Direct naar de inhoud.

Gemeente Veendam stelt nieuwe centrumvisie op

Het centrum van Veendam (foto: RTV Noord)

VEENDAM – De gemeente Veendam is gestart met het ontwikkelen van een nieuwe visie voor het centrum van Veendam. Doel is volgens de gemeente om samen met ondernemers, vastgoedeigenaren en inwoners werken aan een vitaal en leefbaar centrum.

Ontwikkeling centrum

Een nieuwe visie voor het centrum is volgens de gemeente nodig om te kijken hoe de situatie nu is en de koers te bepalen voor de komende jaren. Doel is een concreet uitvoeringsprogramma.

Wethouder Henk Jan Schmaal: ‘Het ontwikkelen van een actuele visie is nu belangrijker dan ooit. Het winkellandschap verandert immers snel en structureel. Dit heeft impact op de vitaliteit van veel winkel- en centrumgebieden, ook in Veendam. In de afgelopen tien jaar is er al veel gebeurd om het centrum te verbeteren. Er zijn verschillende subsidies beschikbaar gesteld en de BIZ is opgestart. In 2019 zijn het Veenlustplein en het Raadhuisplein opnieuw ingericht. Maar het werk is nog niet af. Belangrijk is dat we nu tot uitvoering komen.’

Interactief proces

Om tot een visie en uitvoeringsprogramma te komen is daarom een zogenoemd interactief proces opgesteld. Ondernemers, vastgoedeigenaren, bewoners van het centrum en inwoners van de gemeente worden de komende maanden op verschillende manieren en momenten uitgenodigd om mee te denken en mee te praten over de toekomst van het centrum.

Eind 2022 moet de nieuwe centrumvisie klaar zijn. Voor de uitvoering van het traject heeft de gemeente Veendam Seinpost Adviesbureau ingeschakeld.

Ideeën?

Wie ideeën of tips heeft voor het centrum van Veendam kan die nu al mailen naar centrumvisie@veendam.nl.

Datum 9 mei 2022 Arienne Dozeman

Oude Pekela en Stadskanaal trappen acties in streekvervoer af op 11 mei

Buslijn 73 op het busstation in Stadskanaal | Foto: RTV1

REGIO – Acties in het streekvervoer zijn onafwendbaar: vanaf woensdag 11 mei wordt er gestaakt. ‘We trappen af in Oost-Groningen en Zuidoost-Drenthe met estafettestakingen’, zegt FNV Noord-bestuurder Edwin Kuiper.

Tijdens ledenbijeenkomsten in Alteveer, Emmen, Assen en Groningen hebben FNV-leden unaniem het eindbod van de werkgevers afgewezen.

Kuiper: ‘Je moet met estafettestakingen ergens beginnen, en omdat de leden in Oude Pekela, Stadskanaal en Emmen aangaven het helemaal oneens te zijn met de voorstellen van de werkgevers, wilden zij daar wel de aftrap nemen.’

Dat zal dus aanstaande woensdag zijn. Waar de boosheid vooral zit: ‘Er is door de werkgevers geen ruimte gegeven voor onderhandelingen. Er is gewoon een eindbod neergelegd: Red je er maar mee‘, zegt Kuiper. ‘Ons tegenvoorstel werd gewoon weggewuifd. Die arrogantie is tekenend.’De staking is overigens puur een FNV-staking: het CNV doet niet mee.

Wat zijn estafettestakingen?

Estafettestakingen worden op meerdere plekken, maar niet tegelijkertijd uitgevoerd. FNV-bestuurder Kuiper: ‘Na een start in Oost-Groningen, wordt het stokje bijvoorbeeld overgegeven aan regio Oost of Zuid, waarna we op een goed moment weer in het Noorden terug zouden kunnen komen. Er zit eigenlijk geen lijn in, behalve: we gaan overal staken, alleen niet op dezelfde dag.’

