Tijdelijk Holocaustmonument Levenslicht

STADSKANAAL – Op 27 januari is het vijfenzeventig jaar geleden dat concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz werd bevrijd. Over heel de wereld wordt daar bij stilgestaan. In Stadskanaal doen we dat door op 23 januari samen de stenen te leggen op het monument. U kunt hieraan deelnemen.

Om ook stil te staan bij de Holocaustslachtoffers uit de gemeente Stadskanaal is van 23 januari tot en met 2 februari het tijdelijke Holocaustmonument Levenslicht te zien op het Raadhuisplein. Het monument maakt deel uit van een landelijk project van het Nationaal Comité 4 en 5 mei waaraan meer dan 150 Nederlandse gemeenten deelnemen. Zo staat Nederland gezamenlijk stil bij de verschrikkingen van de Holocaust.

Zowel in de Joodse herdenkingstraditie als in de Roma- en Sinti-cultuur zijn stenen belangrijk. Kunstenaar Daan Roosegaarde en zijn team hebben deze traditie als inspiratie gebruikt. Met in totaal 104.000 lichtgevende stenen – gelijk aan het aantal slachtoffers uit Nederland – staat het kunstwerk symbool voor de impact van de Holocaust. De stenen zijn verdeeld over de verschillende gemeenten waar Joden, Roma en Sinti woonden, hun leven leefden; soms al generaties lang. Ook uit onze gemeente zijn zij tijdens de Tweede Wereldoorlog weggerukt en vermoord.

Om de paar seconden zie je de stenen oplichten en weer uitdoven, als een ademhaling in licht. Daarmee symboliseren ze het leven dat nu in de gemeente gemist wordt. Door stil te staan bij het gemis van de plaatsgenoten bij Levenslicht blijft de herinnering aan de slachtoffers levend.

Samen op het Raadhuisplein
Op donderdag 23 januari om 17.00 uur wordt Levenslicht gezamenlijk opgebouwd door de stenen op het tijdelijk monument te plaatsen. U kunt hieraan deelnemen. Op deze manier kunt u letterlijk uw steentje bijdragen aan de herdenking. Het tijdelijk monument is vanaf dat moment te zien tot en met 2 februari en komt het beste tot zijn recht in het donker. Op 27 januari is er om 19.00 uur nog een formele herdenking bij het tijdelijk monument. Ook hier bent u van harte welkom.

Verhalen Joodse slachtoffers op App

STADSKANAAL – Op vrijdag 12 april presenteert Comité Stolpersteine in samenwerking met de gemeente de app waarin alle locaties en verhalen van Stolpersteine staan: de Struikelstenen gids. Deze gedenkstenen liggen op plaatsen in de gemeente, waar Joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog gewoond hebben. De gemeente Stadskanaal is dit jaar gastgemeente voor Stichting Vier 5 mei. De presentatie van de app is één van de activiteiten tijdens de Bevrijdingsdag op vrijdag 12 april 2019. De app is te downloaden op een tablet of mobiele telefoon. In de Stolpersteine app kunnen belangstellenden digitaal bijvoorbeeld het verhaal lezen van David Kropveld.

Verhaal Stolperstein: David Kropveld
David Kropveld woonde op de hoek Ceresstraat-Schoolstraat. Hij werd op 18 april 1892 geestelijk gehandicapt geboren en daarom werd hij later verpleegd in het ‘Apeldoornsche Bos’, een Joods psychiatrische inrichting. Met andere patiënten en verzorgers werd David op 23 januari 1943 in een gesloten trein naar Auschwitz vervoerd. Direct bij aankomst, op 25 januari 1943 werden ze gedood. Alie Noorlag van Comité Stolpersteine: “Het is belangrijk om de slachtoffers te herdenken en dat wij nooit zullen vergeten. Het vastleggen van de verhalen en locaties in deze app zorgt ervoor dat we ons blijven realiseren hoe belangrijk het leven in vrijheid is.”

Bevrijdingsdag 12 april 2019
Op vrijdag 12 april 2019 vieren we de bevrijding van onze gemeente. Op deze dag is naast de presentatie van de Stolpersteine app ook de filmpremière in Smoky en de feestelijke opening van de tentoonstelling ‘Stadskanaal in WOII’ in het Streek Historisch Centrum. Meer informatie en een overzicht van alle activiteiten in het kader van Vier 5 mei en Stadskanaal 50 zijn te vinden op de website: www.stadskanaal.nl/isgoud.

