Alian Spelde helpt bij de bieb op Bonaire: ‘Wat zou jij vinden als je alleen afgeschreven boeken kreeg?’
WILDERVANK – Afgelopen zomer ging Alian Spelde, na bijna een halve eeuw bij de Groningse bibliotheek te hebben gewerkt, met pensioen. Ook stopte ze met haar werk als raadslid voor D66 in Veendam.
Een nieuw avontuur wachtte: helpen met het ontwikkelen van de bibliotheek op het eiland Bonaire. Voor de feestdagen is ze even terug in Nederland, we maken de balans op.
Het is een prachtige winterdag in Wildervank. Vlakbij het huis waar Alian Spelde met haar man Jakob woont maken we een wandeling. Het riet rondom het water is dik van de rijp, het zonlicht weerkaatst op een dun laagje ijs en de bevroren grond knispert onder onze voeten.
Sandalen en een korte broek
Spelde is net terug van Bonaire, waar ze sinds twee maanden werkt om de bibliotheek op het eiland te helpen opbouwen. Spelde: ‘Ik zie mezelf nog lopen op sandalen, in korte broek en een hemdje. En een paar dagen later loop je hier, gewoon in Wildervank. Met een winterjas, dikke wandelschoenen en een sjaal. Dat is heel vreemd.’
Terug naar de jaren vijftig
Spelde: ‘De collectie boeken is zwaar verouderd. De kasten zijn voornamelijk gevuld met ‘afgekeurde’ boeken van bibliotheken in Nederland en donaties van mensen die hun zolder opruimen.’ De bibliotheek is gevestigd in een oude supermarkt. Die is niet alleen te klein, maar ligt ook nog eens op een slecht bereikbare plek.
Spelde vertelt over het gemotiveerde team van vijf dames die allemaal al dertig of veertig jaar in de bibliotheek op het eiland werken. Spelde: ‘Het is triest dat Bonaire door veel mensen gezien wordt als ontwikkelingsland, waar we wel de afgeschreven boeken naar toe kunnen doen. Wat zou jouw gevoel zijn als je alleen maar afgeschreven boeken kreeg? Wat zou dat doen met jouw inwoners?’
Bijzondere gemeente van Nederland
Bonaire is een bijzondere gemeente van Nederland en de bibliotheek daar heeft recht op alle dingen die de Nederlandse bibliotheken ook krijgen. Spelde hoopt bibliotheekorganisaties in Nederland, zoals een Stichting Lezen of de Koninklijke Bibliotheek, hiervan bewust te maken. ‘De bibliotheek ziet er nu al mooier uit dan toen ik er twee maanden geleden naar toe ging. De medewerkers zijn terecht trots op wat ze gedaan hebben.’
Nieuwe bibliotheek
Het is de bedoeling dat er een nieuwe bibliotheek wordt gebouwd op een centrale plek. Spelde: ‘In vier maanden tijd heb ik die bieb niet op orde en heb ik ook geen nieuwe vestiging. Ik kan alleen maar de voorbereidingen doen en er mede voor zorgen, samen met de werkgroep, dat er een goede stap is gezet en dat we voor de verkiezingen van 2023 daar, om dan in elk geval de eerste steen gelegd te hebben van een nieuwe moderne bibliotheek.’
Spelde vindt het fijn om haar geliefden weer in de armen te sluiten, maar gemist heeft ze Nederland niet: ’Misschien heeft dat ook met mijn karakter te maken. Ik leef heel erg in het hier en nu.’
‘Natuurlijk vond ik het spannend. Waar begin ik aan? Kan ik de verwachtingen waarmaken.’ Ook was ze nog nooit zo lang alleen geweest, iets wat haar wonderlijk goed afging. Het eilandavontuur bleek de perfecte overgang naar haar pensioen. Spelde: ‘Het is de ideale overgang van loslaten van je werk, waar je ongelofelijk veel van houdt, een organisatie waar je ongelofelijk veel van houdt. Helemaal loslaten en 8000 km verderop een nieuwe uitdaging. Dat is echt geweldig.’