‘Werknemers hebben afgelopen jaren afgezien van loonsverhoging’

De eisen van FNV Streekvervoer zijn tweeledig: een automatische prijscompensatie én betere werkomstandigheden.Kuiper: ‘Er moet redelijkerwijs tegemoet worden gekomen aan de inflatie en oplopende kosten. Werknemers hebben, ook vanwege corona, de afgelopen jaren al hun loon gematigd, door af te zien van loonsverhoging. Maar voor het aanbod dat de werkgevers ons nu hebben gedaan, hebben wij geen loon gematigd, zeggen de werknemers.’Zo is er de RVU-regeling, waarin de vervroegde uittreding is vastgelegd. ‘Maar nu blijkt eigenlijk dat werknemers dat met hun eigen pensioengelden moeten financieren.’

De werkdruk is minstens zo’n pijnpunt als de loonsverhoging (Edwin Kuiper – FNV Noord-bestuurder)

Behalve meer geld in de vorm van betere lonen en prijscompensatie, strijden de streekvervoerders vanaf aanstaande woensdag ook voor minder werkdruk.

‘Ziekteverzuim loopt hier en daar op tot 25 procent’

‘Want die werkdruk is minstens zo’n pijnpunt als de loonsverhoging’, zegt Kuiper. ‘Je ziet het aan de treinenuitval bij Arriva de afgelopen weken, dat is een gevolg van die werkdruk. Dat ziekteverzuim loopt in sommige gevallen op tot 25 procent. Maar de werkgevers hebben niet eens willen praten over werkdruk verlagende maatregelen. In hun eindbod hebben ze gezegd dat ze willen praten over flexibiliteit, productiviteit en efficiëntie, met andere woorden: ze willen er nog meer uit persen.’

En dat, zeggen de werknemers, terwijl die druk al zo hoog is. ‘Ritten vallen niet voor niks uit. De dienstregeling is ontzettend krap en pauzes kunnen nauwelijks worden genomen.’

Succesjes in de metaal en bij de politie

Het moreel bij de bonden is in ieder geval hoog. Onlangs boekten ze succesjes in de metaal en bij de politie. ‘In heel veel sectoren zijn best fatsoenlijke afspraken te maken’, zegt Kuiper. ‘Wij roepen werkgevers in het streekvervoer op om dat ook met ons te doen.’

Datum 9 mei 2022 Arienne Dozeman

Geen energierekening en elke maand vijf tientjes toe

Paul Joosten voor zijn klimaatneutrale huis in Zuidwending (foto: Ariënne Dozeman)

ZUIDWENDING – Hij noemt zichzelf ‘energiepionier’, Paul Joosten heeft eigenhandig zijn huis energieneutraal gemaakt. In plaats van een hoge energierekening te betalen krijgt hij maandelijks vijftig euro voorschot uitbetaald. Joosten: ‘Als je ziet wat het met je energierekening doet dan wordt het een beetje een sport en ga je steeds verder.’

De randstad ontvlucht

Na zijn tijd bij de marine ontvluchten Joosten en zijn vrouw de randstad. In Zuidwending (vlakbij Veendam) vonden ze de rust en de ruimte. Het huis dat ze kochten bleek al een energielabel C te hebben, helemaal niet verkeerd voor een pand uit 1905. Joosten liet meteen zonnepanelen plaatsen, een collectieve actie van Vereniging Eigen Huis die hij kon meefinancieren met zijn hypotheek.

Ondanks de zonnepanelen moest Joosten aan het einde van het jaar toch nog flink bijbetalen op zijn energierekening. Joosten: ‘Ik bleek 3600 kuub gas verbruikt te hebben, dus dat viel flink tegen.’ Om het gasverbruik omlaag te krijgen werden de spouwmuur en vloer geïsoleerd. ‘Dat scheelde al flink, ons gasverbruik halveerde bijna.’

