Stolpersteine met in oorlog vermoorde inwoners Drouwen

*Kunstenaar Gunter Demnig in actie – foto Stichting Stolpersteine*

DROUWEN – Twee Joodse families worden tijdens de Tweede Wereldoorlog uit de gemeenschap van Drouwen weggerukt. Via Kamp Westerbork gaan ze op transport naar het Oosten. Alle zeven dorpsgenoten sterven in de gaskamers van Auschwitz en Sobibór. Op initiatief van de werkgroep ‘Bevrijding Drouwen, Bronneger en Bronnegerveen’ worden op zondagmiddag 25 april 2021 in Drouwen zeven messing Stolpersteine geplaatst.

Dat gebeurt op de plekken waar de laatste (vrij gekozen) woning van de slachtoffers staat of heeft gestaan; Hoofdstraat 21 en Alinghoek 13. Het initiatief wordt mede mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage uit het ‘Dorpsbudget’. De bedenker van de Stolpersteine is de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Op de laatste dag van een tour, die hem volgend jaar van Duitsland, via Frankrijk en Spanje in 28 dagen naar Nederland
voert, komt hij de stenen eind april persoonlijk in Drouwen plaatsen.

Met deze handeling wil Demnig, samen met de werkgroep, de omgekomen Joden weer een plaats geven in de Drouwener gemeenschap. Want een mens is pas vergeten als zijn naam vergeten is. Stolperstein betekent letterlijk ‘struikelsteen’, maar staat ook voor’steen van de confrontatie’. Ze zijn bedoeld om de voorbijganger figuurlijk te laten struikelen en aan te zetten tot nadenken. Inmiddels zijn er in heel Europa al meer dan 75.000 stenen geplaatst.

*Diena Cohen op een schoolfoto uit 1935*

Het is inmiddels 78 jaar geleden dat de Joodse inwoners van Drouwen een oproep krijgen om zich op 2 oktober 1942 te verzamelen bij Hotel Bieze in Borger om aansluitend door te reizen naar Westerbork, waarna ze een aantal dagen later via het Drentse Durchgangslager naar Auschwitz worden gedeporteerd. Het gezin Cohen woont met vijf personen aan de Hoofdstraat 21. Moeder Naatje (56), haar dochters Koosje (22), Diena (16) en kleindochter Rachel (3) sterven in de gaskamers van Auschwitz op 19 oktober 1942. Vader Benjamin Mozes Cohen (68) wacht op 22 oktober hetzelfde lot.

De andere Joodse familie Nijveen mag in eerste instantie in Drouwen blijven. De gezondheid van Simon Jonas Nijveen (hij is zwaar hartpatiënt) is dermate broos dat hij samen met dochter Rosa, dankzij een doktersverklaring, zich niet in Borger hoeft te melden. Begin 1943 vertrekken ze alsnog – vrijwillig – en op eigen gelegenheid naar Westerbork, vanwaar ze naar Sobibór op transport worden gesteld. Hier worden Simon Jonas (84) en Rosa (51) op 23 april 1943 vermoord.

Het plaatsen van de Stolpersteine is slechts één van de activiteiten die de werkgroep volgend jaar hoopt te organiseren. Corona maakte dit jaar een abrupt einde aan alle plannen maar de draaiboeken liggen nu klaar voor april 2021.

Herdenking in stilte bij het Oorlogsmonument in Borger

BORGER – Afgelopen zaterdagmiddag vond de officiële herdenking plaats bij het Oorlogsmonument en haar twee Nederlands-Indië stenen. Dit in het kader van de capitulatie van Japan, 75 jaar geleden. Voor de burgers in voormalig Nederlands-Indië betekende dit nog steeds niet het einde van de oorlog. Twee dagen later, op 17 augustus 1945, werd immers Republiek Indonesia uitgeroepen en volgde enige tijd later de Bersiap periode.

In stilte

In stilte heeft burgemeester Jan Seton deze herdenking bij het Oorlogsmonument en haar twee Indie-stenen bijgewoond. Passend, nu deze herdenking was georganiseerd in het kader van het coronakunstproject “Verbonden, in de stilte van afwezigheid”. Nu eens tijd voor een herdenking voor de Nederlands-Indische burgerslachtoffers van blanke, gemengde, Papoease of Molukse afkomst, naast de bestaande militaire herdenking.

