Nachtvlindertelling: ‘Het is leuk om te weten wat er in de lucht zit ’s nachts’

REGIO – Albert Schuring is agrariër in Sellingen. Hij doet mee aan de vlindertelling, een samenwerking tussen boerenorganisaties en de Vlinderstichting. Doordat boeren de telling doen hoopt de organisatie meer te weten te komen over de vlinderstand, maar boeren ook enthousiast te maken over biodiversiteit.

Eens in de zoveel tijd plaatst Albert Schuring ’s avonds drie verlichte emmers. Eentje op zijn erf, eentje bij een regulier stuk akkerbouwgrond en eentje op een plek waar een natuurmaatregel is ingevoerd. De volgende ochtend vroeg gaat hij kijken of er nachtvlinders in de emmers zitten. Hij telt ze en maakt foto’s, de resultaten stuurt hij op naar de Vlinderstichting.

De vlindertelling verbindt

Schuring is niet de enige, verspreid door heel Nederland doen er dit jaar meer dan tachtig boeren mee. Het project is een samenwerking tussen LTO Noord, BoerenNatuur en de Vlinderstichting.

nachtvlinders — Een Roesje (foto: Karin Bergmans-Elshof)

Sjoerd Pietersen is projectadviseur bij LTO Noord en de bedenker van de telling. Hij legt uit dat het verlies van biodiversiteit vaak wordt gekoppeld aan landbouw. Het benadrukken van die negatieve link roept bij boeren weerstand op. Juist door boeren te enthousiasmeren voor de vlindertelling verbindt het project boeren en natuur. Pietersen: ‘Wat gebeurt er als we de ecoloog en de boer niet tegenover elkaar zetten, maar samen aan een project laten werken? Als we gewoon even allemaal gebiologeerd zijn?’

Pietersen merkt dat veel boeren juist heel geïnteresseerd zijn. Het tellen van de vlinders maakt hen bewust welke insecten er zijn en welke rol ze kunnen vervullen. Wat je als boer kunt doen om in harmonie met insecten je bedrijf te runnen.

Mooi

Niet veel mensen weten dat nachtvlinders heel divers zijn en soms mooie kleuren hebben. Boeren raken door die ontdekking ook enthousiast. Zo is er een app-groep waarin foto’s van bijzondere soorten worden gedeeld. Er zijn zelfs vlinders in de emmers van de boeren gevonden die de ecologen zelf nog nooit hadden gevangen.

Pauwoogpijlstaart

Het is de bedoeling dat boeren twaalf keer per jaar tellen. Om nachtvlinders te kunnen vangen mag het niet kouder zijn dan vijf graden, moet het droog zijn en niet te hard waaien. Wanneer Schuiling de volgende dag rond 06.00 de emmers openmaakt is hij verrast, ‘er zitten veel meer vlinders in dan we tot nu toe gewend zijn’. Ook een Pauwoogpijlstaart, die had hij nog niet eerder gezien. Schuring ‘Het is leuk om te weten wat er in de lucht zit ’s nachts, en wat voor goede dingen zijn erbij.’

De Ruiten Aa kronkelt weer

REGIO – De werkzaamheden aan het gebied Renneborg-Ter Walslage in Westerwolde zijn afgerond. De herinrichting van dit gebied is het laatste onderdeel van dertig jaar verbetering van het beekdal van het riviertje de Ruiten Aa, vanaf Ter Apel richting Blijham. Het beekdal is kronkeliger en gevarieerder geworden.

Terug naar 1900

In de jaren zestig en zeventig is het landschap efficiënt ingericht, dat is ten koste gegaan van de natuurbeleving. Juist die natuurlijke elementen zijn nu weer teruggebracht. Door de beek weer in oude staat te herstellen is een mooi stuk natuur ontstaan. De omgeving van de beek is opnieuw ingericht en zoveel mogelijk hersteld naar hoe het er rond 1900 uitzag.

Ook is in het stroomgebied de waterhuishouding verbeterd. Door de beek te laten kronkelen wordt de natuur versterkt en kunnen de graslanden langs de beek bij natte omstandigheden onder water lopen. Hierdoor wordt het water in het beekdal van de Ruiten Aa langer vastgehouden. Dat is goed voor de natuur en het landschap, zeker nu de zomers steeds droger worden.

Recreatie

Wandel- en fietspaden maken het gebied goed toegankelijk voor bezoekers. Op verschillende plekken zijn bruggen en doorwaadbare plekken aangelegd en ook kan er in de beek worden gekanood.

