Files, seksfilms en wippende Eendjes: ‘Autobios Drouwen was paradepaardje’

DROUWEN – Lange files, seksfilms en publiek dat ‘de kunst’ afkeek van het grote scherm. Bij vele Drenten is het verhaal van de autobios van Drouwen beroemd en berucht. Precies dertig jaar geleden verdween de drive-inbioscoop, de eerste in zijn soort binnen Nederland. De toenmalige uitbaters, de familie Delger, blikken terug.

Niet Amsterdam, Den Haag, Utrecht, maar uitgerekend Drouwen heeft de Nederlandse primeur met de eerste autobios. Het is ondernemer Klamer Hilbolling die in 1969 op het lumineuze idee komt. Hilbolling bestiert dan recreatiepark en horecacentrum De Oude Waag.

Hij komt erachter dat er eentje in het Duitse Gelsenkirchen staat. Eenmaal daar ziet hij hoe er honderden auto’s op afkomen. ‘En dan ben je verkocht’, lacht Harry Delger. Het gaat vervolgens vlotjes. Binnen drie maanden is de autobios in Drouwen gereed. Er verrijst een enorm scherm van 10 bij 23,5 meter achter het park, met ruimte voor tweehonderd wagens.

Jachtgeweer

Delger raakt vanaf 1979 betrokken bij de autobios als hij een relatie krijgt met Roelie, de dochter van Klamer. Delger is van oorsprong chemisch analist, maar raakt al snel betrokken bij het familiebedrijf. In 1973 neemt hij de rol van filmoperateur op zich. Harry: ‘De man die altijd de films in de drive in-bios draaide, kwam op een avond niet opdagen, waarop hij werd ontslagen. Dus moest ik dat werk maar doen.’

Zijn eerste avond in het projectiehok zal hij niet snel vergeten. ‘De ontslagen medewerker verscheen ineens op het terrein met een jachtgeweer. Er lagen nog twee van zijn schroevendraaiers in het hok en die wilde hij terug.’ De man schiet daarbij een paar keer in de lucht, maar daar blijft het bij. ‘De politie is er nog aan te pas gekomen. Het was net als in de film, ja.’

Files van Borger tot Drouwen

De familie Delger neemt vanaf 1976 de autobios over van Hilbolling. In latere jaren springen ook zoon Marcel en dochter Linda bij. Begin jaren 80 beleeft de Drouwer attractie zijn hoogtijdagen. Volgens Harry trekken er dan zestigduizend tot zeventigduizend filmliefhebbers naar de bios. ‘Er stonden files van Borger tot Drouwen’, herinnert Roelie zich nog. ‘We verkochten de kaartjes dan aan de auto’s om te voorkomen dat ze rechtsomkeert maakten.’

(De tekst gaat verder onder de foto)

Wat betreft het programma moet het niet te moeilijk. Vooral veel lach- en vechtfilms. Denk aan rolprenten met James Bond, Bud Spencer en Terence Hill en de Franse komiek Louis de Funes. Kortom, alles dat landelijk ook goed scoort. Maar de autobios zal wel altijd beroemd en berucht blijven om de seksfilms die ook gedraaid worden.

Harry staat de eerste vertoning nog helder voor de geest. ‘De eerste die we draaiden heette: Wie Komt Er In Mijn Hokje? Het liep als een tierelier.’ Daarna wordt het vaste prik op de filmagenda in Drouwen. Delger huurt die films in bulk. ‘Of ik ze zelf vooraf bekeek? Nee, dat hoefde niet. Elke seksfilm is hetzelfde, alleen de titel is anders.’

Slipje of condoom

De seks blijft overigens niet alleen beperkt tot het witte doek. Vele paartjes in de auto’s kijken de kunst af van het scherm. ‘We hebben heel wat Lelijke Eendjes zien schudden, hoor’, lacht ze. De uitspattingen achter beslagen ramen, levert soms ook wat onverwachte souvenirs op. Harry: ‘Als we in de ochtend de boel opruimden, dan vonden we tussen de bakjes en blikjes ook wel eens een condoom of een slipje.’

Zoon Marcel springt in de latere jaren ook bij als filmoperateur als zijn ouders het druk hebben met de horeca in het park. Met de in het park aanwezige trapautootjes gaat hij samen met vriendjes naar de autobios om films te zien, lacht hij. ‘Maar in de laatste jaren kwamen de mensen niet meer zo vaak. Zo jammer. Soms stonden er maar veertig auto’s. Soms zelfs maar vijf of zes. Het was niet heel erg populair meer.’

Haakse slijper

Zijn ouders beamen die trend. Roelie: ‘De opkomst van de videoband heeft de autobios kapotgemaakt.” Bovendien trekt de gemeente begin jaren 90 bij de familie Delger aan de bel. Het kwart eeuw oude biosscherm begint zijn leeftijd te vertonen, het is niet langer vertrouwd om ‘m te laten staan. Er moet een nieuwe komen of anders is het einde verhaal. Harry: “Zo’n investering doe je niet meer als je bezoekersaantallen teruglopen.’

In het voorjaar van 1994 neemt Delger een drastisch besluit. Roelie: ‘Ik bediende enkele bezoekers in het café en ik hoor me ineens een doffe klap. Vanuit het raam zag ik opeens een stofwolk.’ Kort daarvoor is Harry zwijgzaam met een haakse slijper richting de bios gegaan om de staalkabels door te snijden. Met een donderend geraas komt er een einde aan 25 jaar autobios.

Hij deed het in een opwelling, vertelt hij nu. Welke keus hadden ze nog? Harry: ‘Ik drink nooit, maar ik heb toen twee Berenburger-borrels gedronken. Ik vergeet het nooit meer. Het is een beslissing geweest die me zwaar is gevallen. Nog steeds, overigens. Ik heb best wel heimwee naar die dagen. De bios, dat was echt een paradepaardje. Jammer dat het er niet meer is.’