Coronakunst subsidie

Autodidact kunstenaar Teja van Geenen en initiatiefnemer voor deze besloten herdenking, heeft van de provincie Drenthe een eenmalige coronakunst subsidie mogen ontvangen. Zij bleek een van de 21 kunstenaars die in aanmerking kwamen voor deze subsidie voor kleinschalige kunstuitingen. Zij nam de situatie te baat om het project van 1 juni t/m 15 augustus 2020 te laten plaatsvinden, met als afsluiting de herdenking bij het Oorlogsmonument aan de Torenlaan in Borger. Ging zij vervolgens aan de slag met het kunstwerk “Land van bloedrode aarde”, naar het gedicht van Wies Blaize.

“Hoe mooi zou het zijn wanneer de burgemeester hier ook bij zou kunnen zijn”, dacht zij en stuurde een uitnodiging. Vanwege de RIVM-maatregelen in verband met corona, diende deze plechtigheid echter een coronaproof bijeenkomst te zijn. Daardoor was er geen (voor-) aankondiging van deze eerste officiële herdenking in de gemeente Borger-Odoorn om de veiligheid en het handhaven van de maatregelen te kunnen waarborgen.

Speech

Het bleek een bijzonder samenzijn waarbij een deel van het persoonlijk verhaal van haar oma Wies Vogt werd omzoomd door literatuurtekst over die periode uit het boek ‘Bersiap! Opstand in het paradijs” van de heer H. Th. Bussemaker. Daarnaast werd het gedicht “Land van bloedrode aarde” voorgedragen. De burgemeester hield een prachtige speech voor haar als enige toehoorder, terwijl het kunstwerk kortstondig de primeur had tentoongesteld te worden, heel bijzonder.

Knielende man

De officiële herdenking duurde al met al een uur, waarbij uitgebreid ingegaan kon worden op het kunstwerk, het persoonlijk relaas van haar oma en het gedicht. Naast de schrijnende kwestie van de Indische Nederlanders in het voormalig Nederlands overzees gebied in het algemeen. Was het heel bijzonder dat het Oorlogsmonument een knielende man toont, nu dit beeld tevens symbool staat voor de martelmethode die de Japanners veelvuldig gebruikten: mensen maar ook kinderen urenlang in de brandende zon laten knielen…is de sokkel in het kunstwerk verweven.

Verslag tijdens raadsvergadering

Tijdens de komende raadsvergadering zal burgemeester ambtshalve verslag doen van deze herdenking. “Hoe mooi zou het zijn wanneer deze eerste bijeenkomst de aftrap is van een traditie waarbij ieder jaar deze herdenking kan plaatsvinden”, is hierbij een volgende gedachte. Een week lang Borger-Odoorn in het teken laten staan van de Ind(ones)ische cultuur, door middel van kunst, muziek en/of dans. Wellicht zijn meer inwoners van onze gemeente geïnteresseerd in zo’n beleving!

Vanwege het succes van het project “Verbonden, in de stilte van afwezigheid”, wordt deze verlengd t/m 31 december 2020. Via facebook pagina Stichting Indisch Vallaat zijn (eerdere) activiteiten rond het artistiek proces van dit project te volgen.

#TEJA i.s.m. Stichting Indisch Vallaat (StIV).

Tijdelijk Holocaustmonument Levenslicht

STADSKANAAL – Op 27 januari is het vijfenzeventig jaar geleden dat concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz werd bevrijd. Over heel de wereld wordt daar bij stilgestaan. In Stadskanaal doen we dat door op 23 januari samen de stenen te leggen op het monument. U kunt hieraan deelnemen.

Om ook stil te staan bij de Holocaustslachtoffers uit de gemeente Stadskanaal is van 23 januari tot en met 2 februari het tijdelijke Holocaustmonument Levenslicht te zien op het Raadhuisplein. Het monument maakt deel uit van een landelijk project van het Nationaal Comité 4 en 5 mei waaraan meer dan 150 Nederlandse gemeenten deelnemen. Zo staat Nederland gezamenlijk stil bij de verschrikkingen van de Holocaust.

