DEN HAAG – De PvdA en VVD willen een fonds van 17 miljoen euro, waardoor de regionale omroepen in staat worden gesteld de eerder opgelegde rijksbezuinigingen beter op te vangen. De regionale omroepen die daar aanspraak op willen maken, moeten wél extra samenwerken, bijvoorbeeld met andere regionale omroepen, de NOS of met de regionale kranten.
“Dat is mooi nieuws en een mooi gebaar”, zegt RTV Noord directeur Gijs Lensink over de 17 miljoen extra ‘Haagse euro’s’ die de regionale omroepen komend jaar krijgen. Volgens Lensink voldoet RTV Noord ook aan die voorwaarde: “Deze week hebben wij juist de samenwerking met RTV Drenthe, Omrop Fryslan en RTV Oost en Omroep Gelderland bekendgemaakt. Zowel op redactioneel als niet-redactioneel gebied. Dat is natuurlijk in Den Haag ook opgevallen”, aldus Lensink op zijn RTV Noord website.
Eerder moesten de regionale omroepen, ook wel de 2e publieke laag genoemd, 17 miljoen euro bezuinigen maar nu komt het geld dan toch weer terug via een omweg. De bezuinigingen bij de regionalen zijn echter niet van de baan omdat het slechts een eenmalige bijdrage betreft, zegt een woordvoerder bij belangenorganisatie ROOS.
Lokale omroep
Lokale omroepen krijgen er niets extra bij. Wel wordt van de lokale omroepen (meestal vrijwilligers) steeds meer verwacht. Bovendien blijkt dat steeds meer mensen juist afstemmen op lokale zenders, lokale websites lezen en de lokale journalistiek erg waarderen. Belangenorganisatie OLON/NLPO pleit dan ook voor een betere financiering voor de 3e laag binnen het publieke bestel.
De lokale waakhond mag niet slapen
Straat- interview met lokale politicus Erik Bieze
COLUMN – Lokale publieke media en de gemeente. Hoe zit dat nu eigenlijk? Wordt het niet eens tijd dat de lokale overheid zich het lot van de lokale journalistiek zich aantrekt? Moeten gemeenten die financieel ondersteunen? Ik vind van wel. Nu zit dat allemaal heel gecompliceerd in ons land. Juist bij de publieke omroep die eigenlijk ook de rol heeft van lokale waakhond. De publieke sector is namelijk grotendeels financieel afhankelijk van de overheid. Gemeenten zijn sinds 2010 wettelijk verplicht de lokale omroep te ondersteunen. Dat doen ze dan ook wel maar het voelt niet goed. Wie betaalt, bepaalt!
Om een beter onafhankelijkheidsgevoel te krijgen zouden de publieke lokale omroepen eigenlijk dit geld rechtstreeks moeten krijgen uit Den Haag of desnoods via de provincie. Dat overheidsgeld hebben ze nodig om goede programma’s te kunnen maken. Los van dit geld zou er ook nog een bedrag moeten komen voor de financiering voor verantwoordelijke journalistiek. Dat zou dan bij de gemeente kunnen wegkomen. Tenslotte moet de burger juist en correct worden geïnformeerd. Een objectieve doch kritische verslaglegging van een belangrijke gemeentelijke gebeurtenis via radio/tv of internet is tenslotte totaal iets anders dan een muziek of amusement programma. Beide taken horen natuurlijk wel thuis in de publieke omroep sector.
Gemeenten
Nu wordt er al jaren geklaagd in Nederland over de teloorgang van de lokale journalistiek. Er is helaas meestal geen geld beschikbaar voor een journalist. De rol wordt overgenomen door een vrijwilliger van de lokale omroep of een gepassioneerde hobbyist van een lokale website. Leuk, maar deze mensen zijn alleen beschikbaar als het hun uitkomt. De (lokale) overheid zou zich aangesproken moeten voelen om de nieuwsvoorzieningen van voldoende zuurstof te gaan voorzien. Juist de gemeenten hebben belang bij goed functionerende lokale journalistiek. Journalistiek die niet gekleurd mag zijn. Wethouders en raadsleden hechten veel waarde over juiste berichtgeving, de lokale media is Brinkieman’s inziens zelfs cruciaal voor een goede lokale democratie! Lokale omroepen zenden nu veelal de maandelijkse raadsvergadering live uit. Persberichten van de gemeente worden keurig overgenomen maar de onafhankelijke kritische (beroeps) journalist ontbreekt vaak in de raadzaal. De raadsleden zagen het aantal journalisten op de perstribune de afgelopen jaren gestaag afnemen.