Stichting herdenkingsstenen werkt aan archief Joodse slachtoffers

Stolpersteine aanbrengen in Stadskanaal (F-archief RTV1)

VEENDAM – Twee jaar geleden werd de stichting “Herdenkingsstenen Veendam-Wildervank” opgericht om de Joodse slachtoffers van de naziterreur te gedenken. Bij woningen waar ooit Joodse families woonden zijn kleine gedenkstenen geplaatst. “Door met de stenen aan te geven waar onze omgekomen plaatsgenoten hebben gewoond en hun namen in de openbaarheid te brengen, hopen we dat ze niet vergeten worden”, zegt bestuurslid Arie Broekema vandaag in het DvhN. In de gemeente Stadskanaal zijn ook eerder dergelijke gedenkstenen (stolpersteine) geplaatst.

Scholen

De stenen zijn nu ook gelegd in Veendam maar het werk van de stichting Herdenkingsstenen Veendam-Wildervank is nog niet over. De stichting zoekt komend jaar meer samenwerking met de scholen. Basisscholen hebben inmiddels een eigen gedenksteen geadopteerd. Ook met het voortgezet onderwijs zijn gesprekken. “Onlangs hadden we overleg met het Ubbo Emmius en binnenkort gaan we weer langs bij de Winkler Prins. Waar dat kan willen we die vermoorde Veendammers een gezicht geven, letterlijk door te kijken of we aan oude foto’s kunnen komen. Zo willen we de slachtoffers van toen meer uit de anonimiteit halen’’, zegt Broekema. “De meeste gedenkstenen mogen dan zijn gelegd, het werk van onze stichting is nog niet over”.

De stichting stak veel tijd en energie in het achterhalen van de geschiedenis van Joods Veendam en omstreken. Archieven werden doorzocht, internet werd afgestruind, er werden gesprekken gevoerd met (nazaten van) overlevenden en generatiegenoten die weten van de vooroorlogse tijd. Dat resulteerde in een behoorlijk archief dat binnenkort wordt overhandigd aan de gemeente Veendam.

Bron: DvhN

Eerste Stolpersteine geplaatst in de gemeente Stadskanaal

ALTEVEER / MUSSELKANAAL – In Alteveer en Musselkanaal zijn afgelopen week de eerste Stolpersteine in de gemeente geplaatst. De Stolpersteine zijn een initiatief van de Duitse kunstenaar Günter Demnig, die hiermee de mensen die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen wil herdenken. De stenen (messing plaatjes met inscriptie) worden geplaatst in het trottoir voor de laatste woonplaats van de slachtoffers. Ze heten Stolperstein (struikelsteen), omdat “je erover struikelt met je hoofd en je hart, en je moet buigen om de tekst te kunnen lezen”, aldus Demnig.

De eerste Stolpersteine zijn door de kunstenaar zelf geplaatst als herinnering aan de april-meistakingen van 1943. In de provincie Groningen zijn in totaal veertien Stolpersteine geplaatst. Met de steen in Alteveer wordt Harm Wessels herdacht, die een van de stakingsleiders in de regio was. Hij is neergeschoten na een bijeenkomst in Onstwedde. De steen in Musselkanaal is gelegd als herinnering aan Grietje Dekker. Zij zat voor haar huis aan de Floralaan in Musselkanaal toen zij, op haar verlovingsdag, werd geraakt door kogels. Ze is meegenomen en nooit meer terug gezien.

Naast de stenen die voor niet-Joodse slachtoffers worden gelegd heeft het Comité Stolpersteine gemeente Stadskanaal zich verder als doel gesteld om een Stolperstein te plaatsen voor alle Joodse bewoners van de gemeente die zijn omgekomen in de oorlog. Dit gaat totaal om 136 personen. Het Comité heeft bewust voor de Joodse bewoners gekozen, omdat zij geen keuze hadden. Zij hebben niet (al dan niet vrijwillig) gekozen om risico’s te lopen, maar waren door hun afkomst al veroordeeld. Het comité heeft donaties nodig voor het plaatsen van de stenen. Meer informatie vindt u op de website van de organisatie

Luister online

Kijk live

Tip de redactie