Zowel in de Joodse herdenkingstraditie als in de Roma- en Sinti-cultuur zijn stenen belangrijk. Kunstenaar Daan Roosegaarde en zijn team hebben deze traditie als inspiratie gebruikt. Met in totaal 104.000 lichtgevende stenen – gelijk aan het aantal slachtoffers uit Nederland – staat het kunstwerk symbool voor de impact van de Holocaust. De stenen zijn verdeeld over de verschillende gemeenten waar Joden, Roma en Sinti woonden, hun leven leefden; soms al generaties lang. Ook uit onze gemeente zijn zij tijdens de Tweede Wereldoorlog weggerukt en vermoord.

Om de paar seconden zie je de stenen oplichten en weer uitdoven, als een ademhaling in licht. Daarmee symboliseren ze het leven dat nu in de gemeente gemist wordt. Door stil te staan bij het gemis van de plaatsgenoten bij Levenslicht blijft de herinnering aan de slachtoffers levend.

Samen op het Raadhuisplein
Op donderdag 23 januari om 17.00 uur wordt Levenslicht gezamenlijk opgebouwd door de stenen op het tijdelijk monument te plaatsen. U kunt hieraan deelnemen. Op deze manier kunt u letterlijk uw steentje bijdragen aan de herdenking. Het tijdelijk monument is vanaf dat moment te zien tot en met 2 februari en komt het beste tot zijn recht in het donker. Op 27 januari is er om 19.00 uur nog een formele herdenking bij het tijdelijk monument. Ook hier bent u van harte welkom.

Tijdelijk Holocaustmonument Levenslicht

Gemeentehuis Stadskanaal (F: J. Westerhof, RTV1)

STADSKANAAL – Op 27 januari 2020 is het vijfenzeventig jaar geleden dat concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz werd bevrijd. Over heel de wereld wordt daar bij stilgestaan. In Stadskanaal doen we dat door op 23 januari samen de stenen te leggen op het monument. U kunt hieraan deelnemen.

Op 27 januari is er om 19.00 uur nog een formele herdenking bij het tijdelijk monument. Ook hier bent u van harte welkom.

Het Comité Joods Oorlogsmonument en het Comité Stolpersteine Gemeente Stadskanaal werken mee aan het tijdelijk monument.

Herdenking 4 mei in de gemeente Stadskanaal

STADSKANAAL – Op 4 mei aanstaande staan we twee minuten stil. Met het thema ‘In vrijheid kiezen’ gedenken we hen die ons zijn ontvallen, tijdens de Tweede Wereldoorlog, in Indië of tijdens vredesmissies. De herdenkingscomités hebben een programma gemaakt voor de plaatsen Stadskanaal, Musselkanaal, Onstwedde, Mussel en Alteveer. De collegeleden zijn vertegenwoordigd bij deze herdenkingen.

In Stadskanaal is een herdenking georganiseerd bij het Verzetsmonument in het Julianapark, het pools Monument op het Generaal Maczekplein en het Joods oorlogsmonument aan de Navolaan.
In Musselkanaal is een stille tocht vanaf de koepel aan het Willem Diemerplein naar het monument nabij de ‘IJzeren Klap’. In Onstwedde vindt de herdenking plaats op de Brink en in Mussel bij het Monument aan de Wagenspoor. In Alteveer tenslotte is de herdenking op het Kerkplein.

Musselkanaal:
19.10 uur Burgemeester F. de Jonge is aanwezig in Musselkanaal voor toespraak en kranslegging vergezeld door fractievoorzitter M. Luijken
Start in de koepel aan het Willem Diemerplein
19.30 uur Aankomst bij het gemeentelijk monument

Stadskanaal:
18.30 uur Wethouder H.J. Hamster is aanwezig in Stadskanaal voor toespraken en kranslegging vergezeld door fractievoorzitter K. Remmerts
Start bij het verzetsmonument in het Julianapark
19.00 uur Pools Monument op het Generaal Maczekplein
19.35 uur Joods Oorlogsmonument aan de Navolaan in Stadskanaal

Mussel:
19.25 uur Wethouder G. Borgesius is aanwezig in Mussel voor toespraak en kranslegging. Vergezeld door fractievoorzitter B. van Beek
Verzamelen bij het Monument aan de Wagenspoor in Mussel.