Stimuleringsfonds
Hoe het allemaal beter geregeld zou kunnen worden is onlangs gepresenteerd in een onderzoek van ‘Het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek’ (SvdJ). Hieruit blijkt hoe lastig de lokale media het heeft. Met name in gemeenten met minder dan 50.000 inwoners was er amper nieuws te lezen over bijvoorbeeld de lokale politiek. Lokale omroepen/media zouden hiervoor dus extra geld moeten ontvangen via onafhankelijke, door de gemeenten gesubsidieerde fondsen. Volgens het onderzoeksbureau DSP- groep kan geld hiervoor beschikbaar worden gesteld uit het gemeentelijke communicatiebudget. Waarom zouden gemeenten de lokale publieke omroep sector niet een beetje extra mogen helpen? Lokale omroep heeft immers geen winstoogmerk zoals bij de commerciële uitgevers van kranten.
RMC
De lokale omroepen zullen ook stappen moeten maken. De omroepen, onder aanvoering van de OLON, bundelen hun krachten in zogeheten Regionale Media Centra’s (RMC). In ons land zijn al een aantal RMC inmiddels succesvol aan de slag zoals in Friesland, Brabant en Twente. Het voordeel is groot. De lokale omroep kruipt als geen ander in de haarvaten van de samenleving. Dit is vaak nieuws wat door de 1e en 2e laag van het publieke omroepstelsel wordt overgeslagen. Het nieuws van ‘dicht bij huis’ wordt gebundeld in het RMC van waaruit het op een professionele manier dagelijks zijn weg vind de huiskamer in. Techniek, opleidingen, communicatie en programma’s maken. Door gezamenlijk cursussen te organiseren, apparatuur te delen en programma’s te maken binnen een ‘Regionaal Media Centrum’ worden onnodige kosten bespaard, kwetsbaarheid voorkomen en kwaliteit bevorderd. De lokale omroepen van de gemeenten Delfzijl, Hoogezand-Sappemeer, Vlagtwedde, Bellingwedde, Pekela, Oldambt, Veendam en Stadskanaal gaan binnenkort starten met een dergelijk RMC.
Gemeenteraad
De provincie cq de gemeenten kunnen de lokale media instellingen hierbij helpen. Raadsleden moeten hier maar eens alvast serieus over nadenken. Lokale journalisten en lokale politici hebben elkaar nodig. Alleen hebben ze andere taken en verantwoordelijkheden. Raadsleden kunnen geen journalistiek bedrijven maar gaan wel over financiële mogelijkheden.
Brinkieman
BertJan Brinkman is redacteur bij RTV Stadskanaal en schrijft de columns op persoonlijke titel
RTV Noord en RTV Drenthe vergeten (weer) de lokalen
COLUMN – Regionale omroepen moeten flink veranderen, dat is in feite wat staatssecretaris Sander Dekker gisteren heeft medegedeeld. Ze mogen wel zelfstandig blijven. Er wordt minder goed geluisterd naar de regionalen volgens Dekker. Diegene die wel vaak luisteren zijn ouderen. Dekker wil dat een regionale omroep toegankelijk is voor alle leeftijden. Een hele opgave in een veranderd medialandschap. Jongeren kiezen immers voor niet-lineaire programma’s en geven liever de voorkeur aan O.D. diensten via het internet. Ouderen houden meer vast aan de traditionele radio en televisie. Het is haast onmogelijk om beide doelgroepen (jong en oud) te bedienen via één enkel radio of tv- kanaal. Een goede internetsite is dus onontbeerlijk. RTV Noord en RTV Drenthe hebben goede omroepsites. Daarmee bereiken ze (denk ik) meer inwoners in het doelgebied dan met de radio. Los daarvan moeten de regionalen (gezamenlijk) ook nog eens 17 miljoen besparen. Door een versoepeling in de mediawet ontstaat er een nieuwe mogelijkheid wat kort geleden nog een doodzonde was! De Publieke- Private samenwerking. RTV Noord en RTV Drenthe (publiek) willen dan ook graag samenwerken met het Dagblad van het Noorden (commercieel). Met zijn allen onder één dak, en dan gezamenlijk regionale journalistiek gaan voeren en programma’s maken.Samenwerken dus.
