Nieuwjaarsvisite en watertoren beklimmen met het SHC

De Giezelbaargbloazers uit Veele zorgen voor de muzikale omlijsting

STADSKANAAL – Al jaren houdt het Streekhistorisch Centrum de traditie in ere om als één van de eerste activiteiten in het nieuwe jaar een nieuwjaarsvisite te houden. Dit jaar vindt deze bijeenkomst plaats op zondagmiddag 3 januari. Van 14.00 tot 17.00 uur is iedereen van harte welkom om het museum te bekijken onder het genot van traditionele nieuwjaarslekkernijen als rolletjes, boerenjongens en glühwein. Om 15.30 uur zal de (nieuwe) voorzitter van het SHC, Jan Overduin, stilstaan bij de plannen voor het nieuwe jaar.

Voor wie ook de omgeving van bovenaf wil bekijken is de watertoren naast het SHC deze middag ook opengesteld voor publiek. Een unieke gelegenheid om van het uitzicht te genieten zonder dat de bladeren aan de bomen het zicht belemmeren, zoals zomers het geval is wanneer de toren normaal gesproken open is. De watertoren is te beklimmen tot 16.30 uur.

De middag wordt voor het eerst opgeluisterd door de Giezelbaargbloazers uit Veele. Sinds 2007 blazen zij vanaf de Adventstijd tot Driekoningen op hun hoorns in de openlucht, en is hun signaal tot in de wijde omgeving te horen. In de bijzondere akoestiek van de watertoren zal dit helemaal een speciaal effect geven.

Meer informatie: 0599-612649/ info@streekhistorischcentrum.nl (Bert Roossien/Helen Kämink)

Entree: Nieuwjaarsvisite gratis, watertoren € 2,50 p.p.

Het Streekhistorisch Centrum is gevestigd aan de Ceresstraat 2 in Stadskanaal en is gesloten van 25 december tot en met 1 januari.

Streekhistorisch Centrum stapt uit redactie Terra Westerwolda magazine

STADSKANAAL/VLAGTWEDDE – Bestuurders van het Streekhistorisch Centrum (SHC) gaan niet langer hun medewerking verlenen aan het tijdschrift Terra Westerwolda. De SHC bestuurders vinden het historische blad uit Westerwolde vaak ‘anti Stadskanaal’ en de inhoud van het tijdschrift staat de bestuurders niet langer aan. Binnenkort verschijnt de laatste editie in samenwerking tussen Westerwolde en Stadskanaal.

Het tijdschrift ‘Terra Westerwolda’ bestaat inmiddels 5 jaar en was een co- productie tussen Historische Vereniging Westerwolde (HWV) en het Streek Historische Centrum uit Stadskanaal. In het tijdschrift stonden artikelen over het gebied Westerwolde en het gebied Veenkoloniën. Volgens SHC directeur Helen Kämink verliep de samenwerking in een goede sfeer totdat de herindeling van de gemeentes Bellingwedde en Vlagtwedde in beeld kwamen. Over enkele jaren ontstaat de nieuwe gemeente Westerwolde en het tijdschrift wordt, aldus Kämink, nu regelmatig gebruikt met artikelen om delen van de gemeente Stadskanaal bij de nieuwe gemeente Westerwolde toe te voegen.

Met name het dorp Onstwedde is inzet geworden van een politiek steekspel. In het tijdschrift werd daar verschillende keren op gezinspeeld. ,,Daar konden wij ons niet in vinden. Wij staan voor de gemeente Stadskanaal”, zegt Kämink. ,,Door de herindeling is er een spanningsveld op de redactie ontstaan tussen de Westerwolders en de Veenkolonialen en hebben wij besloten uit elkaar te gaan”. Het SHC gaat nu een eigen magazine opzetten, althans dat is de bedoeling. In het nieuwe blad komen artikelen over het Veenkoloniaal gebied.

