MUSSELKANAAL – Zetmeelaardappelen, suikerbieten en granen teelt akkerbouwer Jaap Dun uit Musselkanaal. Daarnaast is hij een paar jaar geleden begonnen met biologische gewassen zoals wortels, boontjes en knolselderij. Om die biologische teelt verder te kunnen ontwikkelen, wil hij van z’n bedrijf een proefboerderij maken.
‘We hadden het idee dat we tegen de natuur aan het strijden waren, in plaats van met de natuur te werken’, vertelt Dun. In het gangbare systeem ontkom je er volgens hem niet aan om bijvoorbeeld steeds meer gewasbeschermers te gebruiken: ‘De ziektedruk wordt steeds hoger.’ Op dit moment is ongeveer veertig procent van zijn teelt biologisch.
Experimenteren
Om de mogelijkheden van het biologisch boeren verder te kunnen ontwikkelen, hoopt Dun van z’n bedrijf een proefboerderij te maken. Zo’n proefboerderij krijgt financiële ondersteuning vanuit de provincie. Dun zal nog steeds ook zelf moeten investeren in experimenten, maar loopt een minder groot risico.
Plannen zijn er genoeg. Zoals het veredelen van gewassen, een wiedrobot, plannen met waterstof en fotovoltaïsche landbouw (een combinatie van zonnepanelen met landbouwgewassen). Ideeën die nu vaak op de plank blijven liggen omdat het risico te groot is.
Dun hoopt de opgedane kennis te kunnen delen met andere bedrijven. ‘Wij claimen niet de waarheid in pacht te hebben, voor ons is het ook experimenteren. Vooral het biologisch telen op zandgrond zoals in onze regio kent nog weinig voorbeelden.’
Als je bedreigd wordt in je bestaan, moet je zelf verantwoordelijkheid nemen (Jaap Dun, akkerbouwer)
De keuze voor biologisch boeren is niet zozeer door idealisme ingegeven. Als reguliere boer krijgt hij simpelweg niet genoeg geld voor zijn producten. ‘Wat wij doen met onze boerderij is ook een beetje uit nood geboren. Dat is niet omdat wij dat het allermooiste vinden. Het boer zijn zoals het was, beviel ons goed.’
‘Als je bedreigd wordt in je bestaan, moet je zelf verantwoordelijkheid nemen, wij hebben hier voor gekozen. Maar dat betekent niet dat biologisch boeren zaligmakend is.’
Een kwart biologisch
In Europa is afgesproken dat voor 2030 een kwart van de landbouwproducten biologisch moet zijn. ‘Dat is nogal een opgave’, zegt Dun, ‘want dit past niet bij iedereen en er ontbreekt nog veel kennis.’ Bovendien moet je volgens hem oppassen dat je de biologische markt niet gaat overspoelen en zo de prijs onderuit haalt.
Net als alle systemen is ook het agrarische systeem volgens Dun aan verandering onderhevig. ‘Als boeren maar de tijd krijgen om te veranderen is de wil er ook wel.’
Problemen ontstaan volgens Dun als dingen erdoor gedrukt worden en boeren geen nette prijs krijgen voor hun producten. Consument en burger zijn volgens Dun ook niet één en dezelfde. ‘De burger verlangt milieuvriendelijk telen, maar de consument besluit in de supermarkt op basis van de prijs.’
Voorzichtig
Dun is voorzichtig in zijn uitspraken. Eigenlijk had hij ook liever gehad dat dit bericht over de proefboerderij pas naar buiten was gekomen als het zover is. ‘Laten we het eerst maar eens gaan doen.’
Ook wil hij niet de indruk wekken dat zijn keuze voor biologisch de enige juiste is. ‘Ik zie zeker ook nog bestaansrecht voor het gangbare systeem.’
Luister online