De atoombom

Joosten en zijn vrouw hadden inmiddels de smaak te pakken als het ging om energie besparen. Ze schaften een houtgestookt fornuis aan die ze aansloten op een buffervat van duizend liter. ‘De atoombom’ noemt Joosten dat vat ook wel gekscherend, er werd een aparte ruimte voor gemetseld in de woonkamer.

Dit systeem verwarmd nu de centrale verwarming. Joosten: ‘Je moet wel elk half uur een blokje hout erop gooien natuurlijk, maar verder heb je er geen omkijken naar en het is genoeg om het hele huis te verwarmen.’

De houtkachel verwarmd het buffervat waar de centrale verwarming op is aangesloten (foto: Ariënne Dozeman / RTV1)

Van het gas af

De gasaansluiting werd eerst nog achter de hand gehouden, maar bleek nauwelijks nodig. ‘We verbruikten nog maar 10 kuub gas per maand, alleen voor warm water in de badkamer en keuken. Als je het vastrecht en ketelonderhoud meerekende was het een dure tien kuub.’

Daarom installeerde Joosten elektrische boilers en liet in 2017 zijn gasmeter afsluiten. De 24 zonnepanelen leveren meer stroom dan het huishouden verbruikt. Die stroom leveren ze terug aan het net waardoor ze iedere maand vijftig euro voorschot uitbetaald krijgen.

Een nadeel is natuurlijk dat wanneer de kachel niet gestookt wordt er geen verwarming meer is. Voor Joosten en zijn vrouw is dat geen probleem omdat ze veel thuis zijn. Voor noodgevallen hebben ze een paar elektrische kacheltjes aangeschaft. Maar ook als je niet de mogelijkheid hebt de kachel brandend te houden kun je volgens Joosten overstappen op houtgestookt. Er bestaan bijvoorbeeld systemen waarbij je maar één keer per dag hoeft te stoken. Een andere mogelijkheid is een warmtepomp.

Sedumdak

Hout stoken kan volgens Joosten prima als je maar oplet wat je stookt en hoe je stookt. ‘Je moet niet zomaar alles in een allesbrander gooien.’ De plankjes die hij stookt zijn restjes zaaghout van een houtverwerkingsbedrijf en geven dus geen extra milieubelasting.

Het kleine restje fijnstof dat door de schoorsteen verdwijnt wordt gecompenseerd door het groendak op zijn schuur, ‘dat spul neemt fijnstof op.’ Bovendien trekt het insecten aan, houdt het de onderliggende hobbyruimte koel en voorkomt het wateroverlast bij hoosbuien doordat het water vasthoudt. ‘En het ziet er ook nog eens mooi uit’, aldus Joosten. Het liefste legt hij eenzelfde sedumdak op zijn huis, maar hij moet eerst uitzoeken of de draagconstructie daarop berekend is.

Het sedumdak op de schuur van Paul Joosten (eigen foto)

Regenwater

Joosten zijn nieuwste project is bijna klaar; het opvangen van regenwater om het toilet mee door te spoelen en de tuin te bewateren. Via een regenpijp wordt het regenwater van zijn dak naar een opvangbak onder zijn schuur gebracht. Alleen de pomp die het water vervolgens naar het huis pompt moet nog worden aangesloten.

Voor iedereen haalbaar

In totaal heeft Joosten zo’n 25.000 euro geïnvesteerd in energiebesparende maatregelen. ‘Maar ik ben op jaarbasis een dikke 4000 euro minder aan energie kwijt, dus die investering heb ik binnen zes jaar terugverdiend.’ Bovendien is het huis door de maatregelen flink in waarde gestegen.

Dat geld om die investeringen te doen moet je dan natuurlijk wel hebben. Maar wie het geld zelf niet heeft kan volgens Joosten een beroep doen op de duurzaamheidslening van de overheid. Een mogelijkheid die maar weinig mensen volgens hem kennen. Ook het woord ‘lening’ vindt hij ongelukkig gekozen, ‘voor veel mensen is dat toch een vies woord, terwijl je juist geld overhoudt.’

