REGIO – De uitgelekte asielplannen van het kabinet-Schoof hebben kwaad bloed gezet bij verschillende oppositiepartijen. Onder andere de SP is kritisch op onderdelen zoals de versoberde opvang en het intrekken van de Spreidingswet. Volgens SP-fractievoorzitter Jimmy Dijk zijn de gemeenten rond Ter Apel hiervan de dupe, terwijl het kabinet rijke gemeenten juist zou bevoordelen.
De gisteren uitgelekte plannen zijn het gevolg van onderhandelingen tussen de PVV en NSC. Als alternatief voor het noodrecht is er een lijst met verregaande asielmaatregelen samengesteld. Met daarin dus ook opnieuw het plan om de Spreidingswet van tafel te halen. Het zou zelfs ‘dit jaar nog’ moeten gebeuren.
‘Rijke gemeenten steken geen poot uit’
Dit tegen het zere been van onder andere de SP-fractievoorzitter in de Tweede Kamer. Hij voorziet hiermee problemen voor het Noorden. ‘Als we kijken naar de verdeling, zien we dat gemeenten in Groningen, Friesland, Drenthe en Flevoland enorm veel opvang bieden,’ aldus Jimmy Dijk tegenover RTV1. ‘Ondertussen steken de rijkste gemeenten van Nederland, afgezien van Wassenaar, geen poot uit. Dat is scheefgroei en moet absoluut veranderen. De Spreidingswet is hiervoor een uitstekend middel.’
En dat vinden ook de lokale politici. Deze zomer riep de gemeenteraad van Stadskanaal het kabinet nog op om de Spreidingswet te handhaven. ‘Nu het nieuwe kabinet voornemens is de wet in te trekken, zie je nu al een beweging ontstaan waarin vanuit gemeenten nog even niks gedaan wordt’, aldus fractievoorzitter van ChristenUnie-Stadskanaal, Frits van der Heide. ‘Terwijl ze juist de handschoen moeten oppakken. We moeten zorgen dat de opvang van asielzoekers breed gedragen wordt en ze evenredig over het land verdeeld worden.’
‘Bij het intrekken van deze wet span je het paard achter de wagen’
Rob Haije (PvdA Veendam)
Ook Knoalster burgemeester Klaas Sloots deelt deze mening. ‘We hebben geen asielcrisis, we hebben een opvangcrisis’, stelde de Knoalster burgemeester vlak voor Prinsjesdag. ‘Dat komt omdat we in het verleden veel opvanglocaties hebben gesloten en geen nieuwe hebben bijgebouwd om mensen uit oorlogsgebieden op te vangen. Het resultaat hiervan zie je nu bij onze buren in Ter Apel.’
Veel partijen in buurgemeente Veendam delen deze mening. Na Stadskanaal sprak ook de Veendammer gemeenteraad zich in juni uit voor behoud van de wet. ‘Bij het intrekken van deze wet span je het paard achter de wagen’, aldus PvdA-voorman Rob Haye. ‘De opvang is inefficiënt en inhumaan. Wij stemmen in uit solidariteit voor de gemeente Westerwolde en met hen die moesten vluchten voor geweld en onze bescherming nodig zijn.’
‘Dwangwet voor het noorden’
In het hoofdlijnenakkoord spraken de PVV, VVD, NSC en BBB al over het intrekken van de Spreidingswet. Deze wet, die begin dit jaar met moeite werd aangenomen, is bedoeld om asielzoekers evenredig over het land te verdelen. Maar de coalitiepartijen noemen het een ‘dwangwet’, omdat gemeenten gedwongen worden opvang te bieden, en willen er daarom snel mogelijk vanaf.
‘Het is tijd dat de Bloemendaals en Rozendaals van deze wereld hun verantwoordelijkheid nemen.’
-SP-fractievoorzitter Jimmy Dijk
‘Daarmee creëer je juist een dwangwet, maar dan voor de noordelijke gemeenten,’ stelt Dijk. ‘Want als het straks in Ter Apel weer uit de hand loopt, moeten de omliggende gemeenten, zoals Stadskanaal, Emmen, Oldambt, enzovoorts, hun buren uit de brand helpen.’ Volgens de SP-voorman speelt het kabinet hiermee rijke gemeenten, die geen opvang bieden, in de kaart. ‘Zij ontspringen straks de dans. Het is heel terecht dat de noordelijke gemeenten elkaar helpen, maar iedereen zou hierin verantwoordelijkheid moeten nemen.’
Verkorten van procedures
De oppositiepartij heeft dan ook weinig vertrouwen in de asielplannen, die hoogstwaarschijnlijk dit weekend officieel bekend worden gemaakt. Dijk voorspelt dat de problemen alleen maar zullen toenemen. Hij pleit voor het verkorten van asielprocedures, zodat asielzoekers minder lang in opvanglocaties hoeven te verblijven. Ook wil hij dat het aanmeldcentrum in Ter Apel ‘in goed overleg met de gemeente’ stap voor stap wordt afgebouwd. ‘Ter Apel heeft deze taak nu heel lang vervuld en mag dus wel in schaal verkleinen. Het is tijd dat de Bloemendaals en Rozendaals van deze wereld hun verantwoordelijkheid nemen.’