Onstwedde:
19.30 uur verzamelen op de Brink in Onstwedde.
Namens de gemeente zijn wethouder G. Brongers-Roffel en fractievoorzitter E. Hofstra aanwezig voor kranslegging.

Alteveer:
19.40 uur verzamelen op het kerkplein in Alteveer.
Namens de gemeente zijn wethouder L. Veenstra en fractievoorzitter K. Pals aanwezig voor de kranslegging.

Het volledige programma van de herdenkingen in de gemeente Stadskanaal op 4 mei aanstaande staat op www.stadskanaal.nl

Dodenherdenking in de gemeente Borger-Odoorn

EXLOO – In de gemeente Borger-Odoorn vindt de dodenherdenking op zaterdag 4 mei in 7 dorpen plaats, te weten in Borger, Exloo, Nieuw-Buinen, Odoorn, Valthe/Klijndijk, Valthermond en 2e Exloërmond.

Herdenking Borger

In de Goede Herderkerk, Hoofdstraat 11 in Borger vindt om 19.00 uur een korte herdenkingsbijeenkomst plaats met een algemeen karakter. Aan deze bijeenkomst wordt meegewerkt door leerlingen van de basisscholen in Borger, de heren T. Troelstra (trompettist), H. de Muinck (organist) en pastor H. Hansma. Daarna is er een stille tocht langs de plek van de monumenten aan de Torenlaan en het herinneringsteken aan de Hunebedstraat voor afgevoerde en niet teruggekeerde Joodse inwoners. De stille tocht start om precies 19.45 uur op het plein aan de Brinkstraat, achter de Goede Herderkerk. De gemeente Borger-Odoorn wordt vertegenwoordigd door burgemeester J. Seton en de raadsleden mevrouw J. Bijker en de heer P. de Groot. Bij de plaats van de monumenten aan de Torenlaan worden bloemen gelegd door leerlingen van de basisscholen in Borger. De heer H. Boezen en burgemeester Seton leggen gezamenlijk een krans namens het Bevrijdingscomité voormalige gemeente Borger en het gemeentebestuur. Daarna worden er bloemen gelegd door de overige aanwezigen. Na de bijeenkomst aan de Torenlaan wordt, ter nagedachtenis aan de Joodse slachtoffers, door mevrouw D. Veldkamp-Stel en raadslid De Groot namens het Bevrijdingscomité voormalige gemeente Borger en het gemeentebestuur een krans gelegd bij het Joods herinneringsteken aan de Hunebedstraat. Het Joodse herinneringsteken is geadopteerd door de leerlingen en leerkrachten van het Esdal College in Borger. Leerlingen van het Esdal College leggen een bloemstuk bij dit herinneringsteken.

Herdenking Exloo

Op 11 januari 1944 stortte in de Staatsbossen bij Exloo een Amerikaanse B-24 bommenwerper neer. Op de plaats waar het vliegtuig neerstortte en de bemanning omkwam, werd in 1990 een monument onthuld. Er wordt er een stille tocht gehouden vanaf het gemeentehuis naar het monument in het bos. De stoet vertrekt tussen 19.30 en 19.40 uur. De gemeente Borger-Odoorn wordt vertegenwoordigd door wethouder N. Houwing en raadslid mevrouw A. Huijing. Na de herdenkingsplechtigheid worden het Amerikaanse en Nederlandse volkslied ten gehore gebracht. Aansluitend houdt raadslid Houwing een korte toespraak en dragen enkele schoolkinderen een gedicht voor. Raadslid Huijing en een leerling van de obs De Zweng leggen gezamenlijk een krans namens de gemeente. Vertegenwoordigers van de Stichting Exloo Vooruit leggen vervolgens samen met leerlingen van de basisschool kransen namens de Amerikaanse familieleden en de bevolking van Exloo. Hierna kunnen er door de aanwezigen bloemen worden gelegd. Ter afsluiting is er koraalmuziek.

