OUDE PEKELA – Twee keer per jaar wordt een Armoedepact bijeenkomst georganiseerd door de gemeenten Pekela, Veendam, Bellingwedde en Vlagtwedde. Dinsdagmiddag 14 november was de najaar-bijeenkomst in MFC De Binding te Oude Pekela. De organisatie lag volledig in handen van de studenten MBO opleiding Ervaringsdeskundige Generatiearmoede en Sociale uitsluiting. Het thema was ‘Wat je voor mij, maar niet met mij doet, doe je tegen mij’.

Wethouder Hemmes opende de middag en verwelkomde de aanwezigen.
‘In oktober is het al weer 10 jaar geleden dat we samen met Bellingwedde en  Veendam dit armoedepact zijn begonnen en dat heeft al heel wat gebracht, zoals Maxima kleding ruilwinkel, versterking van de voedselbank, zorgverzekering voor de minima en de Aanpakkers. Vijf jaar geleden is er heel belangrijke speler bij gekomen, de ervaringsdeskundige. Op een hele kleinschalige manier zijn we toen begonnen met de opleiding. Nu is het als een olievlek die zich landelijk uitspreid. We worden door iedereen gebeld hoe we het doen en we geven regelmatig colleges aan collega overheden. Vanmiddag willen de ervaringsdeskundigen in opleiding ons laten zien waar ze mee bezig zijn en waar ze nu al staan. Ik ben daar heel trots op hoe zij dit oppakken en laten we vooral doorgaan met deze opleiding, het leidt alleen maar tot goede dingen, ik wens u een goed en fantastische middag’. Lejja de Vries van het Noorderpoort nam daarna kort het woord hoe verder de middag eruit zou zien.

Vervolgens kwam student Erika de Jonge naar voren.
Zij daagde de ruim 70 aanwezigen uit om te reageren op haar vraag: Wie ben ik? Na een ijzingwekkende stilte vanuit de zaal kwamen de reacties los zoals; moedig, een mooi mens, een warme vrouw, iemand die aan ons iets wil overdragen,iemand die meetelt in deze wereld, iemand die vragen stelt, een zoeker, respect en acceptatie, iemand met lef. Hierna stonden Erika’s medestudenten op en stelden zich één voor één voor. Anita Bats, Brigitte Dost, Marzanna Gintowt, Willy Laurens, Davy Ruijer, Ingrid Timmerman, Roxana Verboekend en Griehenda Weering.

Marzanna vertelde over de absolute armoede en wat het is.
‘Het is leven zwaar onder het minimum, er is geen eten, geen drinken, geen huis, geen mogelijkheden hebben om beter te worden of te zijn. Er bestaat – vastgesteld door de Wereldbank – een absolute ondergrens en dan gaat het om 1 euro per dag. Als je minder dan dat hebt is het absolute armoede. Heel veel mensen denken dat dit alleen in de derde wereld plaatsvindt maar dat is helaas niet zo. Duizenden leven van minder dan 1 euro per dag. Vaak wordt gezegd dat mensen met een bijstandsuitkering het goed hebben maar dat is niet zo. Ze moeten elke dag keuzes maken van ga ik mijn kinderen eten geven of ga ik gas en licht betalen. Als je jouw huur niet betaalt dan sta je op een gegeven moment op straat en wordt alles van je afgenomen. In deze wereld leven meer dan 1,5 miljard onder de armoedegrens. Het is een voortdurend leven op het randje van de dood”.

Hierna vroeg ze aan iedereen om de ogen te sluiten en daarbij te denken aan iets leuks.
‘Je hebt een huis, je hebt kinderen die zitten aan de tafel lekker te eten, je hebt je werk waar je met alle plezier naar toe gaat, je hebt jouw vrienden die af en toe met je opstap gaan, je gaat naar theatervoorstellingen en je maakt soms om een praatje, en dan opeens BOEM…. Je wordt wakker en dan besef je dat je het allemaal kwijt bent en dan denk je wat nu? Dan ben je dakloos, hoe kan dat? Je had het toch zo mooi. Je bent jouw werk kwijt, ook jouw vrienden zijn zo’n beetje weg en je kan niet meer meedoen met de leuke dingen, want je hebt er geen geld meer voor. Je wordt ziek maar je gaat niet naar de dokter omdat je de verzekering niet hebt betaald. Je huis ben je kwijt omdat jouw kinderen moesten eten, maar als je geen huis hebt ben je ook de kinderen kwijt want die worden van je afgenomen en dan leef je op straat, dan ga je elke dag bedenken wat nu, krijg ik vandaag wat te eten of wordt het morgen, wordt het volgende week. Je weet het niet, elke dag is het een strijd, elke dag probeer je te overleven. Maar ondanks alles blijf je vechten, elke dag opnieuw, opnieuw en opnieuw omdat je hoopt dat de volgende dag iets gebeurd, je geeft niet op en dat is de kracht van de mens.’

