VEENDAM – De 70-jarige Sipke Swierstra was bijna acht jaar waarnemend burgemeester in Veendam. Hij gaat daarmee de boeken in als de langstzittende waarnemer ooit. Deze week neemt hij afscheid van Veendam.
‘Ja, wat moet je met zo’n titel. Ik vind het prima. Ik heb hier eigenlijk altijd met het gevoel gezeten van een normale, volwaardige burgemeester.’
Vertrouwenskwestie
Swierstra volgde in november 2013 burgemeester Ab Meijerman op, die wegens een vertrouwenskwestie met de raad moest vertrekken. Al snel werd duidelijk dat Swierstra langer zou blijven dan de gemiddelde waarnemer omdat Veendam midden in een proces van gemeentelijke herindeling zat.
Vele varianten werden besproken, maar uiteindelijk koos de gemeenteraad van Veendam vorig jaar voor zelfstandigheid. Een goed besluit vindt Swierstra. ‘Ik was op zich wel voorstander van die herindeling, maar het is een complex en weerbarstig proces geweest.’
‘Er is een nieuw elan’
De eerste klus van Swierstra was het aan de praat krijgen van de ambtelijke samenwerking tussen Veendam en Pekela in De Kompanjie. Dat is duidelijk niet gelukt. De Kompanjie is begin dit jaar opgeheven.
“Je invloed is dan beperkt en dat frustreert wel eens” (Sipke Swierstra)
‘Dat is ook beter. Het werkte niet. Tenminste niet met twee gemeenten, die ook nog eens ongelijk van grootte zijn. Er is nu weer een nieuw elan. Een nieuwe dynamiek. Je kunt gewoon beter sturen en dat is van belang voor iedereen.’
‘Tenenkrommend’
Swierstra heeft een lange staat van dienst. Zo was hij, voor dat hij in Veendam waarnemer werd, vele jaren gedeputeerde in Drenthe. Hij weet dat je als bestuurder niet alles op kan lossen. Dat je als gemeente op sommige dossiers het maar voor een deel voor het zeggen hebt. Swierstra noemt de windmolenproblematiek, de zoutwinning van Nedmag en het aardbevingsdossier als voorbeelden. ‘Je invloed is dan beperkt en dat frustreert wel eens.’
Een ander voorbeeld is de mestvergister in Borgercompagnie die een groot deel van de omgeving in de stank zet. ‘Wanneer wij ooit met hele goede bedoelingen, met fantastische aanbevelingen van de minister van Milieu, hier een mestvergister hebben. En die voor een aantal mensen echt een hoop ellende veroorzaakt. Dan is het wel echt tenenkrommend, dat we daar als gemeente op dit moment niet echt het verschil kunnen maken.’
Bedreigingen nemen toe
Een dossier waar Swierstra ook graag meer in had willen betekenen is openbare orde en meer specifiek ondermijning. Swierstra ziet dat de drugswereld steeds meer voet aan de grond krijgt, ook in Veendam.
“Er ligt hier een aardig stapeltje met ondermijningsonderzoeken en die zie je niet allemaal terug in de krant” (Sipke Swierstra over drugshandel)
‘Er ligt hier een aardig stapeltje met ondermijningsonderzoeken en die zie je niet allemaal terug in de krant. Er zijn dwarsverbanden vanuit Veendam met het zuiden van Nederland, maar ook met verre oorden aan de andere kant van de wereld. Daar maak ik me wel zorgen over.’
Swierstra heeft in zijn zijn tijd als burgemeester in Veendam gemerkt dat het aantal bedreigingen richting bestuurders is toegenomen. Hij geeft het voorbeeld van wethouders die door het slijk worden gehaald op sociale media.
‘Er is echt sprake van verruwing’
‘Er is echt sprake van verruwing. Ook voor raadsleden neemt de druk wat dat betreft steeds verder toe.’
Ambtenaren moeten het ook ontgelden. ‘Ook dan gaat het om serieuze bedreigingen. Autobanden die lek worden gestoken, dat soort zaken. Daar wordt onmiddellijk op ingegrepen en contact gezocht met de politie. Dat hebben we gelukkig altijd snel weten in te kaderen.’
Elke zondagavond mail van inwoners
Swierstra is een man van de inhoud die alleen op de voorgrond treedt als dat nodig is. De beste herinneringen houdt Swierstra over aan de contacten die hij had met burgers. Elke zondagavond liep zijn mailbox vol met verhalen en vragen van inwoners. Swierstra bekeek de mails en onderzocht of er terecht aan de bel werd getrokken.
“Dat blijft je wel bij, wat je hebt kunnen doen voor die mensen” (Sipke Swierstra)
‘Het zijn vaak mensen die vast lopen in het systeem. Dat kan gaan over huisvesting, een uitkering of iets met de buren. Dat blijft je wel bij, wat je hebt kunnen doen voor die mensen.’
Persoonlijk afscheid
Swierstra neemt vrijdagmiddag om 14.30 uur afscheid tijdens een bijzondere gemeenteraadsvergadering van de gemeente Veendam. Aansluitend, vanaf 17.00 uur, is er de mogelijkheid voor inwoners, verenigingen en ondernemers om persoonlijk afscheid te nemen van Sipke Swierstra tijdens een lopende afscheidsreceptie in Cultuurcentrum vanBeresteyn.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met RTVNoord en Jeroen Willems. RTV1 en RTVNoord werken sinds dit jaar nauw samen.
Luister online
Gemeenteraad Veendam geïnstalleerd met feestelijke taart
Cultuurcentrum Veendam maakt statement met ‘openbare repetities’ in plaats van optredens
Speciale jubileumuitzending van radioprogramma Blueprint live op televisie
Open dag bij Muziek-, Dans en Theaterschool Veendam
‘Maar niet zo lang als Sipke, want van hem is het record’
Kinderen tekenen speeltuin van de toekomst
Nieuwe burgemeester Veendam: ‘Gemeente ziet er puik uit’