Herdenking Nieuw-Buinen

In Nieuw-Buinen wordt van 19.15 tot 19.45 uur door ds. A.J. Wouda een korte algemene herdenkingsbijeenkomst gehouden in de PKN-kerk, aan de Kerklaan. Ook de leerlingen van de scholen in Nieuw-Buinen zullen aan deze bijeenkomst hun medewerking verlenen. Na de herdenkingsbijeenkomst start er om 19.50 uur vanaf het Tussendiep een stille tocht naar het monument aan de Kerklaan. Bij het monument wordt een krans gelegd door leerlingen van obs De Poolster. Deze school heeft het monument geadopteerd. Voorts leggen leerlingen van de basisscholen van Nieuw-Buinen bloemen bij het monument. Het gemeentebestuur wordt vertegenwoordigd door wethouder N. Wind en raadslid de heer R. Reinds. Namens het Bevrijdingscomité voormalige gemeente Borger en de gemeente BorgerOdoorn leggen de heer B. van der Schoot en wethouder Wind gezamenlijk een krans.

Herdenking Odoorn

In Odoorn wordt een stille tocht gehouden ter herdenking van de slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. De stoet vertrekt om 19.30 uur vanaf de aula aan de Schaapstreek in Odoorn. naar de begraafplaats waar bij de graven van Johannes Schoenmaker en Albertus Zefat bloemen gelegd kunnen worden. Daarna loopt de stoet via de Andries Diepenbrugweg naar het monument aan de Boshof. Bij het monument zullen de aanwezigen geïnformeerd worden over het verdere verloop van het programma. Om acht uur wordt Taptoe ten gehore gebracht, daarna wordt er 2 minuten stilte in acht genomen. Na de herdenkingsplechtigheid bij het monument wordt er namens het gemeentebestuur door wethouder A. Trip en raadslid mevrouw J. Hofsteenge gezamenlijk een krans gelegd. Vervolgens leggen bestuursleden van de Vereniging voor Dorpsbelangen Odoorn bloemen. Hierna kunnen alle andere aanwezigen bloemen leggen. Om 20.15 uur is er een korte bijeenkomst in de Nederlands Hervormde kerk, waar mevrouw H. Westerik een herdenkingswoord zal uitspreken. De bijeenkomst wordt afgesloten met het zingen van het Wilhelmus.

Herdenking Valthe-Klijndijk

Ook dit jaar organiseert het Vier Mei Comité Valthe-Klijndijk weer een stille tocht naar het monument bij het voormalige Onderduikershol in het Valtherbos. Om 19.30 uur dient men zich te verzamelen op de hoek Melkweg-Wanstraat in Klijndijk. De stoet vertrekt om 19.35 uur. Namens het gemeentebestuur zullen de raadsleden mevrouw A. de Groot, mevrouw M. Schoevers en de heer M. Hoogerkamp aanwezig zijn. Bij het herdenkingsmonument zal een kort herdenkingsmoment plaats vinden. Mevrouw De Groot zal een korte toespraak houden en de raadsleden Schoevers en Hoogerkamp zullen namens het gemeentebestuur een krans bij het monument leggen. Op maandag 15 april hebben de kinderen het Onderduikershol bezocht. In het kader van Adopteer een Monument heeft groep 8 van de basisschool het monument overgedragen aan groep 7 en werden er bloemen gelegd.

Herdenking Valthermond

De herdenking in Valthermond begint om 19.15 uur met een ontvangst van alle belangstellenden bij OBS De Aanloop aan de Wilhelminalaan. Om 19.20 uur start de stille tocht naar het monument aan de Vrijheidslaan. Namens het gemeentebestuur zullen de raadsleden mevrouw A. de Roo en de heer R. Tuin aanwezig zijn. Raadslid De Roo zal een korte toespraak houden. Muzikale medewerking zal worden verleend door A. van Oosten, N. Verhart, C. Kruize, J. Kamps en J.H. Niemeijer. Tevens leveren de kinderen van de basisscholen OBS De Aanloop en CBS De Rehoboth een actieve bijdrage. Het Taptoe-signaal zal trompettist G. van Wijk verzorgen. Na de twee minuten stilte zal raadslid De Roo namens de gemeente Borger-Odoorn een krans leggen. Na de kranslegging is er gelegenheid voor iedereen om bloemen te leggen bij het monument.