Terug naar Bonaire
Begin januari vliegt ze weer voor twee maanden naar Bonaire. Daarna is het de bedoeling dat een vaste medewerker het stokje over gaat nemen. Spelde: ‘Dan heb ik er vertrouwen in dat wat ik heb opgestart ook daadwerkelijk duurzaam is.’
Spelde hoopt wel betrokken te blijven bij het project, maar zal zelf niet meer langdurig naar het eiland gaan: ‘Half maart word ik voor het eerst oma, daar wil ik bij zijn, dat wil ik meemaken.’
Haar grootste wens voor 2022 is uiteraard een gezond kleinkind. Maar ook dat er voor haar vertrek van Bonaire een bibliotheekorganisatie is, bijvoorbeeld Biblionet Groningen, die als satelietorganisatie fungeert. ‘Bonaire kan niet alles zelf ontwikkelen. Dus het is mooi als ze gebruik kunnen maken van programma’s en expertise vanuit Nederland.’ Voor een deel gebeurt dit al, bijvoorbeeld in de vorm van cursussen digitale vaardigheden voor de eilandbewoners of het promoten van het belang van voorlezen aan kinderen.
Met pensioen na bijna een halve eeuw tussen de boeken
Ruim 47 jaar heeft ze tussen de boeken gewerkt, op een gegeven moment was ze zelfs manager van de bibliotheken in negen Groningse gemeenten. Maar aan alles komt een eind. Na bijna een halve eeuw gaat Alian Spelde met pensioen.
Lezing ‘Vrouwen die lezen zijn gevaarlijk’
VEENDAM – Dinsdag 10 maart houdt kunsthistorica Margaret Breukink in Bibliotheek Veendam de lezing ‘Vrouwen die lezen zijn gevaarlijk’.
Het duurde vele eeuwen voor vrouwen mochten lezen wat ze wilden. Ze moesten vooral borduren, bidden, kinderen opvoeden en koken. Deze deugdzame en opvoedende taken werden in toenemende mate bedreigd door het boek. Een vrouw die leest is een vrouw die zich afzondert. Er werd gesproken van zedenverwildering en ordeloosheid.
De leeswoede van vrouwen werd zelfs een bedreiging, maar zedepreken konden de opmars van lezende vrouwen niet stuiten. Lezen bood vrouwen de kans om aan de beperkte wereld van het huishouden te ontsnappen. Het is een entreekaartje tot de onbegrensde wereld van de gedachten en de fantasie, maar ook van kennis. Het motief van de lezende vrouw heeft kunstenaars altijd geïnspireerd.
Lezing ‘Vrouwen die lezen zijn gevaarlijk’
Kunsthistorica Margaret Breukink geeft al jaren lezingen, waarbij zij de werken en kunstenaars in een historisch perspectief plaatst. Aan de hand van schilderijen, tekeningen en foto’s wordt tijdens deze lezing de geschiedenis van enkele beroemde lezende vrouwen op de voet gevolgd.
De lezing op dinsdag 10 maart begint om 19.30 uur en duurt tot 21.30 uur. Kaarten kosten € 5,- per persoon en zijn verkrijgbaar via www.biblionetgroningen.nl/veendam. De lezing vindt plaats in het kader van de Boekenweek 2020.
Jochem wint voorronde Nationale Voorleeswedstrijd
VEENDAM – Elf schoolkampioenen deden woensdag 5 februari mee aan de voorronde van de Nationale Voorleeswedstrijd van de gemeenten Pekela en Veendam. De leerlingen streden om een plek in de halve finale.
Tijdens de voorronde mochten de schoolkampioenen op de voorleesstoel een fragment voorlezen uit hun zelfgekozen boek. Jochem Douma van Jenaplanschool In de Manne uit Veendam werd door de jury als beste voorlezer beoordeeld. Jochem las succesvol voor uit ‘George: de geheime sleutel van het heelal’ van Lucy & Stephen Hawking en bleef daarmee Dagmar Luijkx van CBS De Kern uit Veendam voor.
Halve en provinciale finale
Jochem doet mee aan de halve finale in Bibliotheek Winschoten. Hij zal dan strijden voor een plekje in de provinciale finale, die wordt gehouden op woensdag 15 april in Cultuurcentrum vanBeresteyn.