Hij geeft een rekenvoorbeeld: Het isoleren van de muren en vloer kostte Joosten 3100 euro. Als hij dit met een duurzaamheidslening had gefinancierd zou hij zeven jaar lang 45 euro per maand hebben moeten aflossen. Maar doordat je 90 euro per maand bespaard op je gasrekening steek je meteen 45 euro in je zak. Joosten: ‘Je doet het dus niet alleen voor het milieu, maar ook voor je portemonnee.’

Ook wanneer je grote maatregelen niet ziet zitten of een huurhuis hebt kun je volgens Joosten met kleine dingen al veel bereiken. Kijk bijvoorbeeld eens naar je keukenapparatuur? Heeft deze een slecht energielabel dan is het wellicht goedkoper een nieuw apparaat te kopen dat minder stroom verbruikt. Hetzelfde geldt voor het vervangen van gloeilampen en halogeen lampen door LED-lampen. Door met een kaars door je huis te lopen kun je tocht opsporen, namelijk daar waar de vlam gaat flakkeren. Een tochtstrip kan dan wonderen doen. Evenals radiatorfolie achter radiatoren die aan een buitenmuur zitten.

Klimaatburgemeester

‘Bij alle grote omslagen zijn er voorlopers’, aldus Joosten. ‘Ik ben zo’n voorloper op het gebied van energiebesparing’. Die kennis wil hij graag delen met anderen. Toen hij een oproep las voor klimaatburgemeesters, reageerde Joosten dan ook meteen. ‘Het is verder geen officiële functie’, vertelt Joosten ‘maar een leuke titel die een beetje de aandacht trekt, daar gaat het mij om’.

Gemeente Veendam verdiend een ‘schop onder de kont’

Dat klimaatburgemeesterschap is een initiatief vanuit de Rijksoverheid, en nadrukkelijk niet van de gemeente Veendam. De gemeente heeft volgens Joosten juist ‘een flinke schop onder de kont’ nodig als het gaat om het klimaat. Er is van alles wat de gemeente zou kunnen doen, ‘maar ze vertikken het gewoon.’ Denk aan zonnepanelen of sedumdaken op het eigen vastgoed, of het afkoppelen van regenwater van het riool om verdroging tegen te gaan. Joosten heeft meermaals aangeboden actief mee te denken. Joosten: ‘Helaas hebben wij een college dat kennelijk liever allerlei initiatieven afhoudt dan zelf eens het goede voorbeeld te geven.’

‘Leave this world a little better than you found it’

Joosten zit al sinds 1965 bij de scouting. De oprichter Lord Baden-Powell schreef vlak voor zijn dood: ‘try and leave this world a little better than you found it’. Joosten wil daaraan toevoegen ‘stop niet bij jezelf, maar help ook een ander op weg.’ En dat doet hij door zijn ‘door schade en schande’ opgedane kennis over energiebesparing te delen met anderen. Want; ‘er zijn allerlei mogelijkheden, ook als je zelf geen dikke portemonnee hebt. Maak daar gebruik van, want het klimaat wacht niet.’

Datum 9 mei 2022 Arienne Dozeman

Kunstenaars sieren centrum Stadskanaal tijdens kunstmarkt

Bron: Centrum Stadskanaal

STADSKANAAL – Zaterdag 7 mei kunnen kunstliefhebbers hun hart ophalen tijdens de kunstmarkt in het centrum van Stadskanaal. Ruim dertig professionele- en amateurkunstenaars, van pottenbakkers tot fotografen, tonen dan hun werk rond het Menisten- en Europaplein.

Ook zullen enkele kunstenaars live kunst maken. Onder andere theaterproject Look, een sneltekenaar en een schilderkunstenaar zullen hun opwachting maken in ’t Knoalster centrum.

Voor de muzikale omlijsting van de dag zijn lokale muzikanten Kaj Mulder en Tyar Zitter verantwoordelijk.

