Presentatie jubileumboek Veendam 1894

VEENDAM – Het begin is onschuldig; leerlingen van de plaatselijke HBS die achter het huis van een huisarts voor het eerst tegen een bal schoppen en besluiten tot de oprichting van een voetbalclub. Het weiland van twee Joodse broers, veehandelaar Marcus en slager Philippus Bendik, is de locatie. Nu is het een plek van winkels en geparkeerde auto’s in hartje Veendam.

Het is 1894 en de voetbalsport, die in Engeland al floreert, krijgt ook Nederland en Veendam in de greep. Met veel Engelse termen in het begin. De Veendammer jongeren hebben zelfs hun boreling een Engelse naam gegeven: Look-Out. Terwijl steeds meer HBS-scholieren zich aan dit voor velen nog vreemde balspel wagen, sluit de laatste meisjesschool in Veendam.

Het is vooral de elite die erin slaagt Look-Out in leven te houden en 125 jaar later bestaat de voetbalclub nog steeds: Veendam is de naam, ontstaan toen er een prinsesje (Juliana) werd geboren en uitgegroeid tot een volksclub nadat de arbeidersvereniging Jupiter zich bij de club had aangesloten. Voetbal dat zich niet in het centrum van Veendam ontwikkelde, maar aan de Langeleegte. En dat is anno 2019 nog zo. De meisjesschool is al 125 jaar geschiedenis, voetballende meiden het heden en de toekomst. En de tragiek zit hem in de laatste bladzijden: het einde van de Joodse familie Bendik met het sinistere verhaal over het winkeltje naast het postkantoor.

Zie hier fragmenten uit het jubileumboek 125 jaar Veendam 1894, een bijzondere club die in 1954 tijdens het zestigjarig bestaan en op een fonkelnieuw sportpark aan het betaald voetbalavontuur begon. Een avontuur dat voor de vereniging twintig jaar duurde, waarna Veendam 1894 zonder de semiprofs verder ging en na het faillissement van de betaalde buurman de nieuwe bespeler van het stadion is geworden.

De historie van 125 jaar Veendam 1894 is geen opsomming van feiten, maar een aaneenschakeling van bijzondere momenten, gelardeerd met verrassende plusverhalen. Met sportieve hoogte- en dieptepunten, maar ook met drama’s binnen en buiten het veld. In veertien hoofdstukken, verdeeld over 308 pagina’s en voorzien van meer dan 150 foto’s. Elk hoofdstuk wordt op een bijzondere manier afgesloten.

Het boek wordt maandagavond 2 september gepresenteerd in het Veenkoloniaal museum in Veendam, vanaf 20.00 uur voor iedereen toegankelijk. Daarna ligt het boek, waarvan de titel nog geheim wordt houden, in de boekhandels, met name in Veendam. Wie het eerste exemplaar ontvangt, is ook nog een verrassing. – We houden het graag spannend, net als een goede voetbalwedstrijd.

Jubileumboek 125 jaar Veendam 1894

VEENDAM – Er komt een jubileumboek uit over het 125-jarig bestaan van de voetbalvereniging Veendam 1894. Het boek wordt geschreven door oud-journalist Willem Molema, in 1994 ook auteur van het eeuwboek. De vereniging bestaat 4 september 2019 precies 125 jaar en viert dat drie dagen later met een feestavond. Veendam 1894 behoort tot de veertig oudste nog bestaande voetbalverenigingen van Nederland. De oudste is Koninklijke UD uit Deventer, opgericht in 1875.

Betaalde voetbal

De 67-jarige Molema is ook scribent van de trilogie ‘De eeuwige geest van de Langeleegte’. De eerste twee delen kwamen vorig jaar al op de markt. Daarin wordt de historie van het betaald voetbal en deels van het amateurvoetbal beschreven, alsmede die van het sportpark De Langeleegte, het voormalige kristalbad, het sinds 1968 verdwenen sportpark in het centrum van Veendam en het veld bij het voormalige uitspanningsoord ’t Vosje. Daar speelde de voetbalclub van 1931 tot 1944 en boekte er grote successen met onder meer de enige Noordelijke titel in 1932. Het laatste deel van zijn trilogie gaat over het financiële aspect van het betaalde voetbal. Dat deel komt nog uit. Zestig jaar na de oprichting, in 1954, trad de club toe tot het betaalde voetbal. Nadat in 1973 de splitsing nog was afgeketst, besloten de leden een jaar later, op 22 mei 1974, het betaalde voetbal los te laten en als amateurvereniging verder te gaan onder de naam Veendam 1894.

Brand

De amateurclub bleef op het sportpark de Langeleegte gehuisvest, maar na de verwoestende brand op 1 mei 1981 waarbij alleen een koperen bel uit de rokende puinhopen kon worden gered, verrees ten noordwesten van het stadion een nieuwe accommodatie die nog steeds door de voetbalclub wordt gebruikt. Molema voetbalde zelf in de jeugd bij de club. ‘’Maar dat mocht geen naam hebben. Ik was bij de pupillen blij dat de keeper de bal niet naar mij speelde.’’

Een historisch boek

Het idee om ook een boek over het 125-jarig bestaan van Veendam 1894 te schrijven, ontstond bij Molema in de loop van vorig jaar. Sindsdien is hij met de uitwerking begonnen. ‘’Ik wist dat de club zelf geen boek zou uitbrengen. Onlangs heb ik mijn plan bij de penningmeester bekendgemaakt. Die reageerde heel positief. Ik heb namelijk nog zoveel historisch materiaal dat het zonde zou zijn om dat niet te gebruiken. Over de club is sinds het 50-jarig bestaan elke 25 jaar nog een boek verschenen, ook onder moeilijke omstandigheden, zoals in 1944 toen auteur Klaas Hartman op de fiets illegaal papier haalde bij zijn vrienden van het toenmalige dagblad De Noord-Ooster.’’

Contact

Molema is inmiddels vergevorderd. Hij heeft al meer dan 150 pagina’s klaar. Hoeveel het er uiteindelijk zullen worden, weet hij nog niet. ‘’Maar dat zal rond de 250 tot 300 bladzijden zijn. Uiteraard met veel foto’s.’’ Het boek, dat hij in eigen beheer gaat uitgeven, zal veel historische feiten tellen, maar ook tal van interviews die zijn weerslag krijgen in menselijke verhalen. Leden, maar ook niet-leden van de club die nog bijzondere verhalen weten te vertellen, documenten bezitten of foto’s hebben, kunnen hem bellen of mailen. Molema: ‘’Ik had vroeger veel steun aan een gedenkboek commissie met mensen als Reinder de Jonge, Jan Nico Wilkens, Tonny Niewold en Jan de Maar. Maar óf ze zijn er niet meer óf ze zijn al op leeftijd. En bij de brand in 1981 is helaas alle informatie en fotomateriaal verloren gegaan.’’