Bokaal voor team `Beste Bibliotheek van Nederland`
STADSKANAAL – Op vrijdag 20 december was het feest in de bibliotheek in Stadskanaal. Bibliotheekgoeroe Mark Deckers reikte zijn Mark Deckers-bokaal uit aan het enthousiaste team van de `Beste Bibliotheek van Nederland.` In zijn blog noemt hij de bibliotheek “Nederlands Kampioen Allround Bibliotheekwerk.” Met andere woorden: Bibliotheek Stadskanaal is de Sven Kramer van de bibliotheekwereld.
Feest in Stadskanaal
Champagne, hapjes, een enthousiast vertellende Mark Deckers en een heleboel felicitaties: het team van Bibliotheek Stadskanaal werd vrijdag 20 december flink in het zonnetje gezet.
Wethouder Johan Hamster van de gemeente Stadskanaal en bestuurder Rachel van den Hoogen van Biblionet Groningen spraken lovend over de energie en werklust van alle medewerkers en vrijwilligers. “Ik ben enorm trots op deze prijs,” zegt Van den Hoogen. “Wat een prachtige waardering voor het team en de vrijwilligers van Bibliotheek Stadskanaal zo aan het eind van het jaar.”
Ook Hamster is enthousiast: “Een geweldige prestatie! In onze regio wonen veel mensen die moeite hebben met lezen. Voor hen en alle andere inwoners is de bibliotheek een waardevolle voorziening.” Gedeputeerde van Groningen Mirjam Wulfse, die onder andere het bibliotheekwerk in haar portefeuille heeft, bracht in een videoboodschap haar complimenten over: “Jullie hebben echt keihard gewerkt, dus ik denk dat dit een prachtige opsteker is!”
Mark Deckers: bibliotheekgoeroe
Voor wie Mark Deckers niet kent: Deckers is bibliothecaris en strategisch adviseur bij netwerkorganisatie Rijnbrink in Deventer, maar staat in de bibliotheekwereld vooral bekend als de “bibliotheekgoeroe” die alle bibliothecaire ontwikkelingen scherp in de gaten houdt. Hij analyseert onder andere uitleencijfers en bezoekersaantallen en publiceert op zijn website blogs en lijstjes over de prestaties van alle Nederlandse bibliotheken.
Bibliotheek zoekt vrijwilligers
STADSKANAAL – Vind je het leuk om anderen te helpen? Word vrijwilliger in één van de bibliotheken in de gemeente Stadskanaal. De Bibliotheek is op zoek naar vrijwilligers voor verschillende activiteiten.
Vrijwillige medewerker in Bibliotheek Stadskanaal
Ben jij representatief en vind je het leuk om met mensen in gesprek te zijn? Word vrijwillige medewerker in de bibliotheek! Als vrijwillige medewerker ontvang je onze bezoekers en maak je hen wegwijs in Bibliotheek Stadskanaal. Daarnaast help je mee aan een aantrekkelijke bibliotheek door o.a. het mooi presenteren van de boeken en andere media. Een prachtige mogelijkheid om samen met collega’s de bibliotheek tot een gezellige ontmoetingsplaats te maken.
Voorleesvrijwilliger in Bibliotheek Onstwedde
Hou je van werken met kinderen en lijkt het je leuk om ons te helpen met het Dreumesuurtje? Dan zoeken wij jou! Als voorleesvrijwilliger begeleid je het maandelijkse Dreumesuurtje in Bibliotheek Onstwedde. Je leest voor aan jonge kinderen en gaat samen knutselen.
Vrijwilliger digitaal spreekuur in Bibliotheek Onstwedde
Weet je alles van computers, smartphones of tablets en lijk het je leuk om mensen (digitaal) op weg te helpen? Word vrijwilliger van het digitale spreekuur in Bibliotheek Onstwedde! Tijdens het maandelijkse spreekuur help je mensen met het beantwoorden van vragen over de digitale wereld.
Voor meer informatie over één van deze vacatures kun je contact opnemen met Linda Dijkhuis, coördinator Vrijwilligerswerk, via l.dijkhuis@biblionetgroningen.nl.
