RTV1 – Met een grote voorsprong op de rest van zijn medecursisten, heeft Rinus Allemekinders uit Musselkanaal het Eerste Knoalster Dictee 2018 gewonnen. Rinus, die gepensioneerd hoofd van de Antoniusschool in Musselkanaal is, verklaarde zijn overwinning doordat hij altijd veel aandacht aan het Gronings heeft besteed. Vooral vroeger op school waar de Antoniusschool jaarlijks meedeed aan de Knoalster Schriefwedstried en nu ook nog in de kerk.

Hij levert een bijdrage aan de dienst in de Rooms-katholieke kerk op Musselkanaal waar ze onlangs weer een dienst in het Gronings hebben gehouden. “En natuurlijk heb ik tijdens de cursus ook weer heel wat opgestoken”, zei winnaar Allemekinders. In de 18 zinnen van het dictee dat u elders kunt lezen, had hij in totaal “slechts” 26 fouten. Een knappe prestatie volgens presentator van het programma voor RTV 1 en bedenker van het dictee, schrijver Harry Töben.

meertmoand-streektoalmoand

Opmerkelijk noemde Töben hij het, dat de andere cursisten, die net als Rinus de cursus “Schrijven in het Knoalster Grönnegs” bij hem hadden gevolgd, praktisch allemaal als tweede eindigden. Uitzondering was één cursist die als laatste eindigde. Hij had bijna vier keer zoveel fouten als Rinus. Hij had dan ook slechts één van de drie lessen bijgewoond. De vijf cursisten die wel alle lessen hadden meegemaakt en afgelopen zaterdag aan het dictee meededen, hadden allemaal zo’n twintig fouten meer gemaakt dan de winnaar. Ze hadden evenveel fouten als de “Knoalster Prominent”: Daniël Wolgen. Daniël schrijft gedichten in t Knoalster Grönnegs en heeft zich al twee jaar verdiept in t Knoalsters. “Ik hoop dat deze Eerste Knoalster Dictee een vervolg krijgt”, zei Harry Töben. “Onze eigen taal leeft nog bij de mensen in de Kanaalstreek, dat is nu wel weer bewezen. Het verdient bescherming en ondersteuning. Dat zal ook blijken als we straks met onze film in streektalen komen. De première is in bioscoop Smoky en het moet zo zijn dat we een paar keer een première in Smoky moeten houden omdat het regelmatig is uitverkocht. Maar eerst in “ankom meertmoand-streektoalmoand het Knoalster dictee 2019”. Zo sprak schrijver Harry Töben, die zich inzet voor de hoogste erkenning van de Nedersaksische streektalen in Nederland.

Knoalster dictee 2018 – Harry Töben.

De JATRIE, was bie Algemain Belang op Muzzelknoal, loaden mit sikkom zeuvenhonderd zeuventeg zakken salpeter veur n stukkewat boeren in Drouwnermond.

Toun t schip bie t Stainenvloat was, begon t te snèjen. Schipper Haarm Doavids zee tegen Snorre Wienands de sluusmeester: “k Bin benèd wat veur n winter we kriegen”.

De sluusmeester wos dat Haarm ainspander was. Hij snittjede in de snèje en zee: “Zuik die mor gaauw n doefie op Haarm, den hebben je t mit joen baaide waarm in de kooi as je dammeet uutvroren binnen.

” “As k op vorstverlet kom, leg k t schip bie ons voader en moetje veur de wale. As t stief gaait vraizen, kinnen we doar kaaichiebakken. Mor eerst mor even noar dij dikhazzens van boeren doar in de Mond, dij om distied van t joar kunstmizze hebben motten”, zee Haarm terwiel e de Brons aan de loop brocht.

t Was bekend dat schipper Haarm Doavids wel n vraauw hebben wol, mor dat e al traauwd was mit zien schip, n Grönneger staailsteven.

Aan landskaande van Branbergendraaichie, stonden wichter in heur widde febrieksschoeden te wachten totdat de JATRIE deur de brugge was. Aine haar heur wit schoet over de kop trokken omdat ze gain snèje in t hoar hebben wol.

Haarm keek verbalderd noar dat poedie. Dat zol wel n klidde wezen dij geregeld knarriekoorze het, docht e.

Terwiel e doar zien verstand bie haar, luit e t schip langzoam bakboord uutlopen zodat dij sikkom tegen de leunen van t battentje aan voarde, net zo as der in de Knoalster Lorelei zongen wuir.

Bie Sapsvloat wui der zegd, dat e beter liggen blieven kon en de kaggel goud opstoken, want t begon dik te vraizen. Hij was doar al op verdocht west, want hij haar smörgens zien zwaarde striepkoornboksem aantrokken.

Doar haar e n raime om en gain opzelen. Der zat n snidde in mit n ritssloeten. Haarm haar n ander plan. Schuun tegenover de wottertoren woonden zien ollu. t Was n klaain kwindechie west dij schier opknapt was. Doar zol e òfmeren en n nacht liggen blieven.

Vlak bie t huus zetde hij de motor òf. Zien olders stonden in de veurkoamer en keken tot t roam uut. Dou t schip stil lag, was zien voader al op boeten om de landvasten aan te pakken. d’Achterste zat nog mit n stukkie zallegoaren aan de bolder vast. Haarm pakde zien herdertje uut de buutse en snee t taauwchie deur.

Moeke Trientje stond ook op daipswale. n Schurreldouk hong haalf uut heur schoetbuutse. Ze was vergeten om dij op t geutstaine te leggen toun ze achter heur man aanstevelde om te helpen bie t aanpakken van de trözzen van de JATRIE.

Dou ze mit zien drijent in de roef om toavel zatten, schonk vrouw Doavids n helder zeupie in. Glassie kwammen tot aan de kop tou vol. d’Eerste twèje gleden der in as Gods woord bie n olderling.

Noa de twijde zee ol Doavids: “Dou mie nog mor aine want ik krieg weer zinkens in de rugge.” Woarop Trientje zee: “Dat komt van dat beugeln dastoe altied dust. Dien knopstoule gaait ter kepot van en mit dien diokenraive kinst t nait weer kloar mokken.

“Kinst nog n haalve kriegen”, zee Trientje. “Dou mie ook nog mor n haalfie”, zee Haarm, “mor den wel de bovenste helfte vol”. Ze mozzen alle drèje verschriklek lagen.

“Ondanks dien schimmelge proat binnen we toch wel stokgelukkeg mit die”, zee Trientje tegen heur zeun Haarm. Ol Jan Johannes Doavids nikkopde en huil zien wavvel