KunstwerkT

Voor kunstliefhebbers die niet vies is van een stevige wandeling is er daarnaast nog de kunstroute “Tijd is Liefde” van KunstwerkT Stadskanaal. Deze route gaat langs de verschillende “mooie muren” langs de flats aan de rand van het centrum.

Datum 5 mei 2022 Hielke Bosch

Herdenkingen in de regio

REGIO – Op verschillende plekken in onze regio werden vandaag mensen herdacht die zijn omgekomen of vermoord in oorlogssituaties en bij vredesoperaties.

Steentjes op het monument

In Ommelanderwijk liep men in een stille tocht naar de Joodse begraafplaats. Bezoekers legde na afloop een steentje op het monument aldaar. Dit is een Joods gebruik, op te vatten als een teken dat het graf – of in dit geval monument – met een bezoek wordt vereerd.

Monument in de bossen

Op 11 januari 1944 stortte in de Staatsbossen bij Exloo een Amerikaanse B-24 bommenwerper neer. Op de plaats waar het vliegtuig neerstortte en de bemanning omkwam, werd in 1990 een monument onthuld. Vanaf het gemeentehuis was er een stille tocht naar het monument waar twee minuten stilte werd gehouden en verschillende kransen werden gelegd.

Kranslegging bij het Joods Oorlogsmuseum

Bij het Joods Oorlogsmuseum in Stadskanaal spraken onder andere burgemeester Klaas Sloots en dominee Van Zuijlekom. Ook werden alle namen van de Joden die op het monument staan voorgelezen, zij overleefden de oorlog niet.

Datum 4 mei 2022 Arienne Dozeman

Formatie Stadskanaal laat langer op zich wachten: informateur heeft meer tijd nodig

Gemeentehuis Stadskanaal (F: J. Westerhof, RTV1)

De formatie van een nieuw college in Stadskanaal wil maar niet vlotten. Informateur Bert Nederveen zou tijdens de raadsvergadering van 9 mei met zijn advies komen, maar zegt meer tijd nodig te hebben. En dus wordt de afronding van de informatiefase voor de tweede keer uitgesteld. 

Na de eerste gesprekken in april lukte het ook niet om tot een besluit te komen. Toen gaf informateur Nederveen als reden op dat de vakantie ertussen had gezeten. Daardoor waren de gesprekken met de fractieleiders vertraagd.

Op dit moment worden er gesprekken gevoerd met vijf partijen: ChristenUnie, CDA, VVD, PvdA en Lokaal Betrokken.

‘Volgende week komen we eruit’

De situatie is nu, twee weken later, niet veel veranderd. Volgens informateur Nederveen speelt de vakantie nog steeds een rol. Daarnaast is er opnieuw een ronde gesprekken met de vijf betrokken partijen nodig. Nederveen laat weten er verder geen uitspraken over te doen. ‘Het lijkt me niet verstandig om de informatiegesprekken in het openbaar duiding te geven’, aldus de informateur. ‘Volgende week ga ik nogmaals met de vijf partijen om tafel. Ik verwacht dat we er dan uit gaan komen.’

Fractieleider van Lokaal Betrokken Jur Mellies constateerde eerder al dat het een hele tour wordt om tot een coalitie te komen. ‘Het is nog een hele puzzel’, zo stelde hij twee weken geleden.

Struikelblok

Het grootste struikelblok blijft dat ChristenUnie verder wil met het CDA. Echter zitten Lokaal Betrokken en PvdA hier helemaal niet op te wachten. De laatstgenoemden willen zonder het CDA verder en onder het mom van vernieuwing een college vormen tussen ChristenUnie, PvdA, Lokaal Betrokken en VVD.

