Raad Veendam verdeeld over gemeentelijke herindeling

De Veendammer gemeenteraad bijeen (F: RTV1)

VEENDAM – (video) – De twee grootste fracties in de Veendammer gemeenteraad zien een herindeling niet zitten. Dat was live te horen op RTV1 radio. Gezegd moet worden dat de SP Veendam nog wel wat twijfelt. Harrie Schoonewille: “Tot nu toe ziet onze partij geen echte kansen voor de regio met een fusie. SP Veendam betreurt het vooral dat de bevolking geen stem heeft gekregen. Maar, zo zegt Schoonewille, “we zijn er nog niet uit en denken nog na”.

Negatief

Gemeentebelangen Veendam klonk ronduit negatief over een samengaan met Pekela en Stadskanaal. “zelfs de afkorting PSV klinkt nergens na”, grapte fractievoorzitter Christel Knot. Wat hebben we aan een samengaan en wat levert het ons op, vervolgde Knot. “Veendam is financieel gezond en we hoeven dus met niemand samen te gaan”. Ook de spoorlijn doortrekken naar Stadskanaal hoeft volgens Gemeentebelangen Veendam niet. Levert niets op. “Wat hebben we aan een spoorlijn naar Stadskanaal.” Gemeentebelangen vindt dat Veendam meer op Groningen is gericht en Stadskanaal op Emmen.

Ook de partij ‘Voor Uut Kieken’ (VUK) is tegen een herindeling. De markante fractievoorzitter Pé Langen is duidelijk: “Stadskanaal vrijt liever over de provinciegrens met de gemeente Borger-Odoorn en Veendam kijkt nog steeds naar Menterwolde”. Langen doelt hiermee op cultuurverschillen die een samengaan onmogelijk maken. Pekela ziet Langen ook niet zitten. “De Kompanjie (werkorganisatie Pekela en Veendam) is een financieel gedrocht”. VUK stelde hiermee afgelopen maandagavond heel helder tegen een herindeling te zijn.

Positief

De overige partijen waren allemaal gematigd positief over een herindeling. D66 Veendam ziet nieuwe kansen voor de Veenkoloniën. Alian Spelde begon met een gedicht over een vogel die uitvloog. Spelde: “De mogelijkheden om onze regio nog beter en leefbaarder te maken zijn talrijk. Niet herindelen zou erg dom zijn, Veendam is geen eilandje”. Ook het CDA Veendam is die mening toegedaan en is voor een herindeling. De VVD, ChristenUnie en Partij van de Arbeid hebben nog enkele twijfels, al lijkt de PvdA naar een ‘ja’ te neigen.

Het rapport van adviesbureau Berenschot die onderzoek heeft gedaan naar een samengaan van de drie Veenkoloniale gemeenten is positief. Hun eindconclusie is dan ook dat een nieuwe Veenkoloniale gemeente de noodzakelijke bestuurskracht levert met hierin voldoende perspectief voor de toekomst.

De drie raden besluiten tegelijkertijd op dinsdag 28 februari of ze instemmen met een herindeling.

Eindrapport onderzoek mogelijke herindeling klaar

STADSKANAAL – De gemeenten Pekela, Stadskanaal en Veendam zijn al een tijd bezig om te onderzoeken of het mogelijk is om samen een nieuwe gemeente te vormen.

In juli 2015 is besloten tot het opstellen van een gezamenlijke strategische agenda (SA3). In december 2015 en januari 2016 hebben de gemeenteraden besloten dat op basis van SA3 aanvullend onderzoek nodig is naar een mogelijke herindeling van deze drie gemeenten.

Onderzoek
In juli 2016 zijn de gemeenten Pekela, Stadskanaal en Veendam gestart met het vervolgonderzoek naar een mogelijke herindeling. Het onderzoek is uitgevoerd door Berenschot en BugelHajema. Met het eindrapport van Berenschot en BugelHajema, hebben de gemeenteraden een scherper beeld op de voor- en nadelen van een mogelijke herindeling.

Conclusies
Berenschot en BugelHajema hebben onderzoek gedaan naar:

– Draagvlak: hoe denken de inwoners en maatschappelijke organisaties over het samengaan van de drie gemeenten?
– Economisch perspectief: Wat zijn de kansen voor onze regio voor het versterken van de regionale economie en werkgelegenheid?
– Financiën: Hoe staan de drie gemeenten er op dit moment financieel voor en zijn er misschien belangrijke financiële aandachtspunten voor de nieuwe gemeente?
– Zelfstandige taakuitvoering: De gemeenten hebben een aantal taken belegd bij samenwerkingspartners. Heeft de nieuwe gemeente de mogelijkheid om meer taken weer — zelf te doen in plaats van uit te besteden?

Ze zijn hiervoor in gesprek gegaan met inwoners, raadsleden, bestuurders, maatschappelijke organisaties, ondernemers en deskundigen. Ook is er een uitgebreid financieel onderzoek gedaan. Hieronder de conclusies van het rapport kort samengevat.

Draagvlak
– Het draagvlak is niet in alle gemeenten even groot.
– Maatschappelijke organisaties en ondernemers bekijken een mogelijke herindeling zakelijk en zien meer voor- dan nadelen.

Economisch perspectief
– Ondernemers en experts zijn kritisch over hoe de huidige drie gemeenten kunnen bijdragen aan ontwikkeling en groei.
– Ondernemersnetwerken zijn versnipperd en concurrentie tussen de gemeenten (over bijvoorbeeld de vestiging van bedrijven) blijft een aandachtspunt.
– De kwaliteit en snelheid van de dienstverlening en het meedenken met bedrijven blijven achter bij wat nodig is.
– Veel ondernemers benoemen het belang van meer trots op het gebied, meer zelfbewustzijn én meer bouwen aan een goed imago en een positief verhaal.
– Een herindeling op zichzelf biedt geen toegevoegde waarde voor economie en het aantal banen, maar indirect wordt netwerkvorming en verbinding versterkt.
– Als belangrijkste risico zien sommigen het verlies van de directe lijnen naar bestuur en ambtelijke contactpersonen.

Zelfstandige taakuitvoering
– Na een herindeling ontstaat een krachtige gemeente die beter in staat is de ambities, opgaven en uitdagingen (waaronder werkgelegenheid, economie, leefbaarheid en voorzieningenniveau van de kernen) aan te gaan.
– Er zijn taken (vooral nieuwe) die een heringedeelde gemeente zelfstandig kan uitvoeren.
– Samenwerken blijft ook voor een nieuwe gemeente belangrijk en nodig.
– Door de herindelingen in de provincie Groningen ontstaan steeds grotere gemeenten. De positie van een nieuwe (heringedeelde) gemeente is binnen de provincie sterker dan de drie huidige gemeenten als deze zelfstandig blijven.

Financiën
– Er zijn geen financiële argumenten die een herindeling in de weg staan.
– De lasten voor de inwoners in alle drie de gemeenten gaan veranderen bij een herindeling.

Advies Berenschot en BugelHajema
Berenschot en BugelHajema adviseren op basis van het onderzoek om een nieuwe gemeente (herindeling) te vormen uit de huidige gemeenten Pekela, Stadskanaal en Veendam. Zij concluderen dat de maatschappelijke vraagstukken in de regio groot zijn. Om deze vraagstukken in de toekomst het hoofd te kunnen bieden is herindeling de beste oplossing.

Besluitvorming
Op dinsdag 28 februari 2017 vergaderen de drie gemeenteraden afzonderlijk van elkaar over het rapport. Daarbij wordt een besluit genomen over het wel of niet herindelen.

(Gemeente Stadskanaal)