Nederland en Duitsland slaan handen ineen voor natuur

*Schans in de Lethe tussen Bellingwolde en de Duitse grens*

BELLINGWOLDE – Tussen de natuurgebieden in Westerwolde en de Eems in Duitsland wordt een ecologische verbinding gerealiseerd. Het doel van het grensoverschrijdende INTERREG V A-project ‘Grensoverschrijdende ecologische verbinding Lethe- Brualersloot’ is een verbinding tussen het B.L. Tijdenskanaal en de Lethe in Groningen en de Brualer Schloot in Duitsland. Het projectmanagement is in handen van Prolander in opdracht van de provincie Groningen. De werkzaamheden starten binnenkort.

Biodiversiteit
De provincie Groningen heeft, samen met andere overheden, de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in de aanleg en de versterking van natuurgebieden rond de Ruiten Aa en de Westerwoldse Aa. Vanaf de Dollard tot aan Bargerveen in Drenthe ligt er nu een bijna ononderbroken lint natuur. Behalve van noord naar zuid willen we natuurgebieden ook van oost naar west met elkaar verbinden. Hierdoor kunnen beschermde diersoorten zich verplaatsen tussen Nederland en Duitsland, wat goed is voor de biodiversiteit.

Natuurverbinding
Tot op heden was er geen verbinding tussen het Duitse en Nederlandse ecologische systeem. Het ecologisch functioneren van beide systemen werd hierdoor belemmerd. De habitat van een aantal beschermde diersoorten zoals de otter, ringslang en verschillende vleermuissoorten was hierdoor niet optimaal. Daar komt dankzij dit INTERREG-project verandering in. Met relatief eenvoudige inrichtingsmaatregelen wordt een aaneengesloten lint van watergebonden gebieden in Oost-West richting tussen Westerwolde en de Eems gerealiseerd.

Werk in uitvoering
Om de verbinding te realiseren, vinden de komende maanden werkzaamheden plaats. Als het slecht weer is, kunnen de werkzaamheden tijdelijk gepauzeerd worden om schade aan de bodem te voorkomen. Aan Nederlandse zijde zullen in het B.L. Tijdenskanaal natuurvriendelijke oevers worden aangelegd en in de Lethe poelen en waterloopjes. De werkzaamheden voor de Brualer Schloot aan de Duitse zijde bestaan uit het aanleggen van natuurvriendelijke oevers. Waterschap Hunze en Aa’s, Staatsbosbeheer en het Unterhaltungsverband Nr. 104 Ems IV zijn na afronding van de werkzaamheden de beheerders van de gebieden.

Europese samenwerking
In Europa groeit de samenwerking over het behoud en de ontwikkeling van de natuurlijke omgeving. Grensoverschrijdende systemen zijn hierin een belangrijk thema. Duitse en Nederlandse partners hebben in het gebied rond het B.L. Tijdenskanaal, de Lethe en de Brualer Schloot de handen ineengeslagen. Naast de ecologische verbinding wordt met dit project ook een grensoverschrijdende recreatieve verbinding gerealiseerd. Er wordt een wandelpad aangelegd met informatieborden. In het Duits én Nederlands. Dit vergroot de belevingswaarde van het gebied voor bewoners en wandelaars.

Subsidie
Dit project wordt ondersteund door het programma INTERREG V A Deutschland-Nederland, met middelen uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en nationale cofinanciering door het Niedersächsisches Ministerium für Bundes- und Europaangelegenheiten und Regionale Entwicklung en door de Provincie Groningen. Door de samenwerking tussen Nederland en Duitsland zal er kennisuitwisseling en kennisontwikkeling plaatsvinden en daarmee als voorbeeld dienen en toepasbaar zijn in andere Europese grensregio’s.

In de waan van de winterdag

DROUWEN – De waan van de dag – Deze uitdrukking heeft niet altijd een positieve lading. Binnenkort is het 21 december, de kortste dag van het jaar. En dus de langste nacht van het jaar. Loofbomen hebben hun bladeren en zaden losgelaten; ze zijn licht en kwetsbaar maar tegelijkertijd sterk en robuust. Dieren houden zich rustig en sparen hun energie om zichzelf warm te houden, of ze hebben zich verstopt tot warmere tijden. De winter is het seizoen van rust, stilte, transparantie en van afscheid nemen. Het is ook het seizoen om naar binnen te keren, te koesteren wat er is en verbinding te maken met innerlijke warmte en wensen.

