RTV1 – Gertjan Kamst schrijft wekelijks over actuele onderwerpen, zaken die hem interesseren in de regio of over dingen die de moeite waard zijn om over te schrijven. Deze week gaat dat over leven en dood.
Vrijdag 2 juni was D.A.F. te gast in 1 op Vrijdag om het taboe te doorbreken over afscheidsfotografie. Het viel mij op dat ik niet de enige was die hier stil van werd toen Daphne aan het vertellen was. Ook de gasten in de studio leken geraakt en geboeid door het verhaal wat ze vertelde over de fotografie na het leven. De studio was in stilte gehuld, doodse stilte zoals Daphne zelf gezegd zou kunnen hebben.
In gedachten ging ik terug naar mijn eigen jeugd. Behalve het gegeven dat mijn ouders koster waren van de Lutherse Kerk in Stadskanaal waren zij ook actief binnen de begrafenisvereniging in Stadskanaal waar mijn opa betrokken was bij de oprichting. De oprichting van de Eerst Opgerichte Begrafenisvereniging Stadskanaal, de E.O.B. Ik ben niet anders gewend geweest dat het leven en de dood makkelijk besproken werden in het ouderlijk huis.
In de vriendengroep van mijn jongere broer werd een keer gezegd dat er bij ons aan tafel net zo makkelijk gesproken werd over de dood als over de boodschappen, dat was ook zo. Doordat mijn ouders koster waren van de Lutherse kerk betekende dit ook dat zij de begrafenissen in de kerk moesten leiden. Wanneer er ‘s middags een uitvaartdienst was fietste ik uit school naar de kerk om mijn broodje daar te eten. Ondertussen waren mijn ouders de eredienst aan het voorbereiden. Terwijl ik mijn broodje aan het eten was kwamen de dragers (van de kist) dikwijls bij mij aan tafel zitten en vroegen ze hoe het op school ging.
Dan hadden we ook nog de begrafenisvereniging. Mijn vader had in de jaren tachtig de voorzittershamer overgenomen van mijn opa en mijn moeder deed de ledenadministratie. Toen ik een jaar of veertien was hielp ik haar mee met de acceptgiro’s in de enveloppen te doen. Af en toe riep ze: “Wacht, deze acceptgiro niet, deze man is al overleden”, waarna ik de acceptgiro verscheurde. Alhoewel dit een vrijwillige setting betrof bleek de verenigingsactiviteit hoog bij ons thuis. Regelmatig belde er wel een begrafenis-verenigingslid met een vraag over de contributie of de uitvaartleider belde een sterfgeval door. Het was een bijzondere gewaarwording toen mijn vader zelf overleed en al deze mensen, die zo eigen waren, voor ons de uitvaartdienst voor mijn vader uitzette. De dragers die mij indertijd vroegen hoe het op school ging waren zelf dertig jaar ouder geworden en schoven wederom aan voor een kopje koffie, maar nu om te condoleren.
Alhoewel dit persoonlijke proces soms ingewikkeld voelt kan ik wel vertellen hoe mooi de uitvaart is geweest van mijn vader. Ik vind het daarom ook een prachtig geheel wat Daphne waarborgt. Om beroepsmatige fotografie leven en dood zo mooi te illustreren waarbij je wordt gevoed vanuit een persoonlijke ervaring van gemis en rouw.
Luister online