Bibliotheek viert De Nationale Voorleesdagen
STADSKANAAL – Van 23 januari tot en met 2 februari organiseren de bibliotheken van Biblionet Groningen De Nationale Voorleesdagen in onze provincie. Tijdens dit jaarlijkse voorleesfeest bruist het in de bibliotheken van de activiteiten waarmee het voorlezen aan jonge kinderen wordt gestimuleerd. Ook in de bibliotheken van de gemeente Stadskanaal staan verschillende activiteiten op het programma.
Actie in de hele provincie
Tijdens de Nationale Voorleesdagen maken alle bibliotheken van Biblionet Groningen een eigen prentenboek. Dit bijzondere prentenboek wordt in estafettevorm geschreven en getekend door kinderen die gedurende de Nationale Voorleesdagen de bibliotheek bezoeken. In de bibliotheken van Stadskanaal, Onstwedde en Musselkanaal kunnen kinderen tijdens openingsuren ook meewerken aan dit prentenboek. In alle bibliotheken wordt bovendien één tekening geselecteerd waar Biblionet Groningen een digitaal prentenboek van gaat maken. De lancering van dit digitale prentenboek is op 1 februari.
Cadeautje van de bibliotheek
Tijdens De Nationale Voorleesdagen zijn er in de bibliotheken volop activiteiten en wordt er voorgelezen uit het Prentenboek van het Jaar.
Bibliotheek Stadskanaal
• Voorlezen + speurtocht: woensdag 23 januari | vrije inloop tussen 14.00 – 16.30 uur
• Voorlezen + Botje Bij de robot: zaterdag 26 januari | vrije inloop tussen 14.00 – 16.30 uur
• Voorlezen + bouw een huis: woensdag 30 januari | vrije inloop tussen 14.00 – 16.30 uur
Bibliotheek Onstwedde
• Voorlezen + Botje Bij de robot: woensdag 23 januari | vrije inloop tussen 14.30 – 16.30 uur
Bibliotheek Musselkanaal
• Voorlezen + Botje Bij de robot: woensdag 30 januari | vrije inloop tussen 14.30 – 16.00 uur
Alle activiteiten zijn gratis te bezoeken, ook het bibliotheeklidmaatschap is voor kinderen gratis. Als een peuter of kleuter tijdens De Nationale Voorleesdagen lid wordt, krijgt het bovendien een leuk cadeautje.
Prentenboek van het Jaar
Tijdens De Nationale Voorleesdagen staat het Prentenboek van het Jaar centraal. Dit jaar is dat Een huis voor Harry van Leo Timmers. Jeugdbibliothecarissen kozen dit boek uit het complete aanbod aan prentenboeken.
Het Prentenboek van het Jaar 2019 gaat over Harry, een dikke kater met een klein hartje. Hij gaat liever niet naar buiten, want binnen is het veiliger. Tot Vera hem vraagt tikkertje te spelen. Dat wil hij wel. Maar hij raakt haar kwijt. Hij weet niet meer waar hij is. Hoe vindt hij de weg terug naar huis?
Voorleesfestival in Cultuurcentrum vanBeresteyn
VEENDAM – Cultuurcentrum vanBeresteyn organiseert in het kader van De Nationale Voorleesdagen op zaterdag 26 januari een Voorleesfestival met theater, workshops, spelletjes, dans en muziek.
Voorlezen is een feestje! Daarom organiseren de partners in Cultuurcentrum vanBeresteyn op zaterdag 26 januari een eigen Voorleesfestival voor peuters en kleuters. Van 13.00 uur tot 17.00 uur kunnen kinderen en (groot)ouders genieten van verhalen, muziek, dans én theater.
Theatervoorstelling Gonnie en Gijsje op stap
Kom genieten van de theatervoorstelling Gonnie en Gijsje op stap. Gonnie en Gijsje beleven in deze voorstelling een muzikaal avontuur voor jong en oud. De voorstelling is gebaseerd op de gelijknamige prentenboeken van Olivier Dunrea.
Aanvang: 13.30 uur of 15.30 uur
Bibliotheek
In de bibliotheek zijn tijdens het festival doorlopend activiteiten. Luister naar het Prentenboek van het Jaar ‘Een huis voor Harry’, bouw een eigen kattenhuis, ga spoorzoeken door het gebouw of doe mee aan de inloopworkshop van kunstenares Heleen Wilkens.