‘We’ gaan op stap en laten ons verrassen door wat de natuur op deze dag met ons wil delen. Dat is al een mooie oefening op zich. Tijdens deze Spirit of Nature-wandeling nemen we ook de tijd voor een meditatie of een mijmering. Zo leren we de natuur en dus onszelf een beetje beter kennen. De winter heeft het in zich om terug te gaan naar onze eigen kern en de natuur wijst ons de weg. Dat draagt bij aan ons (zelf)inzicht, (zelf)vertrouwen en innerlijke kalmte.

Buitencentrum Boomkroonpad organiseert de Spirit of Nature-wandeling samen met Gabriëlle Kuijer van Intuitive Trails. Kijk voor meer informatie op www.intuitivetrails.nl

Informatie:

Datum: 21 december 2019, start 09:00 uur, duur 3 – 4 uur.
Kosten: € 19,50 per persoon, inclusief je Eigen weg-wijzer.
Graag vooraf aanmelden: www.staatsbosbeheer.nl/SpiritDrenthe
Maximaal aantal deelnemers: 15
Leeftijd: 16 jaar en ouder

Kleding: kies voor warme, comfortabele kleding, passend bij het weer. Neem eventueel iets te drinken en te eten mee voor onderweg. Plaats: Buitencentrum Boomkroonpad, Steenhopenweg 4, 9533 PN in Drouwen. Voor meer informatie en overige activiteiten kunt u kijken op www.staatsbosbeheer.nl/boomkroonpad

(ingezonden)

Bodemexcursie maakt geschiedenis tastbaar

Milieugedeputeerde Nienke Homan geeft het startsein

SMEERLING – Milieugedeputeerde Nienke Homan (GroenLinks) zette afgelopen weekend enthousiast de eerste spade in de grond bij Gasterij Natuurlijk Smeerling. Daarmee gaf ze het officiële startschot voor de bodemexcursie door het gebied die ruim twintig deelnemers trok. Homan benadrukte het belang van een gezonde bodem voor de biodiversiteit en de voedselvoorziening. Daaraan kan iedereen zelf zijn steentje bijdragen, hield zij de deelnemers voor. Bijvoorbeeld door niet de hele tuin te betegelen, maar hier en daar de bodem ook te laten ademen.

De bodemexcursie werd georganiseerd door Landschapsbeheer Groningen en Trunk & Branches. Het is de eerste uit een serie excursies waarmee de organisaties Groningers bewuster willen maken van de betekenis en de rijkdom van de bodem. Dat doen ze door te vertellen hoe de bodem in belangrijke mate bepaalde wat mensen in het verleden in het gebied hebben gedaan en verbouwd, maar vooral door deelnemers de bodem te laten ervaren. Op diverse punten namen zij bodemmonsters. Ze onderwierpen de grond aan een nauwkeurig onderzoek waarbij ze bijna alle zintuigen inzetten. “We hebben de kleur bekeken en de structuur gevoeld met onze handen. Ook hebben we de grond geroken. Bosgrond ruikt heerlijk”, vertelt Sietske de Jong van Trunk & Branches.

Sporen van de ijstijd
De deelnemers waren erg enthousiast over de excursie. “De bodem is heel bepalend voor het landschap, maar het is tegelijk een heel onbekend terrein. Deelnemers vonden het interessant om nu eens te zien wat normaal gesproken letterlijk onder de grond blijft. Ze stelden veel vragen en waren echt verrast over wat we allemaal tegenkwamen in de bodem.” Dat waren in dit geval onder meer sporen van verschillende ijstijden. De excursie eindigde in het voormalige veengebied dat lange tijd boerenland is geweest, maar nu is teruggegeven aan de natuur. “Hier is de veenlaag weggehaald, zodat de dekzanden uit de ijstijd weer aan de oppervlakte liggen. De natuur kan hier weer vanaf het begin gaan groeien en bloeien”, aldus De Jong. “Het is mooi om te zien hoe vruchtbaar de grond is als je de natuur haar gang laat gaan.”

Aandacht voor de bodem
Naast excursies organiseren Landschapsbeheer Groningen en Trunk & Branches ook een aantal workshops ‘Voedsel voor een gezonde bodem’, waarin deelnemers leren composteren en zo een bijdrage kunnen leveren aan het gezond houden van de bodem. De excursies en workshops worden mogelijk gemaakt door de provincie Groningen. Data en locaties van de volgende excursies en workshops worden bekend gemaakt op de website van Landschapsbeheer Groningen (www.landschapsbeheergroningen.nl).

