STADSKANAAL – Tijdens zijn maidenspeech maakte het kersverse ChristenUnie-raadslid Twan Moes (20) bekend dat hij al jaren worstelt met zijn mentale gezondheid. Een angststoornis zorgde ervoor dat hij een tijdlang in een sociaal isolement leefde, niet naar de supermarkt durfde te gaan, met de bus te reizen of naar school te gaan. Toch zit hij nu in de gemeenteraad van Stadskanaal en wil hij een voorbeeld zijn voor al die mensen die in eenzelfde situatie zitten.
Vlak voor de zomer nam Twan Moes tijdelijk de raadszetel over van partijgenoot Meike de Vries, die met zwangerschapsverlof is. Nu, een paar maanden later, heeft hij al flink van zich laten horen in de Knoalster politieke arena, met als hoogtepunt zijn maidenspeech. Daarin openbaarde hij zijn angststoornis en hoe hij van een sociaal isolement is opgeklommen tot (tijdelijk) raadslid. ‘Dit had ik drie jaar geleden, toen ik me aansloot bij de ChristenUnie, echt nooit verwacht’, vertelt hij. Hij zit in zijn raadszetel, in een verder lege zaal. Moes wijst naar de publieke tribune: ‘Daar zat ik altijd te kijken naar het debat met het idee: dat wil ik ook! Maar mijn angsten zaten me daarbij in de weg.’
‘De ChristenUnie was voor mij vanaf minuut één een veilig thuis. Ze hadden totaal geen problemen met mijn mentale worstelingen.’
-Raadslid Twan Moes
‘Paniek als ik huis uit ging’
Moes’ mentale gezondheidsproblemen ontwikkelden zich in zijn jeugd. Wat begon met angsten als kind, ontwikkelde zich tot een stoornis die ervoor zorgde dat Moes in de vierde klas van het vmbo in een sociaal isolement raakte. ‘Ik kreeg paniek als ik het huis uit ging’, legt hij uit. ‘Ik durfde niet met de bus, dan voelde ik me enorm opgesloten. Ik kwam zelfs zes maanden thuis te zitten; het lukte gewoon niet meer om naar school te gaan.’
Moes kwam terecht bij de GGZ, waar hij verschillende behandelingen volgde om met zijn angsten om te gaan. ‘Ik kom er nog steeds’, vertelt het jonge raadslid. ‘Je zet daar verschillende stappen. Bij een angststoornis moet je veel gelukservaringen opdoen, merken dat dingen lukken. Dat ga je dus met hun begeleiding doen. Je begint heel klein, en als iets niet lukt, doe je weer een stapje terug.’
‘ChristenUnie een veilig thuis’
Langzaamaan begon de hulp zijn vruchten af te werpen. Hoewel je volgens Moes nooit helemaal ‘geneest’ van deze angsten, lukte het hem wel om beetje bij beetje met zijn mentale problemen om te gaan. Hij pakte zelfs zijn politieke ambities met beide handen aan en volgde, als een van de weinige jongeren, de cursus ‘Politiek Actief’. Het bracht hem bij de ChristenUnie, een plek die voor Moes als een warm bad aanvoelde. ‘De ChristenUnie was voor mij vanaf minuut één een veilig thuis. Ze hadden totaal geen problemen met mijn mentale worstelingen. Er werd gezegd: “Je bent zoals je bent, en dat maakt je niet minder.” Dat is fantastisch om van de mensen om je heen te horen. Daarin heb ik echt geluk gehad, niet alleen bij de ChristenUnie, maar ook in mijn persoonlijke omgeving.’
Toen raadslid Meike de Vries met zwangerschapsverlof ging, lonkte de raadszetel voor Moes. Drie jaar na de cursus ‘Politiek Actief’ en alle mentale rompslomp die daaraan voorafging, mocht hij nu zijn gemeente in het hoogste politieke orgaan gaan vertegenwoordigen. Met zijn twintig jaar is hij de benjamin van de raad, omringd door oude rotten in het vak.
‘Geen twijfel’
‘Ik heb geen moment getwijfeld’, glimlacht Moes. ‘Toen het raadslidmaatschap in beeld kwam, voelde ik me goed.’ Sommige mede-raadsleden, ook van andere partijen, wisten al van zijn situatie. Ook de burgemeester lichtte hij voor de zekerheid in. ‘Ook daar was alle begrip. Dat is zo mooi aan deze raad; politiek staan we soms ver van elkaar af, maar dat is nooit op de persoon.’ Moes vindt het ook belangrijk dat mensen het weten: ‘Als ik dan even wegloop, weet iedereen waarom. Dat daar begrip voor is, helpt mij enorm.’ Want hoewel hij zich nu goed voelt, zijn de angsten nooit helemaal weg.
‘Ik heb het nu ook’, zegt hij tijdens het interview. Kleine zweetdruppels zijn inderdaad op zijn voorhoofd te zien, maar dit doet niets af aan zijn boodschap. Hij zegt nog altijd in meer of mindere mate te worstelen met zijn angsten. ‘Hierom vond ik het ook zo belangrijk om het in mijn maidenspeech te vertellen. De inwoners hebben er recht op te weten wie hen vertegenwoordigt.’
‘Laat je ambities niet dwarsbomen’
Moes wil met deze boodschap ook het taboe rond mentale problemen doorbreken. Hij is namelijk niet de enige die hiermee te maken heeft. Onderzoek van de GGZ wees uit dat in 2021 maar liefst achttien procent van de jongeren in Nederland kampt met mentale klachten. Dat is bijna één op de vijf. ‘Ik wil deze mensen de boodschap geven dat ze hun ambities niet moeten laten dwarsbomen door hun angsten. En natuurlijk is dat makkelijker gezegd dan gedaan, maar ik had zelf ook nooit verwacht hier in deze zetel te zitten. Maar moet je nu eens kijken!’
Moes wil een voorbeeld zijn voor deze mensen door als raadslid keihard aan de slag te gaan voor de gemeente Stadskanaal. Tegelijkertijd is het ook een manier om zijn eigen ambities te verwezenlijken: ‘Soms moet je je gewoon blootstellen aan dit soort dingen. Ik ga ook weer naar de supermarkt; dat deed ik eerder ook niet.’
Moes’ maidenspeech in de gemeenteraad op 7 oktober:
Luister online