Veenkoloniaal Museum
Kom in de foyer knutselen. Bij het Veenkoloniaal Museum kun je de hele middag de mooiste, gekste en grappigste creaties maken.
Muziek-, Dans en Theaterschool
Dansdocente Rianne Wiersma geeft tijdens het Voorleesfestival de dansworkshop ‘Een huis voor Harry’. Dans en zing mee met deze muzikale workshop gebaseerd op het Prentenboek van het Jaar.
Aanvang: 14.30 uur en 16.00 uur.
Kaartverkoop
Kaarten, € 5,- per persoon, zijn verkrijgbaar via de theaterkassa van Theater vanBeresteyn of te bestellen via www.vanberesteyn.nl/programma/voorleesfestival/.
(Ingezonden)
Nederland Leest van start in Bibliotheken
STADSKANAAL/VEENDAM – Donderdag 1 november begint de landelijke campagne Nederland Leest. Bibliotheken in het hele land besteden de maand november aandacht aan het thema ‘voeding’. Ook de bibliotheken in de gemeente Stadskanaal en Veendam pakken uit met smakelijke activiteiten. Bovendien ligt er voor zowel leden als niet-leden een cadeauboek klaar met sappige verhalen, verfrissende passages en een zoete afsluiter.
In november zijn er smakelijke, leerzame en gezellige (gratis) activiteiten te beleven in de bibliotheek.
Voorlezen
Kom luisteren en meespelen in het voorleesverhaal ‘Een ober van niks’: een smakelijk verhaal over een klunzige ober.
• Bibliotheek Veendam, woensdag 7 november van 14.30 tot 16.30 uur
Filmmiddag
De rat Remy droomt ervan om een grote Franse topkok te worden. Dit ondanks het feit dat zijn familie het niet ziet zitten en men in de kookwereld niet echt verzot is op ratten… Een overheerlijke animatiefilm!
• Bibliotheek Stadskanaal, woensdag 7 november van 15.00 tot 16.30 uur
• Bibliotheek Veendam, woensdag 14 november van 15.00 tot 16.30 uur
Gekke proefjes en recepten
Heb je zin om eens iets geks te maken? Of wil je wel eens een proefje doen met eten? Kom dan zelf of met je (klein)kind naar de bibliotheek en ga aan de slag met gekke recepten.
• Bibliotheek Stadskanaal, vrijdag 9 november van 15.00 tot 17.00 uur
• Bibliotheek Veendam, woensdag 21 november van 14.00 tot 16.30 uur
Blender Bikes
Maak je eigen smoothie op de speciale Blender Bikes. Race tegen elkaar en meng zo de ingrediënten voor een overheerlijk drankje.
• Bibliotheek Stadskanaal, woensdag 21 november van 15.00 tot 17.00 uur
• Bibliotheek Veendam, woensdag 28 november van 14.00 tot 16.00 uur
Lezing Michiel Postma
Michiel Postma is groot wielerliefhebber en schreef diverse kookboeken. In deze gratis lezing komen zijn culinaire wielerverhalen aan de orde. Verhalen over coureurs die gelijkenis vertonen met een asperge of eten in volle vaart.
• Bibliotheek Stadskanaal, donderdag 22 november van 20.00 tot 21.30 uur
Food Experience met Pierre Wind
Als grande finale van de campagne organiseert Biblionet Groningen op vrijdag 30 november van 16.00 uur tot 18.00 uur een Food Experience in Bibliotheek Veendam. Een event om van te smullen waar niemand minder dan Pierre Wind bijzondere kooktechnieken komt vertonen. De kaartverkoop start op 1 november. Kijk voor meer informatie op www.biblionetgroningen.nl/nederlandleest.
Het jaarlijkse cadeau van de bibliotheek
Traditiegetrouw kunnen zowel leden als niet-leden een cadeau ophalen in de bibliotheek tijdens de Nederland Leest maand. Het geschenkboek van dit jaar heet Je bent wat je leest. Het is exclusief voor de bibliotheek geschreven. Dankzij bijdragen van onder meer thrillerschrijfster Marion Pauw en Pierre Wind bevat het boekje een verfijnd menu met fictie, non-fictie, spanning, wetenschap en heerlijke recepten. Zolang de voorraad strekt.