Bijzondere gast in tuin

VEENDAM – Afgelopen donderdag, rond 16.00, uur werd nabij het centrum in een bescheiden achtertuin, op het wat mossige gras, een valkje gesignaleerd. Hij verorberde op zijn gemak een prooi, waarschijnlijk een muis. De stenen vogel in de tuin maakte geen indruk. Na afloop van de high tea vloog de vogel in een boom om vervolgens uit beeld te verdwijnen. Hij liet geen resten achter. De tuin staat op de nominatie om gerenoveerd te worden.

[Ingezonden]

Lezing en excursie over natuurherstel De Hunze

Torenveen natuurgebied Drenthe — Torenveen. Foto: Karazmin.plazilla.com

AA EN HUNZE – Op nog geen 10 km van Stadskanaal tussen Gasselternijveen en Gieterveen ligt het natuurgebied Torenveen. Een gebied van ongeveer 180 ha langs De Hunze met een afwisselend landschap van open akkers en weidegebieden waar in de zomer runderen en paarden grazen. Ook vindt u er enkele bospercelen. Het Torenveen is onderdeel van het project natuurherstel van de beek De Hunze, waarmee in 1995 is begonnen.

Galetzka

Intussen zijn grote delen van De Hunze veranderd in een meanderende beek in een natuurrijk landschap met positieve effecten voor flora en fauna. Het gebied Torenveen is gerealiseerd in 2012 en intussen hebben bijvoorbeeld bevers het gebied ontdekt; ook zijn er vispassages gemaakt. We hebben Emiel Galetzka, planologisch beleidsmedewerker bij het waterschap Hunze en Aa’s bereid gevonden om een toelichting op dit interessante natuurproject te geven en een excursie te verzorgen in het Torenveen.

Lezing
Op dinsdag, 13 oktober geeft hij een toelichting op het herstel van De Hunze, zoals de combinatie van een beter waterbeheer en natuurbeheer. Met welke bedoelingen is dit project opgezet en wat zijn daarvan intussen de resultaten en effecten. Op welke manier is de natuur daarvan beter geworden. De lezing is in De Nieuwe Gaarde aan de Dwarsweg 2, 9502 WP te Stadskanaal en begint om 19.30 uur. Voor IVN-leden gratis, niet-leden betalen € 2,00.

Excursie
Vervolgens verzorgt Emiel Galetzka een excursie in het Torenveen op zaterdag 17 oktober. Start om 13.00 uur vanaf de toegang bij het fietspad aan de Herenweg Zuid te Gieterveen (voor carpoolers: vertrek vanaf De Nieuwe Gaarde om 12.30 uur). Voor de locatie: zie bijgevoegd kaartje. Na het bord Gieterveen is het de eerste weg links (Herenweg-Zuid), en aan het eind van de weg links.

Brede coalitie van natuur- en landschapsorganisaties slaat handen ineen

GRONINGEN – Landschap is niet alleen belangrijk voor alle planten en dieren in Groningen, maar ook voor onze inwoners die hier wonen, werken en recreëren. Op het landgoed Ewsum heeft een breed scala aan organisaties een provinciaal convenant ondertekend dat ervoor moet zorgen dat het landschap in Groningen behouden blijft en waar mogelijk versterkt wordt. Ondertekenaars zijn de volgende overheden, maatschappelijke organisaties en belangenorganisaties: Waterschap Noorderzijlvest, Landschapsbeheer Groningen, Groninger Dorpen, BoerenNatuur Groningen, Natuur- en Milieufederatie Groningen, Het Groninger Landschap, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Consulentschap IVN Groningen, Provincie Groningen, LTO-Noord, ANWB, Federatie Particulier Grondbezit, Erfgoedvereniging Heemschut en Libau.

Diversiteit Groninger landschap
Het landschap van de provincie Groningen is zeer divers: van de houtsingels in het Westerkwartier tot de wijken in de Veenkoloniën, van de wierden op het Hogeland tot het polderlandschap in het Oldambt. De Groninger landschappen zien er niet alleen zeer verschillend uit maar hebben ieder ook hun eigen ontstaansgeschiedenis, omdat zowel de mens als de natuur hier hun sporen hebben achtergelaten.