Herdenking 2e Exloërmond

Ook dit jaar wordt in 2e Exloërmond weer een herdenking gehouden. Tussen 19.15 uur en 19.30 uur verzamelen we bij ‘Odeon Cultuurhuis’ aan het Zuiderdiep 123 in 2e Exloërmond. Bij ‘Odeon’ is voor alle deelnemers een anjer, die kan worden meegenomen naar het kerkhof. De stille tocht vertrekt om 19.30 uur naar het kerkhof aan het Noorderdiep/Kerkhoflaan, waar bij de Stilteruimte de herdenking wordt gehouden. Wethouder F.A.J. Buijtelaar zal namens het gemeentebestuur een korte toespraak houden. Vervolgens zullen Maurits Luth als burgervertegenwoordiger en 4 kinderen van de beide basisscholen uit 2e Exloërmond spreken. Kort voor 20.00 uur zal de Last Post worden geblazen. Na de 2 minuten stilte zingen we 2 coupletten van het Wilhelmus. Hierna wordt een krans gelegd door de raadsleden H. Bolk en I. Hofstede en een krans door de kinderen en de burgervertegenwoordiger. Aansluitend kunnen de overige aanwezigen hun bloemen neerleggen. Na de herdenking is gelegenheid om bij Odeon nog na te praten en iets te drinken.

Dodenherdenking Wildervank live op lokale TV

RTV1/WILDERVANK – De vrijwilligers van de lokale website Parkstadveendam.nl en van streekomroep RTV1 werken samen bij het uitzenden van een rechtstreeks TV- verslag tijdens dodenherdenking in Wildervank. Bij het verzetsmonument aan de Postkade zal vrijdag 4 mei de jaarlijkse herdenking gaan plaatsvinden. PvdA fractievoorzitter Yvette de Raad zal bij het monument het woord voeren. Leerlingen van obs ‘De Sleutel’ zullen hierna een gedicht voordragen. Verder is er muzikale medewerking van harmonie en fanfareorkest Voorwaarts.

TV verslag

Zangeres Agnes Woltjes zal tijdens de televisie uitzending de kijkers informeren. Door de cross-mediale samenwerking kunnen veel huishoudens worden bereikt. Thuisblijvers kunnen vanaf vrijdagavond 19:30 uur de live-uitzending volgen via kanaal 25 SKV – kanaal 1458 KPN – Kanaal 42 Ziggo (Heel Groningen en Drenthe). Informatiekanalen SKV (digitaal 998 / analoog 38). Via facebookpagina en het YouTube kanaal van Parkstadveendam.nl en via de website’s ParkstadVeendam en RTVeen.nl

De beelden worden gemaakt door vrijwilligers van ParkstadVeendam.

4 mei herdenking gemeente Stadskanaal

Kranslegging bij het Joods monument. – Archieffoto: M. Dol – RTV-1

STADSKANAAL – Op 4 mei staan we weer 2 minuten stil. Twee minuten om hen te gedenken die ons zijn ontvallen, tijdens de Tweede Wereldoorlog, In Indië of tijdens vredesmissies. Elk jaar kiest het nationaal Comité 4 en 5 mei een thema. Dit jaar is dat, net zoals de afgelopen jaren, ‘Geef vrijheid door’, met speciale aandacht voor het Verzet.

In de gemeente Stadskanaal herdenken we In Stadskanaal bij het Verzetsmonument in het Julianapark, het pools Monument op het Generaal Maczekplein en het joods oorlogsmonument aan de Navolaan.

In Musselkanaal is er een stille tocht vanaf de koepel aan het Willem Diemerplein naar het monument nabij de ‘IJzeren Klap’. In Onstwedde vindt de herdenking plaats op de Brink en in Mussel bij het Monument aan de Wagenspoor. In Alteveer tenslotte is de herdenking op het Kerkplein.

Het volledige programma van de herdenkingen in de gemeente Stadskanaal op 4 mei aanstaande kun je op Stadskanaal.nl vinden en downloaden.