De voorzitter van HVW, Jochem Abbes, zegt dat de meningsverschillen op de redactie inderdaad hebben geleid tot de breuk. ,,Erg jammer vinden wij de breuk nu ook weer niet. Wij wilden toch het liefst enkel verhalen uit ons eigen gebied Westerwolde. We zitten niet te springen op artikelen uit de Veenkoloniën en de Kanaalstreek”. Het blad ‘Terra Westerwolda’ wordt voorlopig voortgezet door de Historische Vereniging Westerwolde. De redactie wil in de toekomst wel graag samenwerken met het museum ‘De Oude Wolden’ uit Bellingwolde.

[ Bronnen: DvhN / SHC ]

Rolpaal krijgt plaquette met uitleg

STADSKANAAL – Op vrijdag 27 november a.s. wordt er een plaquette geplaatst met uitleg over de rolpaal aan de Luxemburglaan in Stadskanaal. Twee jaar geleden werd deze paal door Bewonersplatform Maarsstee gerestaureerd en op deze plek neergezet, nadat hij jaren achter het Streekhistorisch Centrum had gelegen in afwachting van een betere bestemming.

Een rolpaal stond bij bochten in vaarwegen, en dus ook waar de wijken en monden op het Stadskanaal of Boerendiep uitkwamen. De paal diende als geleiding voor de jaaglijn waaraan de scheepsjagers hun schepen door de wateren trokken. De rolpaal die nu als historisch monument in de wijk Maarsstee vlakbij de hoofdingang van appartementencomplex De Ketting bij de kruising van Luxemburglaan en de Amerikalaan staat, heeft oorspronkelijk aan het Boerendiep gestaan, vlak bij het huidige politiebureau van Stadskanaal.

Het Streekhistorisch Centrum lost met het plaatsen van de plaquette de belofte aan Bewonersplatform Maarsstee in om, wanneer zij zouden zorgdragen voor een mooie herbestemming, de paal van tekst en uitleg te voorzien. Vanaf a.s. vrijdag kan de rolpaal dus eindelijk, inclusief toelichting, als historisch monument gaan fungeren, nog net binnen het jaar waarin het Stadskanaal haar 250e verjaardag viert.

De plaatsing zal plaatsvinden op vrijdag 27 november om ca. 9.45 uur. Iedereen is van harte welkom om daarbij aanwezig te zijn.

Voorstelling met foto’s van oud en nieuw Stadskanaal

STADSKANAAL – Onlangs verscheen het fotoboek Stadskanaal 250\400, met historische foto’s uit de rijke collectie van het Streekhistorisch Centrum en recente foto’s van John Groenewold. Op zondag 29 november 2015 presenteren John Groenewold en Bert Roossien een selectie uit deze foto’s in het boek en geven daar een toelichting bij. Zij maken daarbij een reis vanaf Bareveld langs het Stadskanaal tot aan de Tweede Afdraai op de grens met Musselkanaal.

Er worden historische locaties getoond naast de situatie op diezelfde plek nu, zoveel mogelijk vanuit dezelfde hoek. Het is verrassend te zien hoe deze plekken door de jaren heen zijn veranderd, of soms juist niet. Of die veranderingen ten goede of ten kwade waren, is aan de beschouwer.

De voorstelling op 29 november begint om 14.30 uur, de entree bedraagt € 3,00 en is gratis toegankelijk voor donateurs van het SHC. Reserveren kan via 0599-612649 (tijdens kantooruren) of per mail: info@streekhistorischcentrum.nl

Foto: Hotel Dopper, één van de foto’s die ook in het boek is opgenomen.

