WATERSCHAPPEN – Naast de Provinciale Staten verkiezingen vinden komende woensdag ook de Waterschapsverkiezingen plaats. Inwoners van de gemeenten Veendam en Stadskanaal kunnen stemmen voor waterschap Hunze en Aa’s. In Borger-Odoorn zijn er twee waterschappen actief: Hunze en Aa’s en Vechtstromen. Maar wat doen die waterschappen nou eigenlijk? In dit artikel leggen we dat uit.
De waterschappen gaan over oppervlaktewater en niet over leidingwater. Ze zijn verantwoordelijk voor voldoende water zoals aan- en afvoer, waterpeil en het weghalen van woekerplanten.
Daarnaast zorgen ze voor schoon water door rioolwaterzuivering, maar voeren ze ook ze ook zwemwatercontrole uit of doen onderzoek in het laboratorium. Ook zorgen ze voor veiligheid. Zo houden ze dijken langs sloten, meren en kanalen in de gaten. Ook bestrijden ze de muskus- en beverratten en bergen ze water.
Bij de waterschappen gaat het om veel geld
In de waterschappen gaat heel veel geld om. De begrotingen van Hunze en Aa’s bedraagt 100 miljoen euro per jaar en die van Vechtstromen maar liefst 183 miljoen euro. De inkomsten van de waterschappen komen van ons, de inwoners. Wij betalen waterschapsbelasting.
De algemene besturen bepalen de koers van een waterschap en beslissen waar het geld aan wordt besteed. Dat kan bijvoorbeeld een nieuw gemaal zijn of een nieuwe rioolwaterzuivering. Dat kost al snel vele miljoenen. Ook controleert het algemeen bestuur het dagelijks bestuur.
Om bewoners invloed te geven en toezicht te houden op de besteding van het belastinggeld zijn er de Waterschapsverkiezingen. Aan de verkiezingen voor de zetels in het algemeen bestuur van Hunze en Aa’s doen elf partijen mee en bij Vechtstromen zijn dat tien partijen. Welke partijen meedoen verschilt per waterschap.
| Deelnemende partijen waterschapsverkiezingen Bij Hunze en Aa’s zijn het Water Natuurlijk, Partij van de Arbeid, VVD, CDA, AWP voor water, klimaat en natuur, 50PLUS, ChristenUnie, Groninger Belang, BoerBurgerBeweging (BBB), Water in Bedrijf en Belang van Nederland (BVNL). Bij Vechtstromen zijn het Water Natuurlijk, CDA, AWP voor water, klimaat en natuur, VVD, 50PLUS, ChristenUnie, Ouderenpartij, SGP, BoerBurgerBeweging (BBB), en Belang van Nederland (BVNL). |
Hoe worden de zetels verdeeld?
Het algemeen bestuur van het waterschap Vechtstromen heeft in totaal 27 zetels. Hunze & Aa’s heeft er 23. Bij Vechtstromen worden er tijdens de komende verkiezingen 23 zetels verdeeld en bij Hunze & Aa’s 19.
De overige zetels zijn zogeheten geborgde zetels. Dat zijn gegarandeerde zetels die toekomen aan de agrarische sector en aan de beheerders van natuurgebieden. Beide hebben recht op twee zetels. Deze fracties hoeven niet mee te doen aan de verkiezingen.
Bij de vorige waterschapsverkiezingen (2019) waren er nog zeven geborgde zetels per waterschap. De agrarische sector had er vier, beheerders van natuurterreinen en bedrijven twee. Maar door een wetswijziging die eind vorig jaar van kracht werd, is de verdeling van geborgde zetels veranderd. Bedrijven hebben er geen meer, de agrarische sector heeft er nu nog twee en de natuurterreinen hebben in plaats van één nu twee geborgde zetels.
Hoe wordt het waterschap dan bestuurt?
Na de verkiezingen starten (net als in de gemeentelijke, provinciale en landelijke politiek) de coalitiebesprekingen tussen de partijen. De fracties die het lukt een meerderheid te vormen gaan samen besturen. Uit hun fracties worden leden naar voren geschoven die zitting nemen in het dagelijks bestuur (vergelijkbaar met wethouders). Ook de dijkgraaf (vergelijkbaar met de burgemeester) is lid van het dagelijks bestuur. De dijkgraaf is ook voorzitter van de algemeen bestuur vergaderingen.
Gemiddeld zijn er zo’n zeven vergaderingen per jaar van het algemeen bestuur. Anders dan in de gemeenteraad, waar wethouders geen stemrecht hebben, mogen de leden van het dagelijks bestuur (met uitzondering van de dijkgraaf) wel stemmen over voorstellen.
Op wie moet ik nou stemmen?
Hopelijk heb je na het lezen iets meer idee van hoe een waterschap werkt. Daarmee weet je natuurlijk nog niks over de partijen zelf. Wil je weten welke partij bij jou ideeën past? Doe dan de stemwijzer van Hunze en Aa’s en Vechtstromen.
Luister online