Datum 4 mei 2022 Hielke Bosch

Ook na coronatijd gaat herdenkingsroute Stadskanaal verder: ‘Mooie manier om te herdenken’

Monument 21 in Stadskanaal | © Hielke Bosch/RTV1

STADSKANAAL – Het was een idee dat uit nood geboren werd; de herdenkingsroute in Stadskanaal. Vorige twee jaren konden er namelijk geen grote herdenkingsceremonies georganiseerd worden door de coronacrisis. De bibliotheek van Stadskanaal initieerde daarom samen het het Streekhistorisch Centrum, Comité Stolpersteine, Comité Joods Oorlogsmonument, Herdenkingscomité ’40-’45 en de gemeente een herdenkingsroute.

Tijdens deze ruim vier kilometer lange route kunnen mensen de monumenten zelf bezoeken en via een speciale QR-code achtergrondinformatie krijgen. ‘Via een speciale kaart, die te krijgen is bij het gemeentehuis en de bieb, kunnen mensen de route volgen’, aldus Yorick van den Bos van de bibliotheek Stadskanaal. ‘Aan de voorkant staat een plattegrond en aan de achterkant de QR-codes.’

Deze codes staan niet op de monumenten, en dat is met een reden legt Yorick uit: ‘Zo maken we het “hufterproef”. We waren namelijk bang dat deze eraf gesloopt zouden worden.’

‘Filmpjes ruim duizend keer bekeken’

Nu de coronatijd achter ons ligt kunnen ook de herdenkingsceremonies in de gemeente weer bezocht worden. Toch besloot de organisatie van de herdenkingsroute het initiatief niet in de prullenbak te gooien. ‘Het blijft een mooie manier om de oorlog te herdenken’, legt Yorick uit. ‘We zagen dat het idee vorig jaar enorm aansloeg. De filmpjes online werden ruim duizend keer bekeken en de reacties waren enorm positief.’

De organisatie denkt er zelfs aan om de herdenkingsroute uit te breiden door ook de monumenten in de omliggende dorpen erbij te voegen.

Monument 21

Het nieuwste monument in Stadskanaal is te vinden aan De Vloeivelden. Het is het monument ter nagedachtenis aan de inwoners van het Knoalster Achterhuis. ‘Het verhaal hierachter vind ik toch wel heel bijzonder’, vertelt Yorick terwijl we de namenlijst op het monument bekijken. ‘Eenentwintig bewoners in één huis, en ze hebben het allemaal overleefd. Ook dat is iets om bij stil te staan.’

Datum 4 mei 2022 Hielke Bosch

Winnaar Klap tot Klaploop doet mee aan EK in München

Tom Hendrikse komt als eerste over de streep F: Marc Dol/RTV1

REGIO – De winnaar van de dertigste editie van de Klap tot Klaploop, Tom Hindrikse uit Assen, mag zich komende zomer laten zien op het EK Atletiek in München. De Atletiekunie maakte gisteren bekend dat hij is geselecteerd voor het EK Marathon.

Bij de vorige editie van de Klap tot Klaploop in 2019 werd Hendrikse tweede na de Keniaan Ezra Kering. Die deed afgelopen jaar niet mee. RTV1 zond de loop van Musselkanaal naar Stadskanaal live uit. Je kunt de uitzending terugkijken via het YouTube-kanaal van de omroep.

Datum 4 mei 2022 Rutger Breider

Jan-Willem van de Kolk schrijft verhaal over verborgen leed van verzetsvrouw uit Nieuw Buinen

Een jonge Hannechien Post-Salomons

NIEUW-BUINEN – Oud-wethouder van Stadskanaal, Jan-Willem van de Kolk heeft zich de laatste maanden vastgebeten in het verhaal van verzetsvrouw Annechien (Annie) Post-Salomons, die opgroeide in Nieuw-Buinen. Voor het laatste nummer van het tijdschrift Veerten van het Streekhistorisch Centrum schreef hij een artikel over de ontberingen die ze moest ondergaan tijdens de Tweede Wereldoorlog. Vanmiddag geeft hij een lezing over haar in het Streekhistorisch Centrum in Stadskanaal.

