EXLOO – De families van verzetshelden Annie Post-Salomons, Klaas Salomon Pomp, Berend Trip en Douwe Mik hebben donderdagavond uit handen van burgemeester Jan Seton van Borger-Odoorn een straatnaambord gekregen. De vier verzetshelden worden door de gemeente geëerd door een straat naar hen te vernoemen.
De families van de vier verzetshelden zijn blij met de erkenning die ze nu krijgen. ‘We vinden het heel bijzonder. Deze eer dat verdiend hij,’ zo vertelt Roel Pomp, de zoon van Klaas Salomon Pomp. Tijdens de bezetting was zijn vader werkzaam in het ondergrondse verzet en bezorgde de illegale krant ‘Trouw’. Maar ook bonkaarten werden door hem bezorgd en ook zorgde hij voor onderduikadressen voor hen die het nodig hadden.
‘Au, au, au’
Wat het voor hem extra bijzonder maakt is dat het over een week 80 jaar geleden is dat zijn vader is gearresteerd. ‘Zijn laatste woorden klinken nog altijd in mijn hoofd, ‘au au au’.’ Roel Pomp schreef er een boek over; ‘Stem in de nacht’. Uiteindelijk overleed zijn vader op 21 april 1945. Twee dagen nadat zijn werkkamp was bevrijd door de Fransen. ‘Hij is door de uitputting overleden.’
Ook voor Jannie Buwalda-Mik is de avond speciaal. Haar oom Douwe wordt geëerd met een straatnaambord. Mik is tijdens de oorlog politieman in Rotterdam. ‘Na een paar jaar verhardde de strijd, de Duitsers werden steeds strikter. Hij weigerde om Joden op te pakken en is toen ondergedoken.’ Ook nadat de Duitsers als represaille zijn ouders, broer en verloofde drie maanden lang gijzelen in Kamp Vught, weigert Mik zich aan te geven. Douwe Mik kwam vervolgens in het Twents verzet terecht. Hij was onder meer betrokken bij de kraak van de Nederlandse Bank in Almelo. Mik werd hiervoor opgepakt en kwam in concentratiekamp Wöbbelin om het leven.
Werd niet over gepraat
Buwalda-Mik had gewild dat haar moeder had meegemaakt dat haar oom deze eer te deel zou vallen. ‘Het is jammer dat het zo lang heeft geduurd want hij heeft deze eer verdiend.’ Voor Buwalda-Mik komen er ook steeds meer verhalen naar boven over haar oom. ‘Vroeger werd er absoluut niet over gepraat. Het was te pijnlijk. Vijf jaar geleden heb ik het er met mijn zus nog over gehad om zijn graf te bezoeken, maar tot op de dag van vandaag zijn wij er nog nooit geweest.’
In de schaduw
Het minst bekende verhaal is die van Annie Solomons-Post. ‘Tijdens en na de oorlog is dat altijd onderbelicht gebleven. Men beschouwde haar als ‘de vrouw van’. Hierdoor stond ze volledig in de schaduw van haar man,’ vertelde Jan-Willem van der Kolk onlangs bij het RTV1-programma ‘1 op Vrijdag’. Hij deed lange tijd onderzoek naar haar leven en dook in haar fascinerende levensverhaal.
Annie bracht samen met haar man Marinus onderduikers onder bij hun thuis in Kampen nadat ze vlak voor het begin van de oorlog waren verhuisd vanuit Nieuw-Buinen. In 1943 gaat het mis. Tijdens een razzia worden Annie en haar zoon opgepakt. Annie overleeft ternauwernood drie concentratiekampen, waaronder het bunkerdrama in Vught, een groot protest in Dachau en een dodenmars aan het einde van de oorlog. Haar kleinkinderen zijn blij met de erkenning die nu middels een plaatsnaambord volgt. ‘Onze grootmoeder zal nu niet worden vergeten,’ aldus kleinzoon Gerrit van Dijk.
Oproep tot staking
Naast deze drie krijgt ook Berend Trip een straatnaambord in Nieuw-Buinen. In 1943 werd het onrustig in Nederland door de voorgenomen maatregelen van de bezetter en volgden verschillende oproepen tot staking. Trip kwam op het idee om op het kerkplein voor de Nederlands Hervormde kerk aan de Kerklaan in Nieuw-Buinen een rede te gaan voeren en op te roepen tot staking. Op zaterdag 1 mei 1943 om 18.00 uur kwamen vele honderden mensen bijeen op het kerkplein. Trip nam het woord op de stoep voor de kerk en stak een rede af voor iedereen hoorbaar.
Trip werd de volgende dag in de kerk geadviseerd om onder te duiken. Hij wilde er niks van weten. Bij terugkomst bij de boerderij van zijn ouders verscheen er een auto met Duitse politiemannen en enkele NSB’ers. Harthandig kwamen zij binnen en namen Trip in hechtenis. Diezelfde avond werd hij gefusilleerd op de pistoolbaan van de Rabenhaupt-kazerne in Groningen.
‘Ontroerd mij’
Initiatiefnemer van de straatnaamborden voor de vier verzetshelden Peter Zwiers (PvdA) is maar wat trots dat het gelukt is. ‘Om op deze manier hen te eren dat ontroerd mij heel erg. In de voorbereiding heb ik bij hun verhalen ook wel tranen gelaten. Deze erkenning regelen voor hen is heel bijzonder.’
Aanleiding
In 2022 komt het programma Evenblij en Dijkstra ter plekke naar Valthermond. Een van de items tijdens deze uitzending is het item ‘Meer Vrouw Op Straat’. Hierin worden vrouwen belicht uit de geschiedenis die een eigen straat verdienen. Raadsleden raken daar meteen onder de indruk van het verhaal van Annie Post-Salomons. Samen met de historische vereniging Nieuw-Buinen zijn zij in het verhaal gedoken met als uiteindelijk resultaat de straatnaamborden.
Luister online