Educatief programma basisschoolleerlingen groep 8 in Pekela

Voor de leerlingen van groep 8 van alle basisscholen uit Pekela had het Oranje Bevrijdings Comité Pekela (OBCP) een educatief programma samengesteld. Vanmorgen werd afgetrapt in Mfc De Binding te Oude Pekela. Foto: Herman Alink

OUDE PEKELA – Voor de leerlingen van groep 8 van alle basisscholen uit Pekela had het Oranje Bevrijdings Comité Pekela (OBCP) op dinsdag 2 mei een educatief programma samengesteld. Vanmorgen werd afgetrapt in Mfc De Binding te Oude Pekela, vanmiddag vindt die plaats voor leerlingen uit Nieuwe Pekela in dorpshuis De Kiepe.

Voorzitter OBCP Andries Brans sprak ruim 50 leerlingen uit Oude Pekela toe en hoopte dat zij in deze week van herdenking via wat ze vanmorgen te zien kregen beseffen wat een oorlog betekent.

Vervolgens nam Harry Danhof het woord en vertelde over de geschiedenis van ons Koningshuis, waarna door Dubbel G (Gerard Brunink en Gert Immerzeel) een aantal toepasselijke liederen werden gezongen. Na een korte pauze las Gerard Brunink het onderstaand gedicht voor over Michel Velleman, beter bekend onder de artiestennaam Ben Ali Libi. Hij was een Nederlandse goochelaar en illusionist. Werd tijdens de 2^e wereldoorlog door de nazi’s om het leven gebracht.

Gedicht over Michel Velleman:
Op een lijst van artiesten in de oorlog vermoord
staat een naam waarvan ik nog nooit had gehoord
dus keek ik er met verwondering naar: Ben Ali Libi. Goochelaar.
Met een lach en een smoes en een goocheldoos en een alibi dat-ie zorgvuldig koos
scharrelde hij de kost bij elkaar: Ben Ali Libi, de goochelaar.

Toen vonden de vrienden van de Weduwe Rost dat Nederland nodig moest worden verlost
van het wereldwijd joods-bolsjewistisch gevaar. Ze bedoelden natuurlijk die goochelaar.
Wie zo dikwijls een duif of een bloem had verstopt kon zichzelf niet verstoppen toen er hard werd geklopt.
Er stond al een overvalwagen klaar voor Ben Ali Libi, de goochelaar.

In ’t concentratiekamp heeft hij misschien zijn aardigste trucs nog wel eens laten zien
met een lach en een smoes, een misleidend gebaar, Ben Ali Libi, de goochelaar.
En altijd als ik een schreeuwer zie met een alternatief voor de democratie, denk ik:
jouw paradijs, hoeveel ruimte is daar voor Ben Ali Libi, de goochelaar.
Voor Ben Ali Libi, de kleine schlemiel, hij ruste in vrede
God hebbe zijn ziel.

Daarna werd de indrukwekkende film getoond geheten “Het andere achterhuis” in Stadskanaal:
Over Willem en Hindertje Drenth en hun twee dochters Lammie en Hennie, die in de oorlog aan de Krommewijk te Stadskanaal een klein boerderijtje bewoonden waar ze 13 Groninger Joden, 2 uit Duitsland gevluchte dwangarbeiders en 1 gedeserteerde Duitse soldaat verborgen. Door vindingrijkheid van Willem en goede bekenden hoefden de onderduikers geen honger te leiden. Een perfecte dekmantel vormde vanaf 1943 toen dochter Lammie bij de NSB zich meldde, waardoor ze voorkwam dan hun boerderijtje zou worden doorzocht. En wat zij hoorde van de Duitsers speelde ze weer door aan het verzet. Gevolg was wel dat zij met de nek werd aangekeken. Toen ze zwanger werd en beviel van een dochter werd dat al gauw een moffenkind genoemd. Toen Nederland werd bevrijdt wilde men Lammie straffen maar toen duidelijk werd dat ze gedurende de oorlog 15 mensen had beschermd veranderde dat spoorslag.

Aan de gezichten van de scholieren was te zien hoe indrukwekkend deze les in educatie overkwam.
Voor meer foto’s KLIK HIER

Luister online

Kijk live

Tip de redactie