Willy probeert aan de hand van lege blikken uit te duiden wat de kracht is in de mens.
‘Als ik in dit blik iets doe dan ligt dat op de grond omdat er geen bodem in zit, daardoor lijkt het een bodemloze put en ben ik het kwijt. Ondanks dit lukt het ons toch weer er bovenop te komen, ons eten en drinken te regelen. Bodemloos is het leven niet vanwege je eigen kracht, soms dankzij je vriend, je hulpverlener. Je moet ook altijd een blik op de toekomst houden, dat is heel belangrijk. Onze toekomst gaat niet als de dag van morgen, we kunnen niets plannen. We leven van dag op dag en we kunnen niet zeggen volgend jaar gaan we op vakantie. We moeten altijd kort leven, kort plannen en toch hebben we de kracht omdat doel te willen bereiken waar we heen willen. Als we in de winkel onze boodschappen halen moet we soms zaken terugleggen omdat we geen geld genoeg hebben en dat moeten we regelmatig zonder blikken en blozen toegeven en daarvoor is heel veel kracht nodig. We betalen altijd met dubbeltjes en dan kun je je soms verrekenen, dan moet je toegeven, ik ga het niet redden, het is moeilijk. We zien het als kracht, in het begin durf je niet naar de voedselbank maar uiteindelijk stap je over die drempel heen, zo van “hier ben ik, help me”. De blik op de toekomst dat is onze opleiding als ervaringsdeskundige, omdat we zo goed de taal kennen van degene in armoede en daardoor als bruggenbouwer kunnen fungeren naar de professional.’

Heidi van der Laan gaf aan dat de achtergrond van de deelnemers aan de opleiding niet stabiel is.
‘De basis is gewoon overleven. We gaan in de opleiding bezig met die rugzak, die we hebben gekregen, die gaan we met z’n allen uitpakken en dan de pakketten die er in zitten kleiner en handzamer te maken, zodat we dat als gereedschap kunnen inzetten voor de mensen die niet weten hoe het is en de mensen die er midden in zitten, zodat je een brug kan slaan.’

Hierna begonnen de workshops met de verschillende ervaringsdeskundigen over de binnenkant van de armoede. Vervolgens wordt over de streep gespeeld om er achter te komen hoe men zaken ervaart. Ingrid Timmerman legt kort uit welke regels er gelden: ‘Iedereen in zijn waarde laten, niet lachen omdat ieder zijn keuze persoonlijk is, er mag niet gesproken worden, je moet jouw eigen gevoel volgen, respecteer elkaar en alles wat hier gebeurd blijft ook hier.’

De middag werd afgesloten met het gedicht geschreven door Leo F. Buscaglia  en voorgelezen door Heidi van der Laan:

Luisteren
Als ik je vraag naar mij te luisteren
en jij begint mij adviezen te geven,
dan doe je niet wat ik vraag.

Als ik je vraag naar mij te luisteren
en jij begint mij te vertellen waarom
ik iets niet zo moet voelen zoals ik het voel,
dan neem je mijn gevoelens niet serieus.

Als ik je vraag naar mij te luisteren
en jij denkt dat je iets moet doen
om mijn problemen op te lossen,
dan laat je mij in de steek
hoe vreemd dat ook mag lijken.

Misschien is dat de reden waarom
voor sommige mensen bidden werkt, of de natuur
omdat zij niets terugzeggen en geen adviezen geven
of proberen dingen voor je te regelen.
Zij luisteren alleen maar en vertrouwen erop
dat je er zelf wel uitkomt.

Dus, alsjeblieft, luister alleen maar naar me
en probeer me te begrijpen.
En als je wilt praten, wacht dan even
en ik beloof je dat ik op mijn beurt
naar jou zal luisteren.

Tenslotte bedankte Hans de Vroome van de gemeente Pekela alle ervaringsdeskundigen en onderwijzend personeel van het Noorderpoort met een cadeaubon.