Dat dit mis zal gaan is mij nu al wel duidelijk. RTV Noord en RTV Drenthe zijn immers publieke (gratis) toegankelijke nieuwsbronnen. Krijgen miljoenen euro’s subsidie binnen waarmee journalistiek gedreven kan worden. Dagblad van het Noorden moet zelf de broek omhoog houden d.m.v. van abonnees en reclame. Samen onder één dak betekent weliswaar besparing in huisvesting. Dat wel. Maar gezamenlijk journalistiek bedrijven en het nieuws hierna delen via eigen onafhankelijke kanalen?? Ik weet het niet.. Zo wordt je toch concurrent van elkaar? Ook raar dat de regionalen alleen maar omhoog kijken. Waarom niet eens kijken naar de 3e laag van het publieke omroepbestel (lokale omroep)? Juist deze media- instellingen zitten diep verankerd in de lokale samenleving. Willen zoveel meer maar zitten vaak aan het plafond van hun kunnen i.v.m. de financiering. Door in deze omroepen (meestal gedragen door vrijwilligers) te investeren kan er mijn inziens bezuinigd worden en ontstaat er een plus- plus situatie zonder concurrentie geding. RTV NH is inmiddels wel een initiatief gestart met dertien lokale zenders in haar provincie. Ook uit Overijssel,Friesland en Brabant komen er berichten. Het kan dus wel! De OLON (belangen vereniging lokale omroepen) roept al tijden dat de lokale omroepen meer moeten gaan samenwerken. Dat ze Regionale Media Centra’s (RMC) moeten gaan oprichten. Bovendien gaat de provincie Groningen op de schop met gemeentelijke herindelingen. De tijd is rijp dunkt mij..
“Alle vormen van samenwerking waarbij de kwaliteit van de regionale journalistiek gewaarborgd blijft, zijn toe te juichen”, reageert Dina Boonstra, directeur van NDC Mediagroep vandaag in haar eigen krant. ,,We willen niet alleen geld besparen, maar gezamenlijk ook initiatieven op het gebied van nieuwe media ontwikkelen zodat we de noordelijke lezers, luisteraars en kijkers nog beter bereiken.” Deze week al gaan de partijen om de tafel om te praten. Sneller kan haast niet.. Jammer dat mevrouw Boonstra en de heren Lensink (Noord) en Binnendijk (Drenthe) de lokalen (weer) vergeten…
Brinkieman
BertJan Brinkman is redacteur bij RTV Stadskanaal en schrijft de columns op persoonlijke titel
Brinkieman
Veel lokale omroepen in financieel zwaar weer
HILVERSUM – Bijna één derde van de lokale omroepen kent financiële problemen. Dat blijkt uit een evaluatie door het Commissariaat voor de Media. Het CvdM ziet de toekomst weinig rooskleurig in, omdat gemeenten steeds vaker bezuinigen op de omroepsubsidies. De publieke lokale media instellingen zijn hoofdzakelijk hiervan afhankelijk.
“Een deel van de lokale omroepen verkeert permanent in slechte financiële staat. Er is ook een hele grote groep die (hierdoor) geen goed product aflevert”, geeft Hans Disch van de Organisatie van Lokale Omroepen in Nederland (OLON) toe. De belangenbehartiger van de lokale omroepen zoekt zijn heil daarom in meer samenwerking en schaalvergroting: Van 282 omroepen nu naar vijftig tot tachtig omroepen in de toekomst. Van lokale radio dus naar streekomroep! Die moet dan via radio, televisie én op internet actief zijn, onafhankelijk van politieke of commerciële invloeden.
Nederland kent drie publieke lagen. Landelijk, provincie en lokaal/gemeente. Een lokale omroep ontvangt (zeker vergeleken bij de overige 2 publieke lagen) nauwelijks subsidie. Het richtbedrag van 1,30 euro per huishouden/gemeente wordt bij sommige gemeenten ook nog eens slechts ten dele uitgekeerd! De meeste lokale omroepen worden in stand gehouden door vrijwilligers. Het subsidiegeld is dan nodig voor apparatuur, verplichte afdrachten zoals BUMA en SENA en overige periodieke kosten. Dankzij Triple Play (ether, kabel en internet) weet de lokale omroep tegenwoordig iedereen wel te bereiken. Over het algemeen wordt de publieke lokale omroep erg gewaardeerd en gedragen door de lokale bevolking. Met bijdragen gericht op eigen habitat voegt het meerwaarde toe.
