NIEUW-BUINEN – Een belangrijke week voor leerlingen van CKC School 59 in Nieuw-Buinen. Deze week werken ze namelijk hard aan de doorstroomtoets. De nieuwe toets wordt dit jaar voor het eerst gemaakt en is de opvolger van de bekende Cito-toets. De doorstroomtoets is bedoeld als hulpmiddel bij het schooladvies.
Er heerst rust in het lokaal waar de leerlingen van groep 8 ijverig aan de doorstroomtoets werken. De leerlingen van de CKC School 59 zitten tijdens het toetsmoment in een ander lokaal dan ze gewend zijn. Bea Hofsteenge, waarnemend directeur op de knusse basisschool in Nieuw-Buinen, legt uit waarom. ‘We zijn een kleine school en normaal gesproken zitten verschillende jaarlagen bij elkaar in een klaslokaal. Voor de doorstroomtoets hebben de leerlingen uit groep 8 een ruim lokaal tot hun beschikking gekregen om zich goed te kunnen concentreren.’
Dit jaar is het aantal leerlingen in groep 8 op twee handen te tellen. Dat lijkt misschien weinig maar volgens Hofsteenge draagt het juist bij aan de gezellige sfeer. ‘We zijn hier net een grote familie’ zegt ze trots. Maar deze week is het vooral een tijd van rust en concentratie, want de leerlingen uit groep 8 moeten flink aan de bak. En dat is te zien. De hele klas is ijverig aan het werk. Sommigen zijn diep in gedachten verzonken terwijl anderen druk schrijven in het toetsboekje dat voor hen ligt.
Een nieuwe naam en nieuwe regels
De nieuwe doorstroomtoets brengt een aantal belangrijke veranderingen met zich mee. Zo heet de eindtoets vanaf dit jaar officieel de doorstroomtoets. De nieuwe naam moet benadrukken dat leerlingen zich nog blijven ontwikkelen nadat ze de toets hebben gemaakt.
Andere grote veranderingen hebben met name te maken met het verplaatsen van belangrijke data rondom het schooladvies en het aanmelden voor de middelbare school. Zo wordt de toets sinds dit jaar een stuk eerder in het schooljaar afgenomen. Voorheen werd de toets pas rond mei afgenomen, maar dat is nu vervroegd naar februari.
Daarnaast ontvangen kinderen uit groep 8 het schooladvies ook een stuk eerder. Volgens Hofsteenge is het verplaatsen van het schooladvies een belangrijke wijziging. ‘Veel scholen gaven tot nu toe het voorlopige advies al eind groep 7. Door het schooladvies in januari te geven, nét voor de doorstroomtoets, krijgen leerlingen nog langer de tijd om te laten zien wat ze in zich hebben. Ze nemen zo ook die belangrijke beginperiode in groep 8 nog mee.’
(Tekst gaat verder onder de foto)
Gelijke kansen
De nieuwe doorstroomtoets zou moeten bijdragen aan het vergroten van de kansengelijkheid onder leerlingen. Zo is er naast het vervroegen van de toets bijvoorbeeld afgesproken dat er maar één aanmeldweek is waarin leerlingen zich kunnen aanmelden voor een nieuwe school. Op deze manier zouden leerlingen evenveel kans maken op een plek op de school van hun voorkeur. Voorheen konden leerlingen zich op verschillende momenten aanmelden. Volgens de Rijksoverheid leidde dit er voorheen toe dat kinderen een 7 keer kleinere kans hadden om op hun favoriete school toegelaten te worden.
In theorie klinkt de doorstroomtoets als een goede ontwikkeling voor het basisonderwijs in Nederland maar er is ook kritiek. Hofsteenge betwijfelt bijvoorbeeld of de toets het gewenste effect heeft op de kansengelijkheid. ‘Het vergroten van de kansengelijkheid is natuurlijk heel belangrijk. Maar of het vervroegen van de toets ook daadwerkelijk de kansengelijkheid bevordert, betwijfel ik. Op dit moment is namelijk alleen het moment waarop de toets wordt afgenomen vervroegd.’
De PO-Raad, belangenbehartiger van basisscholen, zou liever een radicaal andere aanpak zien. Met name omdat uit onderzoek blijkt dat de vroege selectiemoment vooral slecht uitpakt voor kinderen met een migratieachtergrond of kinderen uit een minder gunstige sociaaleconomische regio. De PO-raad pleit voor een driejarige brugklas waarin het selectiemoment wordt uitgesteld. Op deze manier zouden leerlingen meer tijd krijgen om op het niveau te komen dat het beste past bij het kind.
(Tekst gaat verder onder de foto)
Advies bijstellen
Met de komst van de nieuwe doorstroomtoets zijn scholen verplicht om het schooladvies naar boven bij te stellen zodra uit de toetsresultaten een ander advies volgt. Dit geldt niet wanneer de uitslag van de doorstroomtoets lager uitvalt dan verwacht. Docenten kunnen ervoor kiezen om het advies niet bij te stellen als dit in het belang is van de leerling, maar dit besluit moet wel gemotiveerd worden. Deze nieuwe regeling zorgt ervoor dat de doorstroomtoets leerlingen de gelegenheid geeft om, bij een hoge toetsscore, op een hoger opleidingsniveau terecht te komen.
Desalniettemin benadrukt Hofsteenge dat de uitslag van de doorstroomtoets niet zwaarder weegt dan het schooladvies. ‘We willen niet dat de carrières van de kinderen afhangen van deze toets. Zo moet het niet zijn. We hebben de kinderen 8 jaar gevolgd op school, we weten wat ze kunnen, we weten wat ze in huis hebben, dus hun schooladvies hangt echt niet alleen van die laatste toets af.
Luister online
