Johan Hamster blikt terug: van jonge wethouder tot beste bestuurder

STADSKANAAL – Na bijna 12 jaar wethouderschap verruilt Johan Hamster de gemeentepolitiek voor de provincie. Hij begon in 2010 als jongste Knoalster wethouder ooit en volgt nu huidig landbouwminister Henk Staghouwer op als gedeputeerde van Groningen. Hij blikt met ons nog één keer terug op zijn tijd als wethouder in Stadskanaal. Wat waren hoogtepunten, wat waren dieptepunten? En wat neemt hij vanuit Knoal mee naar de provincie?

Dit alles bespreken we op een symbolische plek. Namelijk de raadszaal in het gemeentehuis. De zaal is leeg en stil, en dat is hij al bijna twee jaar. Door de coronacrisis moet de gemeenteraad of online vergaderen of wijken ze uit naar de grotere pleinzaal in het Geert Teis.

‘Op deze stoel zat ik altijd als wethouder’, Johan Hamster wijst naar een lege stoel aan de voorkant. ‘Maar daar ben ik niet begonnen. Ik begon in 2006 in de raad, een paar stoelen verderop dus.’

Een telefoontje vanuit de provincie

De 39-jarige (oud)wethouder van de ChristenUnie werd eind 2021 gebeld door Fredric Geijtenbeek, fractievoorzitter van de provinciale statenfractie. Geijtenbeek vroeg Hamster of ze een keer konden praten over de opvolging van Henk Staghouwer. Die ging namelijk naar Den Haag om minister van Landbouw te worden.

‘Na dat eerste telefoontje heb ik twee nachten, door de adrenaline, nauwelijks geslapen’, zo vertelt Hamster.  ‘Ik weet en wist goed wat het werk van gedeputeerde inhoudt en hoe zwaar de materie is. Daar heb ik een tijdje goed over nagedacht, met het thuisfront overlegd en toen besloten om het toch te doen.’

Een ‘broekie’ als wethouder

Op 28 april 2010 werd Hamster, op 28-jarige leeftijd wethouder in Stadskanaal. Hij kreeg een flinke portefeuille met onder andere financiën en onderwijs. Een grote taak voor een relatief jonge politicus. ’Ik vond gisteren bij het opruimen foto’s terug van de beëdiging. Dat ze toegestaan hebben dat zo’n broekie wethouder werd’, lacht Hamster. ‘Maar ik heb in de loop van de jaren de alle kansen gekregen om me te ontwikkelen.’

Steun van collega’s

In al die jaren passeerden heel wat hoogte- en dieptepunten de revue. Bij de hoogtepunten denkt Hamster toch vooral aan de samenwerking met zijn collega’s in het college en de raad. ‘Daar ben ik zo ongelofelijk dankbaar voor. Er zijn eigenlijk heel weinig momenten geweest waarop het niet goed ging. Ik heb altijd veel steun ervaren en dat is echt iets heel bijzonders.’

Met de post van financien in zijn portefeuille lag er een zware taak op zijn schouders. Stadskanaal ging in de afgelopen jaren van één van de financieel gezondste gemeenten van de provincie, naar een gemeente waar elk dubbeltje moest worden omgedraaid. In 2020 trok de gemeenteraad aan de noodrem door een niet-sluitende begroting in te dienen en de gemeente werd onder preventief toezicht gesteld.

‘We klopten op een dichte deur’

Hamster verscheen in de periode daarna in de landelijke media om aandacht te vragen voor de benarde situatie waar zijn gemeente zich in bevond. Bij de vraag of hij dit als diepte- of wellicht hoogtepunt in zijn loopbaan ziet, twijfelt hij: ‘Wat ik een dieptepunt vind, is dat ik het gevoel had dat we op een dichte deur aan het kloppen waren. We werden gewoon niet begrepen of gehoord in Den Haag. Ik kon me gewoon niet voorstellen dat de beleidsmakers dit als doel hadden. Dat zie ik toch wel als een inhoudelijk dieptepunt.’

Nog meer hoogtepunten

Maar al snel wil Hamster terug naar de hoogtepunten, hij somt er een aantal op. ‘De nieuwe school in de Hagenbuurt, het voorlezen in de klas. Of bijvoorbeeld toen ik als loco-burgemeester de ambtsketting even omhing bij een 6-jarige en dat je zo’n kind dan ziet groeien en glunderen. Van dat soort momenten kon ik enorm genieten.’

‘Nait soez’n moar doun’

Nu verruilt Hamster de Knoalster gemeentepolitiek dus voor de provincie. Maar wat neemt hij vanuit Stadskanaal mee? ‘Stadskanaal heeft zich de afgelopen jaren gepresenteerd als “nait soez’n moar doun”, met andere woorden; handen uit de mouwen en gaan. Die mentaliteit neem ik graag mee.’

Hij refereert hierbij aan de woorden van oud-burgemeester Froukje de Jonge: ‘In Stadskanaal moet je net even harder tegen de wind in fietsen. Nou ik kan je zeggen; wij fietsen wel.’

De strijd van Stadskanaal

Al het harde werk werd in 2020 beloond met een bijzondere prijs. Johan Hamster volgde de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboetaleb op als ‘beste bestuurder van Nederland’. Hamster ziet dit als een enorme eer, maar niet alleen voor zichzelf. ‘Ik heb de prijs meteen gekoppeld aan de strijd die we hier aan het voeren zijn voor de gemeentefinanciën. En aan het feit dat een bestuurder alleen niks voorstelt. Je hebt een team om je heen staan van een college, raad en ambtenaren die er dag en nacht aan werken. Ik zag deze prijs dan ook als een bevestiging van de strijd van Stadskanaal.’

Een gemeente in goede handen

Een paar dagen na dit interview werd bekend dat burgemeester Klaas Sloots is genomineerd voor dezelfde prijs. Johan Hamster reageert op Twitter met: ‘Mooi mooi mooi! Klaas Sloots genomineerd. Laten we de titel op ‘t Knoal houden. Ik wist het al: ik laat de gemeente met een gerust hart en in goede handen achter!’