In 1925 trouwde Annie met Marinus Post. Samen betrokken ze een boerderij in Dalerpeel. In het voorjaar van 1940 verhuizen ze met hun acht kinderen naar een boerderij in Kampen. Ze waren een van de eersten die onderduikers ontvingen. Annie was volgens haar zoon Jan altijd in de weer om hout te hakken of om voor ze koken. Tot dat het misgaat in de beruchte nacht van 26 op 27 juli 1943.  Alle bewoners worden verrast als een politiecommando de boerderij omsingelt. Annie stopt snel de jongste kinderen in het ouderlijk bed.

Razzia

Bij de schietpartij die ontstaat tijdens de razzia wordt Marinus in zijn been geraakt, maar hij weet te ontkomen. Annie en haar zoon Jan verstoppen zich in het hooi, maar worden ontdekt, tegen een muur gezet en bedreigd met standrechtelijke executie. Uiteindelijk worden ze samen met de onderduikers overgebracht naar het politiebureau.

Na twee dagen worden Annie en Jan overgeleverd aan de Sicherheitsdienst (SD) in Arnhem en op 11 september 1943 worden ze overgebracht naar Kamp Vught. Daar ontvangen ze voedselpakketten van familie en van het rode kruis. Zelf schrijven moeder en zoon brieven. Daarvan zijn er acht bewaard gebleven.  In het kamp is de sfeer gemoedelijk, maar op 15 januari 1944 verandert dat.

Bunkerdrama

Annie wordt slachtoffer van een van de gruwelijkste oorlogsmisdaden die op Nederlands grondgebied heeft plaatsgevonden: het Bunkerdrama. Nadat een gevangene een verklikster treiters wordt ze door de kampcommandant in een cel geplaatst. De vrouwen die samen met haar in barak 23b zitten tonen zich solidair. Annie en 73 andere vrouwen zitten daardoor een nacht lang in cel 115, een cel met een vloeroppervlakte van negen vierkante meters. Tien van hen komen om het leven door verstikking en verdrukking. 

In het voorjaar van 1944 scheiden de wegen van moeder en zoon. Jan wordt op transport gezet naar Dachau. Afscheid nemen is niet mogelijk. Annie zelf wordt op Dolle Dinsdag, 5 september 1944, op transport gezet. Samen met 651 andere vrouwen gaat ze naar het vrouwenkamp Ravensbrück ten noorden van Berlijn. Tijdens hun verblijf tonen de vrouwen zich uitermate solidair. Ze delen voedsel en dekens, praten veel en lezen samen de bijbel. Ze zingen ook waar mogelijk.

Staken in het kamp

 Op 12 oktober 1944 worden de sterkste vrouwen, waaronder Annie, overgeplaatst. Ze gaat naar een buitenkamp van Dachau, München-Giesing. Daar nemen de bombardementen op Duitsland steeds verder toe. Het voedsel in het kamp wordt schaarser en dan raakt ook het zout op. De vrouwen gaan saamhorig als ze zijn in staking op 12 januari 1945. Wanneer de woedende commandant binnenkomt, zingen de vrouwen luidkeels hun strijdliederen. Na de staking staan ze urenlang buiten in de striemende kou op strafappel. Daarna worden de stakers verhoord en de aanstichters gezocht, maar de vrouwen zwijgen.

‘You were prisoners’

De tijd verstrijkt en op 23 april 1944 wordt de fabriek gesloten omdat de producten niet meer vervoerd kunnen worden. De commandant wil met de vrouwen naar het zuiden trekken. Het worden ook wel evacuatiemarsen genoemd. Het gerucht gaat dat de vrouwen nabij Tirol een verdrinkingsdood tegemoet gaan. Zover komt het niet. Op 30 april 1945 zijn de vrouwen volledig uitgeput en weigeren verder te gaan. De Commandant beslist dat ze niet worden neergeschoten, maar dat ze mogen wachten op het Amerikaanse leger. De vroege avond van 30 april 1945 wordt een ogenblik om nooit te vergeten. ‘We lopen naar allerlei Amerikanen en spreken Engels. We zeggen “We are prisoners”. “No”, zeggen zij “You were!” 