Watertoren Stadskanaal laatste week dit jaar open voor bezoek

STADSKANAAL – Tijdens de herfstvakantie is de watertoren van Stadskanaal voor de laatste week dit jaar open voor bezoek. Bovendien wordt er op zondag 18 oktober een rondleiding gegeven door het meest markante monument van Stadskanaal, de Watertoren. Deze toren werd in 1935 gebouwd om de drinkwatervoorziening op peil te houden, maar is al lange tijd niet meer in bedrijf. De Watertoren is sinds 2000 opgenomen op de Rijksmonumentenlijst en er valt dan ook heel wat over dit gebouw te vertellen. Rondleider Arie Stenekes zal deze middag veel vragen over de watertoren beantwoorden.

De watertoren was lange tijd het hoogste gebouw van Stadskanaal. Waarom moest de toren eigenlijk zo hoog zijn? Hoeveel water zat er in? Ook over de bouwstijl is veel te vertellen, die wordt gerekend tot de Delftse School. Tijdens de rondleiding komt u o.a. te weten hoeveel bakstenen er voor de bouw zijn gebruikt.

Al klimmend en wandelend door de toren en de 208 traptreden, wordt het dak bereikt vanwaar men kan genieten van een schitterend uitzicht over de wijde omgeving. Op een winderige herfstdag kan het zicht soms zelfs nog beter zijn dan op een warme zomerse dag.

Na afloop is er in het naastgelegen Streekhistorisch Centrum gelegenheid voor het drinken van koffie of thee en het bekijken van de nieuwe tentoonstelling Kinderen, kunst & Knoal! met werkstukken die leerlingen van het basisonderwijs gedurende het jubileumjaar 250\400 hebben gemaakt. Te zien zijn o.a. de Pronkjewail-boeken van Heleen Wilkens. Zij liet kinderen een pagina in het boek vullen met een kunstwerkje over hun favoriete plek. Deze boeken werden vervolgens doorgegeven aan andere inwoners van de Kanaalstreek (en daarbuiten), waardoor de boeken een hele reis hebben gemaakt. Veel ervan zijn nu weer terug en te zien en (door te bladeren!) in de expositieruimte in het Huisje van Manning.

De watertoren is deze middag niet individueel te bezoeken, maar is alleen open voor deelnemers aan de rondleiding, die start om 14.30 uur. Het Streekhistorisch Centrum is wel de hele middag, van 14.00-1700 uur, open voor bezoek.

Kinderen, kunst & Knoal

STADSKANAAL – Vanaf 9 oktober a.s. toont het Streekhistorisch Centrum een presentatie van de kinderen die in het kader van 250\400 aan de slag zijn geweest met het lesprogramma Knoal! over de geschiedenis van het Stadskanaal. Basisscholen in de Kanaalstreek konden in het kader van het jubileumjaar van het Stadskanaal en de Semslinie deelnemen aan een project waarbij kunstenaars in de klas kwamen en allerlei leerzame uitstapjes werden gemaakt.

In de tentoonstelling zijn de producten te zien en te horen die de leerlingen hebben gemaakt. Zo liet Heleen Wilkens de kinderen in het project ‘Pronkjewail op Avontuur’ hun favoriete plek in de Kanaalstreek verbeelden in een boekwerk, dat vervolgens op reis ging langs diverse andere inwoners van de streek die elk ook een pagina vulden. Michiel van der Veen maakte muzikale composities, de zgn. soundscapes, van de geluiden uit het gebied met de kinderen en Ard Hesselink liet de leerlingen op een andere manier fotograferen, met de Buinersluis als thema. Foto’s van het gehele project, waarop veel kinderen aan het werk te zien zijn, illustreren het geheel.

De objecten van de leerlingen zijn te zien te midden van de schilderijen die Geert Schreuder maakte ter gelegenheid van 250\400. Deze tentoonstelling ‘Kolonisten aan het Kanaal’ maakte ook deel uit van het lesprogramma voor de scholen. De tentoonstelling wordt geopend op vrijdag 9 oktober om 13.30 uur en is te zien tot en met 30 november 2015. De openingstijden zijn van dinsdag tot en met vrijdag van 13.00-17.00 uur en op de zondag van 14.00-17.00 uur. Meer informatie: 0599-612649

Bij de foto: Kinderen met hun werkstuk voor hun Pronkjewail.

