KANAALSTREEK – (Column) – Het was in de zomer van 1978 dat ik Eltje Veen voor het eerst ontmoette. Ik was destijds 19 jaar en net in het bezit van de D- licentie waarmee je op 6 kanaaltjes in de twee meter band uit mocht komen in FM modulatie. Eltje vroeg aan mij of hij ook zendamateur zou kunnen worden. Hij was zojuist gepakt als etherpiraat en vond het welletjes geweest. Zendamateur met licentie was zijn missie. Uiteraard heb ik hem gewezen op de leeftijd. Je moest destijds 18 zijn om examen te mogen doen, Eltje was toen net 17. . Gezien zijn schoolopleiding (VWO) aan de Winkler Prins scholengemeenschap in Veendam met uitzicht op een universitaire opleiding zou het daar niet aan liggen. “Denk je dat ik wel het examen aan kan” vroeg hij aan mij. Ik moest lachen. “Makkie voor jou” antwoordde ik terwijl mijn moeder ons thee inschonk. Na deze 1e kennismaking met Eltje werd het een beetje stil rondom hem. Het jaar daarop werd ik op 6 september aangeroepen door PD0GIK. Het was vijf minuten over 11 in de ochtend. Het was Eltje onder zijn allereerste roepletters. Het staat onderstreept in mijn radiologboek.
Eltje en ik werden radiovrienden. Het waren mooie jaren die volgden. Omdat we niet al te ver uit elkaar woonden kwamen we ook regelmatig bij elkaar op visite. Even bijkletsen en niet alleen over radio. Diepzinnige gesprekken hadden we soms. Uren filosoferen over zaken als tijdreizen, lichtsnelheid, dimensies, paranormale zaken en wat is groot en wat is klein. Ik nam Eltje ook mee naar de discotheek. Op aanraden van zijn vader en moeder. “ Het jong zit te veel thuis te studeren of achter zijn zender”, zei moeder Veen. Vanaf dat moment was Eltje een graag geziene gast aan de stamtafel in bar-dancing de Barrage. Eltje had iets bijzonders. Hij kon vreselijk mooi verhalen vertellen. Door zijn intelligentie en talenknobbel kon hij met iedereen overweg. En nog iets, Eltje had een fotografisch geheugen.
In de zomer van 1980 gingen we op DX- peditie naar het Harz gebergte. Eltje (PE1FMG), Hans (PA3BBQ), Ruud (PE1BWJ) en ik (PD0DGB) . We streken neer in Braunlage. Het was nog de tijd van de DDR en de koude oorlog. Iets verderop liep de Deutsche Volkspolizei (Vopo) langs de grens. Eltje en ik hebben toen door het ijzeren gordijn heen geroepen dat het bij ons veel beter was, dat ze moesten proberen te vluchten. Of de DDR-soldaten ons gehoord hebben weet ik niet. Ik weet wel dat er later een politiebusje kwam om ons te controleren. Wij waren uitgerust met portofoons. ‘Was ist das’, riep de agent. Das ist ein funkgerät, zei Eltje stoer. “Und wir haben genehmigung”. Aaaa, genehmigung riep de agent. ‘Papieren bitte’.. Duitsers zijn gek op papieren en Eltje liet onze zendmachtiging zien. De Duitse agent keek tevreden en riep toen. ‘In ordnung, weitermachen’!
Onze volgende DX-peditie was op het Britse kanaaleiland Guernsey. Eltje, Hans, Anne, Thomas en ik. Geweldig.. Eltje was inmiddels PA3CEE geworden en ik had mijn C-licentie (PE1KSP) binnen. Telegrafie was toen al bij Eltje de belangrijkste vorm van radiocommunicatie. We waren van plan om een radioverbinding te maken vanaf Guernsey naar Veendam op de twee meter band. Een hele afstand op VHF. Radioamateur Jan van Essen werkte destijds bij Billiton en ging boven in de fabrieksschoorsteen zitten, lekker hoog. Zo hebben we de eerste radioverbindingen met ons ‘thuis’ in de Veenkoloniën gemaakt.
In 1987 ging ik met Eltje naar Uppsala in Zweden. Eltje, studeerde Zweedse taal, had vrienden op de universiteit in Stockholm. Hier konden we een weekje logeren. Hij heeft mij destijds veel laten zien van Stockholm en omgeving en vertelde prachtige verhalen over de Zweedse cultuur. Ook was er een situatie die ik nooit meer zal vergeten. Onderweg zaten we in de auto en reden door de ‘eeuwig zingende bossen’ ter hoogte van Jönköping. Het was midden in de nacht en we hadden de autoradio afgestemd op Hilversum (middengolf). Luidkeels zongen we mee met het lied ‘vriendschap is een illusie’ van het Goede Doel wat op dat moment uit de autoradio galmde. Kijk riep Eltje, nog steeds een verbinding met Nederland. Mooi hé, die radiosignalen..
Verbinding.