Hannechien Post-Salomons op latere leeftijd

Terugkeer

Annie keert op Tweede Pinksterdag terug naar Nederland. Daar hoort ze dat haar man Marinus op 17 november 1944 onder de naam Hubertus Ham is gefusilleerd in Alkmaar. De volgende dag ontmoet ze een deel van haar kinderen, een week later volgt zoon Jan. Na de oorlog leefde Annie een bescheiden leven, dat gemarkeerd is door haar ervaringen tijdens de oorlogsjaren. Ze overlijdt uiteindelijk op 14 februari 1982 op 80-jarige leeftijd in Kampen.

Hier boven is een samenvatting van het artikel dat Jan-Willem van de Kolk schreef voor het tijdschrift Veerten en het Historisch Nieuwsblad. Wil je het hele verhaal lezen kijk dan op hun website of luister de podcast over het leven van Annechien Post-Salomons bij RTV Drenthe

Datum 4 mei 2022 Jelmer Wijnstra

Dit doet RTV1 tijdens de 4 mei herdenking

Een herdenkingskrans bij het monument in Onstwedde (Foto: Hielke Bosch/RTV1)

RTV1 – Vanavond zal in het teken staan van de dodenherdenking. Ook RTV1 zal hier uitgebreid stil bij staan. Zo worden verhalen opgehaald uit Stadskanaal en Veendam en zal de herdenking vanuit de gemeente Borger-Odoorn te zien zijn.

Om 19.00 uur zal ooggetuige van de Tweede Wereldoorlog Gerard Wortmann uit Veendam zijn verhaal vertellen. Hij zag het nog ongekende verdriet van zijn buurjongen en vriendje toen deze eenmaal een gele ster moest dragen en maakte het wegvoeren mee van hem en zijn gezin. Wat hij terugvond in het ouderlijk huis nadat zij er, na inbeslagname door Duitse officieren weer terug mochten keren maakte grote indruk.

Om 19.15 uur zullen we live gaan kijken naar de herdenking in Nieuw-Buinen. Vanuit de PKN kerk zullen verschillende basisschoolleerlingen gedichten voordragen, er wordt muziek ten gehore gebracht. Na het Wilhelmus zal er in een stille tocht richting het herdenkingsmonument tegenover de kerk gelopen worden. Daar zullen kransen gelegd worden en zal er twee minuten stilte gehouden worden.

Na de herdenking zendt RTV1 het speciale verhaal over het Knoalster Achterhuis uit; “Het andere achterhuis”. Vijftien mensen op twintig vierkante meter, dag en nacht bij elkaar. De Joodse Ben Kosses was er één van. Hij dook onder bij de familie Drenth in Stadskanaal en overleefde zo de oorlog. 

Na “Het andere achterhuis” zal de streekomroep de film “Sprong in het duister” uitzenden. Op 5 januari 1945 kwam de twintig jarige Britse RAF-vliegenier Arthur Clayton neer op het Eemboerveld in het buurtschap Smeerling. Het plaatselijke verzet bood hulp en regelde een valse identiteit en onderdak in Smeerling, Harpel, Wagenborgen en op zolder van het gemeentehuis in Veendam. Daar bleef hij tot de bevrijding onopgemerkt door de bezetter. Dat deze reddingsoperatie gelukt is mag wel uniek genoemd worden. Clayton bleef de rest van zijn leven zijn helpers dankbaar. Decennia lang hield hij met de Groninger families contact. Groninger verzetsmensen, hun kinderen en de familie Clayton blikken terug op deze episode.

Datum 4 mei 2022 Rutger Breider


-advertenties-

NIJM Webdesign Stadskanaal