Sterven de radiozendamateurs uit? ‘Het wordt een elitegroepje’

REGIO – Het is de dag van de radiozendamateurs: een mooi moment om eens met een echte zendamateur te praten. Want wat houdt dat begrip nu eigenlijk in? Sterft deze oeroude techniek uit? En wat is er nu zo leuk aan?

Bertjan Brinkman is naast presentator van het RTV1-radioprogramma Van Zand tot Veen ook een echte radiozendamateur. Om te beginnen zet hij even iets recht: een radiozendamateur is geen radiopiraat. ‘Een echte zendamateur heeft een vergunning, een licentie. Dat is iets waar je ook echt examen voor moet doen.’ Hij haalde zelf op zijn achttiende zo’n examen: ‘Dan mag je gaan experimenteren. Je mag geen muziek uitzenden, maar bouwt je eigen apparatuur en maakt verbindingen via de korte golf. Je onderzoekt met wie je allemaal contact kunt leggen, met mensen van over de hele wereld. Als je dan verbinding gemaakt hebt, stuur je elkaar een ontvangstbewijs.’

‘Geen politiek en religie’

De zendamateurs werken niet met hun naam, maar met roepletters. Ieder land begint met een andere letter, in Nederland met de P, bijvoorbeeld PA4EN. Brinkman vindt het fascinerend om zo contact te maken met al die landen en culturen. Ook met landen van wie je het niet meer zou verwachten: ‘In Rusland is het officieel niet verboden. Dus zelfs met hen kun je contact leggen’, legt Brinkman uit. Over oorlog wordt overigens niet gepraat: ‘Het is een regel dat je niet over politiek en religie praat. Dat staat in de regelementen. Je praat over techniek en dat is het.’

Koning Hoessein en Wubbo Ockels

Dat Brinkman als radiopresentator ook zendamateur is, is niet gek. De werelden schuren dicht tegen elkaar aan. Brinkman: ‘Vroeger had je bij de NOS een presentator, Peter Meijers. Hij was ook een bekende radiozendamateur.’ En dat is volgens hem niet de enige bekende figuur die achter de elektronica te vinden was: ‘Astronaut Wubbo Ockels was een fanatieke zendamateur, net als koning Hoessein van Jordanië.’

Toch zie je deze zendamateurs steeds minder. Met de komst van internet heeft de vergrijzing onder de deelnemers haar intrede gedaan. ‘Er is heel weinig jonge aanwas, die hebben gewoon andere interesses. Ik zie het overigens niet uitsterven, maar we zijn wel over de top heen. Het wordt nu een beetje een elitegroepje.’