Ons hele leven draaide toen om verbindingen, contact maken. Eltje op zijn manier en ik op de mijne. Eltje heeft mij telegrafie geleerd. Dankzij hem ben ik (bijna) foutloos geslaagd voor het morse examen en kreeg ik in 1987 de felbegeerde A machtiging. Eindelijk mocht ik radioverbindingen maken op de kortegolf. Eltje zocht steeds vaker de seinsleutel op en ik de microfoon. Toch hadden we dezelfde interesse: zoveel mogelijk vakjes (locators) en landen werken op respectievelijk de 2 meter (VHF) of op de kortegolf (HF). Eltje kwam halverwege de jaren tachtig voor het eerst in het bestuur van de VERON afdeling Kanaalstreek. Jan Wolthuis was destijds voorzitter, Eltje de secretaris en ik bestuurslid. Maandelijks vergaderden we in de statige woning van de familie Wolthuis aan de Stationslaan. Eltje en ik reden dan altijd samen vanuit Veendam naar Stadskanaal toe. Vaak moesten we Jan eerst uit zijn radioshack halen. Een shack die steeds meer op een museum ging lijken want deze stond vol met radioapparatuur uit de 2e wereldoorlog.
Voorzitters
Vanaf 1989 gingen we steeds meer onze eigen weg volgen. Eltje ging studeren in Den haag en kreeg een stageplek op de sociale dienst in Zoetermeer. Hoe hij tot deze stap is gekomen is een verhaal apart. Ik ging verhuizen naar Stadskanaal en zo zagen we elkaar vanaf de jaren 90 steeds minder vaak. Het maandelijks treffen op de zendamateuravonden bij restaurant/café Harry Schut was dan ook het moment van weerzien. Na afloop van het officiële gedeelte was het dan gezellig napraten met een heerlijke gehaktbal of een eigen gemaakt portie saté van Harry! Teun Alberts (PA0TAU) was lange tijd onze voorzitter. Toen Eltje terug in Groningen kwam wonen (Garnwerd) nam hij ook opnieuw zitting in het afdelingsbestuur. Later ging hij in Wirdum wonen en bouwde hier zijn EME station op. Koen Vaartjes (PA0KVA) was in die jaren onze voorzitter maar uiteindelijk werd het Eltje, die het langst de voorzittershamer zou hanteren bij de afdeling Kanaalstreek (R27). Van 2005 tot heden. Door mijn lokale omroep verplichtingen op de vrijdagavond kwam ik de laatste jaren helaas nauwelijks meer op de clubavond. Het leven bestaat uit keuzes maken.. Met Eltje bleef ik wel contact houden. In de afgelopen jaren heb ik nog enkele keren een interview gehad met hem en met Johan (PE9DX). Eltje vond het mooi dat ik mijn passie had gevonden bij de lokale omroep. Eltje vond lokale omroep ook zeker van meerwaarde.
Afscheid
Het was niet alleen Eltje die ons afgelopen week is ontvallen. Ook Jan Wolthuis (PE0RTX) is nu ‘silent key’. Jan is overleden op 6 oktober en is 75 jaar geworden. Eltje is overleden op 3 oktober. Eltje mocht maar 54 jaar worden. Teun Alberts is enkele jaren geleden overleden. Teun was ook een radioheld. Had verbindingen gemaakt met alle landen van de wereld. Drie markante voorzitters van de afdeling Kanaalstreek zijn er inmiddels dus niet meer. Een groot gemis voor de radio-afdeling. Een afdeling die bijna 40 jaar bestaat!! Bij het afscheid nemen van Eltje/ PA3CEE viel het mij op hoeveel mensen er waren om hem de laatste eer te brengen. Eltje was niet alleen geliefd bij zijn familie, collega’s en radioamateurs maar werd ook geroemd door grootheden in de radiowereld om zijn inzet bij het maken van experimentele en moeilijke radioverbindingen via de maan (EME). Zijn laatste DX-peditie was van een heel ander kaliber dan in onze jongensjaren. Samen met René (PE1L) was hij dit voorjaar nog actief vanuit Malawi in Afrika. Uiteraard via de maan!! ‘Eltje heeft iets toegevoegd aan de amateurwereld’ waren de treffende woorden van Remco PA3FYM (DKARS) tijdens het afscheid in Appingedam.
In het Kanaalstreek Bulletin zomereditie 2015 schreef Eltje als voorzitter zoals altijd zijn voorwoord. Dat dit zijn laatste schrijven zou worden is onbegrijpelijk. Hij eindigde hij met de passage:
“ Het was leuk om naast de afdelingsleden via de maan ook enkele afdelingsleden in ’t Grunnegs op kortegolf te werken. Een apart gevoel om bekende stemmen te horen terwijl je zover weg bent. En dat allemaal met een stukje snoer losjes gespannen vlak over het strand. Daarnaast was er contact met leden via sociale media. Allemaal prachtig, maar het allermooiste blijft toch een gezellig treffen op de clubavond. Het samenzijn telt. Ik wens jullie allen veel plezier met de hobby.. “
[ Silent Key: Drs. Eltje Veen 25 mei 1961 – 3 oktober 2015 ]
Je vriend
Brinkieman (PA4EN)
BertJan Brinkman is redacteur bij RTV Stadskanaal en schrijft de columns op persoonlijke titel
Luister online