Bezuinigingen bij de lokale, regionale en landelijke publieke omroep
Begin deze maand mocht ik mijn ongeremde mening en visie ventileren in het populaire huis- aan huis weekblad voor de provincie Groningen ‘Groot Groningen’ over de media bezuinigingen. Martijn Folkers had mij hoogst persoonlijk hiervoor uitgenodigd. Nou laat ‘Brinkieman’ geen kans onbenut als de lokale omroep hier in meegenomen kan worden, en dat mocht! Er was slechts één beperking. De column moest beperkt blijven tot 350 woorden. Daarom hieronder de volledige ‘iets aangepaste’ tekst (-;
Rubriek GrensGetrokken
Grens Getrokken – Hallo Martijn,
Ik heb zo geheel mijn eigen mening over de voorgenomen bezuinigingen in omroepland. Hier komt het op neer: De landelijke publieke omroep heeft al 200 miljoen euro moeten bezuinigen en daar komt nu nog eens 100 miljoen bovenop. Ook de regionale zenders moeten bezuinigen. Hun budget wordt met meer dan 15 procent gekort. Het huidige budget voor de dertien regionale omroepen bedraagt 142 miljoen euro. Daar wordt straks dus 25 miljoen euro op gekort. Het rijk wordt verantwoordelijk voor de financiering van de regionale omroepen i.p.v. de provincie. De derde laag van ons publieke bestel bestaat uit de lokale omroep. Hier valt weinig te bezuinigen omdat de financiering erg laag is ( 1,30 euro per woonunit). Dit geld komt overigens ook van het rijk en wordt via de gemeenten overgemaakt aan de omroep.
De bezuinigingen zijn deels terecht. Er wordt veel geld over de balk gesmeten bij de landelijke NPO. Inmiddels is men wel op de goede weg door het zuilenbestel in een strakker maatpak te hijsen. Zo kan veel geld worden bespaart. Nog verder bezuinigen op de financiering zou het einde betekenen van het publieke model. Dat moeten we niet willen. De NPO zendt drie keer zoveel informatieve programma’s uit dan de commerciële omroep. Richt zich bovendien op alle doelgroepen met een nadruk op kunst en cultuur. Publieke omroep is dus eigenlijk van onszelf. Commerciële omroepen willen logische wijze winst maken. Richten zich meestal op een doelgroep en zijn vooral sterk in het aanbieden van amusement.
Ik zou de 13 regionale omroepen terug brengen tot zes omroepen. Grotere regio’s dus. RTV Drenthe zou best samen kunnen met RTV Noord. Een goede nieuwsredactie met één sterk radio en tv kanaal. Het geld zit niet in de radio of tv zendapparatuur maar juist in de redacties en de salarissen van het personeel. Lokale omroepen kunnen dan in het gat springen waar de regionale omroep alweer te groot voor is geworden. Lokale omroepen zijn de echte oren en ogen in de straat. Door beter te gaan samenwerken met bijvoorbeeld een nieuwsredactie (nieuws server) en programma’s (het bekende wiel) kunnen lokale omroepen die actief zijn in dezelfde regio machtig interessant worden. Lokale radiozenders kun je voorzien van een lokaal-venster gericht op de eigen leefomgeving en kunnen professionaliseren, krijgen hierdoor meer inkomsten en kunnen met vaste krachten werken naast vrijwilligers. De bovenkant (bestuurlijk) moet fuseren, aan de onderkant moet je het zo laten. Zo komt een programma voor Stadskanaal ook daadwerkelijk in Stadskanaal en content gericht op omgeving Bellingwedde in Bellingwedde terecht. We moeten af van de gemeente en provinciegrenzen. Lokaal en regionaal content moet gericht worden op de natuurlijke habitat. Door de bureaucratie te verminderen wordt alles al een stuk goedkoper. En waarom moet er jaarlijks zoveel afgedragen worden aan de BUMA, SENA en het AT? Maar dat is een heel ander verhaal..
Eerder moesten de regionale omroepen, ook wel de 2e publieke laag genoemd, 17 miljoen euro bezuinigen maar nu komt het geld dan toch weer terug via een omweg. De bezuinigingen bij de regionalen zijn echter niet van de baan omdat het slechts een eenmalige bijdrage betreft, zegt een woordvoerder bij belangenorganisatie ROOS.
Luister online