Landschapsagenda per regio
Bescherming, behoud en waar dat nodig is herstel van dit landschap zijn niet vanzelfsprekend. De zorg voor het landschap is namelijk niet eenduidig geregeld, en het is daarom niet duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is en wie wat doet. Met het convenant krijgt het Groninger landschap de prioriteit die het verdient, vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid. Naast verantwoordelijkheden en taken zijn er afspraken gemaakt over het delen van kennis, samenwerking, financiering en het betrekken van onze inwoners bij hun eigen leefomgeving. Het uiteindelijke doel is om per regio te komen tot een gezamenlijke landschapsagenda, waar partijen concreet uitvoering aan gaan geven.

Schoonmaakactie Pekel Aa

Zwefvuil Pekel Aa - f: Jeannet-Stötefalk -westerwoldegroen.nl — Zwefvuil Pekel Aa – f: Jeannet-Stötefalk –**westerwoldegroen.nl**

OUDE PEKELA – Morgen (zaterdag 28 februari) zal het Burgerinitiatief Pekela Schoon opnieuw een zwerfvuilactie houden, ditmaal in Oude Pekela. De nadruk zal zaterdag liggen op de oever van de Pekel Aa langs het fietspad tussen Oude Pekela en Winschoten. Al verschillende keren heeft de werkgroep de oevers schoongemaakt, waarbij letterlijk rond de duizend petflesjes, naast veel ander afval, uit het water zijn verwijderd. Omdat de werkgroep de indruk heeft, dat het slecht een druppel op de gloeiende plaat is, heeft zij zo vlak voor de verkiezingen de verschillende verkiesbare partijen van zowel het Waterschap Hunze en Aa’s als ook Noorderzijlvest uitgenodigd.

Ankie Voerman (Pekela Schoon): “Tot nu toe hebben twee partijen positief gereageerd op de uitnodiging: Water Natuurlijk en de Partij voor de Dieren. Nu hoefden de partijen zich niet aan te melden. We hopen dan ook oprecht dat er wel meer komen. Plastic in het water is een onderschat probleem. We nodigen het waterschap uit, omdat we ze opnieuw met de neus op de feiten willen duwen. Mensen die zelf meewerken aan het schoonmaken van ons oppervlaktewater, worden zich tenslotte beter bewust van het probleem… Het staat niet langer op een afstand…”.

De actie zal zaterdag plaatsvinden tussen 11.00 uur en 12.30 uur en begint vanaf de parkeerplaats bij de haven (Flessingsterrein) te Oude Pekela. Pekela Schoon voorziet in veel materiaal, maar het meenemen van een hark om zo voorzichtig plastic tussen het riet weg te halen, is wel handig. Naast de politici worden ook burgers gevraagd zich aan te sluiten bij deze actie..Voor een schoon Pekela.. voor een plasticvrij oppervlaktewater..

Dijksma bezocht Vledderhuizen

STADSKANAAL – Staatssecretaris Dijksma bezocht op 23 juni Natte Natuurbraakpercelen langs het Pagediep te Vledderhuizen. Al wandelend langs de percelen kreeg zij van Jan Willem Kok, voorzitter Agrarische Natuurvereniging Oost Groningen, uitleg over de meerwaarde voor akkervogels van ‘Natte Natuurbraak’ op regulier bouwland.

Het eerste positieve resultaat is al bereikt. Uit natuuronderzoek is gebleken dat de natte natuurbraak onder andere potentie heeft voor de overwinterende akkervogels. Het meest opvallende is de positieve rol die het vervuld als wintergebied voor de broedende Blauwe Kiekendief.

Tevens wordt er gekeken naar het effect van natte natuurbraak op veenoxidatie en het klimaatbestendige waterbeheer van de toekomst. Vooruitlopend op het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid vormen een 6-tal boeren een collectief en beheren deze gronden.

Door Nanne Sterenborg, bestuurslid ANOG en agrariër in dit gebied, werd staatsecretaris Dijksma geïnformeerd over de vernieuwende groene toekomstplannen voor de ontwikkeling van de landbouw in combinatie natuur, landschap en water. In het zelfde gebied wordt namelijk door de ANOG geëxperimenteerd met het aanleggen van bloemrijke akkerranden op rijsporen en langs wijken/sloten en kopakkers in de zetmeelaardappel percelen. Dit zorgt voor een goede bijdrage aan de stand van de akkervogels, waterkwaliteit en duurzame gewasbescherming.

Aan het eind van de wandeling ontving mevrouw Dijksma uit de handen van Jan Willem Kok een fotoboek over het agrarisch natuurbeheer in Oost-Groningen.

Luister online

Kijk live

Tip de redactie