REGIO – Er moet geen gas meer uit de Groninger bodem worden gehaald. Dat zegt het Nederlandse Staatstoezicht op de Mijnen tegen het onderzoeksplatform Pointer (KRO-NCRV). Het risico en de dreiging op aardbevingen zal dan toenemen en het schaadt het vertrouwen van bewoners in de overheid die hen óók al jarenlang laat wachten in een onveilige woning, aldus de toezichthouder.
Het kabinet denkt er over – tegen eerdere beloftes in – de gasproductie in Groningen weer te verhogen. Dat zou nodig zijn vanwege de hoge gasvraag en afspraken met Duitsland. Maar de toezichthouder ziet dat in dit geval vooral problemen toenemen. “Vanuit mijn perspectief op de veiligheid van de mensen in Groningen is meer gaswinning echt een slecht idee”, zegt inspecteur-generaal Theodor Kockelkoren. “Onvoldoende huizen zijn versterkt en vele bewoners hebben ook nog niet te horen gekregen óf hun huis voldoet aan de veiligheidsnorm.” De instantie geeft in maart een officieel advies, voor april neemt het kabinet een besluit.
Geschonden beloftes
De overheid schond al meer beloftes in Groningen. Nadat in 2012 de eerste zware aardbeving plaatsvond, moesten veel huizen worden hersteld en versterkt, om instorten te voorkomen. Van die versterkingsoperatie is weinig terecht gekomen. Na tien jaar is slechts tussen de 10% en 15% aangepakt en zijn veel woningen nog niet eens geïnspecteerd. Als ze al wel gecontroleerd zijn, wachten inwoners jaren tevergeefs op het rapport. “Je wordt gewoon besodemieterd”, vertelt gedupeerde bewoner Hans Latour.
NAM uitkopen
De aanpak is stroperig en maakt burgers soms zelfs ziek, ziet de Nationale ombudsman, Reinier van Zutphen. Het steeds terugkomen op afspraken is volgens hem zelfs “schadelijk voor de leefsituatie van mensen.” Ook de Algemene Rekenkamer, die toeziet op de overheidsuitgaven, maakt zich zorgen om de traagheid in de versterkingsoperatie. De inspectiekosten zijn disproportioneel: 50.000 euro per woning. “En dan is er nog geen baksteen verplaatst,” aldus de Rekenkamer. Deze kosten zijn hoog omdat de NAM (Nederlandse Aardolie Maatschappij) per woning een uitgebreid inspectierapport vereist, voordat eventuele schade wordt vergoed. “Maak een afkoopregeling met de NAM dan kan ook de operatie sneller en met minder kosten verlopen.” De NAM heeft gezegd wel open te staan voor een eventuele afkoopregeling.
De uitzending ‘Schade door Gaswinning’ is 6 februari te zien om 22.10 uur bij KRO-NCRV op NPO2.
Luister online