Bert Roossien toont beelden van Musselkanaal

MUSSELANAAL – Op zondagmiddag 4 oktober gaat het activiteitenseizoen van het Streekhistorisch Centrum weer van start. Historicus Bert Roossien geeft de aftrap met een fotopresentatie waarin deze keer Musselkanaal centraal staat. De foto’s die getoond worden zijn afkomstig uit archief van het Streekhistorisch Centrum.

Tijdens de diapresentatie wordt ingegaan op de opkomst van de handel en economie in Musselkanaal. Als eerste kwamen er winkels en bedrijfjes rondom de sluizen, het vierde en vijfde verlaat. In het laatste kwart van de negentiende eeuw maakte het dorp een spectaculaire bevolkingsgroei mee en vestigden zich er talloze ambachtslieden, neringdoenden en ondernemers. Musselkanaal telde rond 1900 drie scheepswerven. In 1880 begon Jan Branbergen hier met het bakken van hardbroden en legde daarmee de grondslag voor zijn koekjesfabriek. In 1924 werd Musselkanaal bereikbaar per trein. Uiteraard zijn er beelden te zien van de voormalige koekjesfabriek van Branbergen en hotel-bioscoop de IJzeren Klap. Maar ook opnamen van tal van winkelpanden en oude straatbeelden komen deze middag aan bod.

De voorstelling begint om 14.30 uur en de entree bedraagt € 3,00. Reserveren wordt aanbevolen: bij grote drukte is het mogelijk dat de voorstelling 2x wordt vertoond zonder pauze. Voor meer informatie of reserveren: 0599-612649 /info@streekhistorischcentrum.nl. Het complete programma, dat loopt tot zondag 24 april, is te vinden op streekhistorischcentrum.nl.

Bij de foto: het kloppend hart van Musselkanaal: de IJzeren Klap. Collectie Streekhistorisch Centrum Stadskanaal

Laatste week expositie Mr. Neuteboom

SELLINGEN – In Streekhistorisch Centrum De oude Stelmakerij in Sellingen is nog tot en met zondag 27 september de expositie ‘Meester Neuteboom, schrijver van Westerwolde’ te zien. Deze onderwijzer stond aan het eind van de 19e eeuw in Sellingen voor de klas en werd bekend met zijn verhalen en gedichten in de Westerwoldse taal. Ook het routeboekje langs plekken uit zijn verhalen dat werd uitgegeven ter gelegenheid van zijn 150e geboortedag is hier verkrijgbaar.

Jan Hendrik Neuteboom (1865-1929) werd geboren in Vlagtwedde. Neuteboom was van 1884-1896 onderwijzer in Sellingen. Pas na zijn vertrek naar Den Haag begon hij gedichten en verhalen te schrijven in het Westerwoldse dialect. De tentoonstelling laat de bezoeker nader kennismaken met het leven en werk van deze belangwekkende, maar nog vrijwel onbekende schrijver. Inmiddels is de tentoonstelling bezocht door bijna 1000 bezoekers, wat voor de Stelmakerij zeker een succes genoemd mag worden.

Vanaf 2 oktober wordt Meester Neuteboom opgevolgd door de tentoonstelling ‘Onder Vuur, 350 jaar slag bij Jipsinghuizen’, die deel uitmaakt van het grote geheel aan activiteiten in het kader van de herdenking van de Eerste Munsterse oorlog op verschillende locaties in Westerwolde.

SHC de oude Stelmakerij is gevestigd aan de Dorpsstraat 32, 9551 AE in Sellingen, geopend van woensdag tot en met zaterdag van 10.00-16.00 uur en op zondag van 13.00-16.00 uur. De entree is gratis.

