daarbij niet enkel om of je voor of tegen bent. Maar vooral ook over hoe we – fusiegemeente of niet – omgaan met ingrijpende veranderingen zoals onze aanstaande verantwoordelijkheid voor jeugdzorg en uitvoering van de AWBZ en Participatiewet’’, licht Plieger toe . ,,Het CDA heeft als enige partij aangegeven dat de structuur van belangenorganisaties uit wijken en dorpen in stand moet blijven.’’

Bijeenkomsten
De eerste van de drie bijeenkomsten vindt op donderdag 26 september in het gebouw De Ontmoeting bij de PKN-kerk in Musselkanaal. Een week later, op 3 oktober staat een bijeenkomst gepland in gebouw De Bast in Onstwedde. Tenslotte is er op donderdag 10 oktober een bijeenkomst in gebouw De Eendracht in Stadskanaal. Alle drie de bijeenkomsten beginnen om 20.00 uur.

Werkbezoek CDA Stadskanaal aan woongroep jongeren Leger des Heils

STADSKANAAL – Jongeren van 14 tot en met 18 jaar die niet meer thuis kunnen wonen maar ook niet in een behandeltraject zitten, kunnen sinds eind 2011 terecht in een speciale woongroep voor jongeren van het Leger des Heils in Stadskanaal. Deze RIBW Jeugd Samen Sterk vangt tot zeventien jonge mensen op die tussen wal en schip dreigen te raken. Een delegatie van CDA Stadskanaal bracht een werkbezoek aan deze unieke woonvorm.

De Regionale Instelling Beschermd Wonen (RIBW) is een plek voor jongeren die vanwege uiteenlopende problemen niet meer thuis kunnen wonen. Uitgangspunt is een beschermde omgeving waar de jongere zich kan ontwikkelen. ,,Wij zijn geen behandelcentrum en wij proberen geen gezinssituatie te creëren’’, vertelde afdelingsmanager Merijn van Leeuwen. ,,De meeste jongeren gaan overdag gewoon naar school of hebben een baan. En voor wie niks te doen heeft, zoeken wij zo snel mogelijk een vorm van dagbesteding.’’ De benadering is er individueel, er is slechts in beperkte mate sprake van groepsregels. Op het RIBW is 24/7 groepsleiding aanwezig.

Uniek
De woonvorm is uniek, zo kregen fractievoorzitter Roelof Plieger en de raadsleden Gert Jan Boels, Aike Maarsingh en Goziena Brongers te zien. Deze biedt woonruimte aan jongeren voor wie elders geen plek is. ,,Het Leger des Heils is er voor mensen zonder helper, ongeacht achtergrond of levensovertuiging’’, zei manager Primair Proces Ria van Weelden. ,,Wij zijn er voor mensen die hun weg zoeken in de samenleving, maar die niet kunnen vinden. De RIBW is geen gezin, maar wel een veilige, warme en liefdevolle omgeving. Alle jongeren hebben hun eigen kamer met bed, bureau en aansluiting voor internet en televisie. Ze mogen zich terugtrekken en zelfs op hun kamer eten. Maar de vrijheid is ook wel beperkt. Zo moeten zij elke dag om een bepaalde tijd binnen zijn.’’

Netwerk
De jongeren, die er soms jarenlang wonen, hebben allemaal een indicatie Jeugdzorg of AWBZ. En hoewel de RIBW geen behandelcentrum is, zijn er wel zeer regelmatige contacten met hulporganisaties zoals het Centrum voor Jeugd en Gezien. ,,Het is van groot belang om binnen een netwerk van betrokken organisaties te opereren’’, weet Van Leeuwen. Over de aanpak van de gemeente Stadskanaal is hij positief: ,,In deze gemeente worden de zaken organisatorisch goed aangepakt. Er is structureel overleg en de lijnen naar instanties zijn kort. Dat komen wij elders heel anders tegen.’’

Resultaten
Met de decentralisatie van de AWBZ en Jeugdzorg van het Rijk naar gemeenten komt er heel wat op de gemeenten af. Maarsingh informeerde naar de meetbaarheid van resultaten binnen de RIBW. ,,Wat wij doen is met name preventief werk. En je kunt niet meten wat je hebt voorkomen.’’

Luisterend oor
In tegenstelling tot veel andere organisaties voor jeugdzorg houdt de opvang in de RIBW niet op, op de dag dat de jongeren 18 jaar worden. Ze mogen hier blijven wonen tot hun negentiende. Van Leeuwen: ,,In het eerste jaar dat ze officieel volwassen zijn, komt er op deze jongeren ineens heel veel af. Ze zijn plotseling volledig verantwoordelijk voor hun eigen leven. Ze mogen hier dan nog maximaal een jaar blijven, waarbij wij ze begeleiden bij zaken als inkomen en zelfstandig gaan wonen eventueel met ambulante begeleiding. Wonen ze hier eenmaal niet meer, dan houdt de begeleiding op. Maar hebben ze eens behoefte aan een luisterend oor, dan mogen ze hier altijd een kopje koffie komen drinken.’’

Luister online

Kijk live

Tip de redactie