Expositie quilts van oud beddengoed in SHC

STADSKANAAL – Vanaf 25 april is in de wisselkamer van het Streekhistorisch Centrum te Stadskanaal weer een nieuwe tentoonstelling te zien. Onder de titel ‘Uitgeslapen, droombeelden van toen in quilts van nu’’ worden quilts getoond die zijn gemaakt van oud beddengoed dat soms al meer dan 100 jaar oud is.

Handwerklerares Jantje Kupers-de Roo verzamelt al meer dan twintig jaar beddengoed dat vroeger in bedsteden werd gebruikt. De stof is vaak bedrukt met prachtige bloemmotieven in rode en blauwe tinten. Zij maakte er met haar cursisten quilts van en deed daarnaast onderzoek naar de herkomst van de patronen op de stof. Zij ontdekte dat de bloemmotieven met houten stempels op de stof werden aangebracht. Hoe roder de opdruk, hoe meer inkt er moest worden gebruikt en dus hoe duurder de stof was. Het onderzoek resulteerde in een boekwerk dat op 25 april zal worden gepresenteerd en ook in het Streekhistorisch Centrum verkrijgbaar zal zijn.

De tentoonstelling in het Streekhistorisch Centrum is speciaal ter gelegenheid van de boekpresentatie op zaterdag 25 april geopend van 12.00 tot 16.00 uur. Daarna is de tentoonstelling nog tot en met 18 september te zien van dinsdag tot en met vrijdag van 13.00-17.00 uur en op de eerste zondagen van de maand van 14.00-17.00 uur.
De tentoonstelling ‘Kolonisten aan het kanaal, 10 schilderijen van Geert Schreuder’ is uiteraard op dezelfde tijden te bezichtigen in het Huisje van Manning.

Museumweekend en Bruin Goud in Streekhistorisch Centrum

Turfstekers aan het werk in een detail op een van de 10 schilderijen van Geert Schreuder

STADSKANAAL – Op zaterdag 18 en zondag 19 april haakt het Streekhistorisch Centrum aan bij de nieuwe, landelijk te houden Museumweek. Waar het SHC normaal in de weekenden alleen op zondagmiddag open is, gaan de deuren speciaal voor dit evenement ook op zaterdag open en bovendien is de entree beide dagen gratis.

Wat is er dit weekend te zien in het Streekhistorisch Centrum?
Sinds oktober was er elke maand een aflevering van de historische dramaserie Bruin Goud te zien. Dit weekend worden op beide dagen de laatste twee nog resterende afleveringen achter elkaar getoond. Deel 6 ‘Droomwereld’ speelt zich af in 1920 en gaat over de baron, die na een scharrel van zijn zoon met een veenarbeidersmeisje hem voor straf naar Indië stuurt en op zijn sterfbed wroeging krijgt. Het slotdeel, ‘Afscheid’ (1925) gaat over hoe de moderne tijd zijn intrede doet in het voormalige veendorp Bargerveen. De voorstellingen starten beide dagen om 14.30 uur.

Uiteraard kan dit weekend ook de tentoonstelling ‘Kolonisten aan het Kanaal, 10 schilderijen van Geert Schreuder’ worden bekeken. Deze tentoonstelling vormt de bijdrage van het Streekhistorisch Centrum aan de viering van 250 jaar het Stadskanaal en 400 jaar de Semslinie en toont wat er dit jaar met 250\400 eigenlijk herdacht wordt: hoe de Kanaalstreek aan weerszijden van de grens tussen Groningen en Drenthe is ontstaan en zich heeft ontwikkeld. Bij de tentoonstelling verscheen een boekje met de historische verhalen bij elk schilderij die werden geschreven door Harm van der Veen uit Veendam. Dat is bij de tentoonstelling te koop voor € 9,95.

Bezoekers zijn het hele weekend van harte welkom van 14.00 tot 17.00 uur.

Luister online

Kijk live

Tip de redactie